Thêm một vụ lúa xuân được mùa

Vụ lúa xuân vừa qua, mặc dù chịu ảnh hưởng không nhỏ của giá vật tư nông nghiệp tăng cao, thời tiết bất thuận đầu vụ, sâu, bệnh phát sinh gây hại, song lúa xuân năm nay vẫn đạt năng suất khá.

Năng suất lúa xuân đạt gần 68 tạ/ha

Nhìn lại thời điểm làm đất chuẩn bị cho gieo cấy lúa xuân, thời tiết hanh khô nên diện tích cày ải, cày lật đất được hơn 21,7 nghìn ha, đạt 97% kế hoạch. Chủ động nguồn nước cho sản xuất, Sở Nông nghiệp và PTNT đã chỉ đạo, đôn đốc các đơn vị khai thác công trình thủy lợi làm tốt công tác chuẩn bị để chủ động tưới, tiêu phục vụ sản xuất. Toàn tỉnh đã tu sửa, bảo dưỡng, thay thế 138 máy bơm các loại; tổ chức giải tỏa, vớt khoảng 13,4 triệu m2 rau, bèo; nạo vét thủy lợi đông xuân và đắp đê Bắc Hưng Hải được hơn 731 nghìn m3, đạt 94% kế hoạch. Trong thời gian lấy nước đổ ải, các đơn vị khai thác công trình thủy lợi huy động tối đa công suất của các trạm bơm tham gia lấy nước đổ ải, triển khai đồng bộ các giải pháp lấy nước sớm hơn kế hoạch, do vậy, đến ngày 26.1, toàn tỉnh cơ bản đổ ải xong 100% diện tích; đồng thời lấy nước tích trữ vào các hệ thống sông trục, kênh mương... để tưới dưỡng cho lúa sau gieo cấy.

Thời điểm gieo cấy lúa tập trung có nhiều đợt rét đậm, rét hại kéo dài, đặc biệt là đợt rét đậm, rét hại kéo dài từ ngày 19 đến ngày 25.2 đã làm một số diện tích lúa gieo thẳng bị chết gây ảnh hưởng đến tiến độ gieo cấy, kéo dài thời gian sinh trưởng của cây lúa. Toàn tỉnh triển khai gieo cấy tập trung xung quanh tiết lập xuân và hoàn thành kế hoạch gieo cấy trong khung thời vụ đã chỉ đạo (trước ngày 10.3). Tổng diện tích gieo cấy của toàn tỉnh được hơn 27 nghìn ha, đạt 100,8% kế hoạch, trong đó diện tích cấy được hơn 19,4 nghìn ha, diện tích gieo thẳng được hơn 7,6 nghìn ha. Diện tích gieo cấy nhóm giống lúa chất lượng cao được hơn 18,8 nghìn ha, chiếm 69,6% diện tích, gồm các giống lúa nếp, Đài thơm 8; nhóm giống lúa có năng suất cao gieo cấy được hơn 8,2 nghìn ha, chiếm 30,4% diện tích, gồm các giống lúa như Thiên Ưu 8, Hà Phát 3, VNR20... Do ảnh hưởng của các đợt rét ở thời điểm gieo cấy và giai đoạn lúa sinh trưởng thiếu mưa đã kéo dài thời gian sinh trưởng của lúa, thời gian trỗ muộn hơn so với vụ xuân năm trước 5 - 7 ngày, dẫn đến thời điểm thu hoạch muộn hơn so với năm trước 5 -10 ngày.

Thực hiện mô hình cánh đồng sản xuất tập trung, quy mô lớn, vụ xuân năm nay, toàn tỉnh triển khai thực hiện được 63 mô hình với tổng diện tích thực hiện 1.310ha (tăng 2 mô hình và 80 ha so với năm 2021), gồm: mô hình cấy lúa chất lượng cao các giống Nếp thơm Hưng Yên (420ha), Đài thơm 8 (180ha)...; mô hình sản xuất lúa giống và lúa thương phẩm, lúa giống có liên kết tiêu thụ sản phẩm được 710ha. Các mô hình liên kết tiêu thụ sản phẩm cho thu nhập cao hơn sản xuất đại trà từ 7 đến 10 triệu đồng/ha.

Nhằm hạn chế sâu bệnh gây hại lúa xuân, Sở Nông nghiệp và PTNT cùng các địa phương đã triển khai công tác diệt chuột tập trung trên toàn tỉnh ngay từ đầu vụ nên đã hạn chế diện tích lúa bị chuột gây hại. Kết thúc công tác diệt chuột, số lượng chuột chết ước tính trên 5,4 triệu con. Lực lượng làm công tác bảo vệ thực vật của tỉnh và các địa phương đã tăng cường kiểm tra, dự báo tình hình sâu bệnh; đồng thời khuyến cáo nông dân chủ động các biện pháp phòng, trừ hiệu quả. Do vậy, vụ lúa xuân năm nay, các đối tượng sâu bệnh phát sinh ở mức nhẹ, mức độ hại thấp hơn so với năm trước.

Theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và PTNT, vụ xuân năm nay, việc ứng dụng máy cấy vào sản xuất còn chậm, khó khăn do khâu sản xuất mạ khay phục vụ máy cấy còn phụ thuộc nhiều vào nguyên liệu, giá thể và chi phí mua khay cao. Việc dồn thửa, đổi ruộng và tích tụ ruộng đất trên địa bàn tỉnh vẫn còn hạn chế. Một số địa phương chưa quyết liệt trong việc chỉ đạo gieo cấy; nông dân chưa linh hoạt chuyển từ gieo thẳng sang gieo mạ nền cứng khi thời tiết rét đậm, rét hại nên đã có diện tích lúa gieo thẳng bị chết. Giá vật tư đầu vào tăng cao đã gây khó khăn cho nông dân, đặc biệt giá phân bón tăng gấp đôi khiến người dân giảm mức đầu tư vào sản xuất nên cây trồng, đặc biệt là cây lúa sinh trưởng, phát triển bị hạn chế.

Mặc dù sản xuất lúa vụ xuân gặp nhiều khó khăn, song do có sự phối hợp hiệu quả, linh hoạt của các cấp, ngành và các địa phương, sự tích cực áp dụng tổng hợp các biện pháp kỹ thuật của nông dân nên sản xuất lúa vụ xuân được mùa khá toàn diện. Năng suất lúa vụ xuân đạt trung bình gần 68 tạ/ha, cao hơn 0,44 tạ/ha so với vụ xuân năm trước.

Đào Ban