Thi đánh giá năng lực: Hiểu đúng để sử dụng hiệu quả

Các thí sinh làm bài thi ĐGNL năm 2024. (Ảnh: VNU)

Hiệu ứng đám đông hay lựa chọn sáng suốt?

Kỳ thi ĐGNL không chỉ đơn thuần là một bài kiểm tra tổng hợp mà còn đòi hỏi thí sinh phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng trên nhiều lĩnh vực khác nhau, từ khoa học tự nhiên đến khoa học xã hội. Việc học dàn trải ở nhiều môn yêu cầu thí sinh phải có một phương pháp học tập hợp lý để không bị quá tải. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, không ít học sinh đăng ký tham gia kỳ thi một cách thiếu định hướng rõ ràng, đơn giản vì thấy bạn bè, người quen cũng đăng ký.

Nguyễn Thị Mai Anh, học sinh lớp 12 tại Hà Nội, chia sẻ: "Em đăng ký kỳ thi ĐGNL vì thấy nhiều bạn bè cùng tham gia. Ban đầu, em chưa thực sự hiểu rõ về kỳ thi này nhưng sau khi tìm hiểu, em nhận thấy nó có thể là một cơ hội tốt để tăng khả năng trúng tuyển vào các trường đại học mong muốn. Tuy nhiên, áp lực ôn tập nhiều môn cùng lúc cũng khiến em cảm thấy khá căng thẳng”.

Theo chia sẻ của nhiều sinh viên đã trải qua kỳ thi đánh giá năng lực khi chọn trường, việc lựa chọn thi ĐGNL không nên chỉ dựa trên yếu tố số đông mà cần có một chiến lược học tập bài bản. Thực tế, nhiều học sinh đang rơi vào tình trạng học dàn trải nhưng không thực sự nắm vững kiến thức trọng tâm.

Bên cạnh đó, không ít học sinh chưa có sự chuẩn bị nghiêm túc nhưng vẫn đăng ký thi vì tâm lý "cứ thi thử cho biết". Đây là một tư duy không thực sự phù hợp với một kỳ thi quan trọng như ĐGNL, bởi lẽ điều này không chỉ khiến thí sinh tốn kém chi phí đăng ký mà còn làm giảm động lực học tập nếu kết quả không đạt kỳ vọng.

GS Trần Văn Hùng, giảng viên Đại học Quốc gia Hà Nội, nhận định: "Kỳ thi ĐGNL có ý nghĩa quan trọng trong việc đa dạng hóa phương thức tuyển sinh, nhưng nếu thí sinh không có sự chuẩn bị kỹ càng và chỉ tham gia theo trào lưu, hiệu quả của kỳ thi sẽ không cao. Việc học dàn trải nhưng thiếu trọng tâm có thể khiến các em mất đi cơ hội tập trung ôn luyện cho kỳ thi tốt nghiệp THPT - phương thức xét tuyển chính của nhiều trường”.

Việc xuất hiện các “lò” luyện thi ĐGNL giúp thí sinh có thêm tài liệu ôn tập, nhưng cũng cần lưu ý rằng đề thi không cố định. Vì vậy, thay vì học tủ, học mẹo, thí sinh cần rèn luyện tư duy và có phương pháp học phù hợp để đạt kết quả tốt nhất. Dù có thi lại, nếu không có sự chuẩn bị nghiêm túc và chiến lược đúng đắn, điểm số cũng khó được cải thiện đáng kể.

Ông Nguyễn Tiến Thảo - Giám đốc Trung tâm khảo thí, Đại học Quốc gia Hà Nội cũng nhấn mạnh đến việc học và nắm chắc kiến thức hơn thay vì "chạy" theo các trung tâm luyện thi: "Tôi đã khuyên các bạn học sinh rất nhiều lần rằng việc ôn thi ở các lò luyện thi chỉ giúp giải quyết vấn đề về tâm lý".

Cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đăng ký

Việc tham gia kỳ thi ĐGNL không nên là quyết định vội vàng hay chạy theo xu hướng, mà cần dựa trên mục tiêu rõ ràng và sự chuẩn bị nghiêm túc. Nếu đã xác định xét tuyển bằng phương thức này, thí sinh cần có kế hoạch ôn tập bài bản, tránh tư tưởng thi thử hay ôn luyện hời hợt. Ngoài ra, cần tìm hiểu kỹ danh sách các trường đại học chấp nhận điểm thi ĐGNL để đảm bảo kết quả thi có thể sử dụng hiệu quả.

Bên cạnh đó, thí sinh cũng nên cân nhắc giữa kỳ thi THPT truyền thống và ĐGNL để lựa chọn phương thức phù hợp với năng lực và định hướng tương lai của bản thân. Một quyết định đúng đắn sẽ giúp tối ưu hóa cơ hội trúng tuyển và tiết kiệm thời gian, chi phí trong hành trình vào đại học.

Không thể phủ nhận rằng kỳ thi ĐGNL mang lại nhiều cơ hội hơn cho các thí sinh. So với việc chỉ dựa vào điểm thi tốt nghiệp THPT truyền thống, kỳ thi này giúp các em có thêm lựa chọn trong xét tuyển vào đại học, đặc biệt là những bạn có năng lực tốt ở nhiều lĩnh vực nhưng chưa thực sự nổi bật ở một môn cụ thể. Ngoài ra, đề thi ĐGNL thường có tính ứng dụng cao, giúp đánh giá toàn diện tư duy và khả năng suy luận của thí sinh thay vì chỉ kiểm tra kiến thức học thuộc.

Đối với những bạn chưa thực sự tự tin vào kết quả thi tốt nghiệp THPT, ĐGNL là một phương án dự phòng hợp lý, giúp tăng cơ hội vào đại học. Thay vì chỉ nhìn vào áp lực và rủi ro, thí sinh có thể tận dụng kỳ thi này như một cách để thử sức và cải thiện kỹ năng làm bài của mình.

Nghiêm Linh - Phạm Linh