Thí điểm Khu thương mại tự do Đà Nẵng: Cần thận trọng, chắc chắn, đánh giá kỹ

Thí điểm thành lập Khu thương mại Tự do thành phố Đà Nẵng gắn với Cảng Liên Chiểu và Cảng hàng không Quốc tế Đà Nẵng. (Ảnh: TTXVN phát)

Sáng nay, 26/6, Quốc hội đã tiến hành biểu quyết thông qua dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng bằng hình thức biểu quyết điện tử. Kết quả cho thấy có 452/459 đại biểu biểu quyết tán thành (chiếm 94,44%).

Như vậy, với đa số đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã chính thức thông qua Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng.

Đáng chú ý, đối với việc thí điểm thành lập Khu thương mại tự do (Điều 13), Ủy ban Thường vụ Quốc hội yêu cầu cần thận trọng, có bước đi chắc chắn, không quy định những vấn đề chưa được đánh giá kỹ lưỡng, mang tính rủi ro cao.

Chỉ quy định những nội dung “đã chín, đã rõ”

Trước đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh đã trình bày báo cáo tại phiên họp. Chủ nhiệm Ủy ban cho biết, ngày 31/5/2024 và 07/06/2024, Quốc hội đã thảo luận tại tổ và hội trường về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách phát triển Thành phố Đà Nẵng. Trên cơ sở ý kiến của các đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có Báo cáo số 890/BC-UBTVQH15 giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết gửi đến các đại biểu Quốc hội.

Về phạm vi của Nghị quyết, tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã chỉ đạo cơ quan thẩm tra phối hợp với Ban soạn thảo rà soát kỹ lưỡng các chính sách trong dự thảo Nghị quyết, tránh tạo ra những xung đột pháp luật, vướng mắc trong triển khai, thực hiện.

Có 452/459 đại biểu biểu quyết tán thành (chiếm 94,44%) thông qua Nghị quyết. (Ảnh: TTXVN phát)

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho rằng, việc xây dựng chính sách cần bảo đảm thận trọng, chỉ quy định những nội dung “đã chín, đã rõ,” không quy định những vấn đề chưa được đánh giá kỹ lưỡng. Do vậy, tại thời điểm này, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội phạm vi chính sách thể hiện như dự thảo Nghị quyết là phù hợp.

Liên quan đến nội dung về quản lý đầu tư (Điều 9), Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội khẳng định, để kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho địa phương, tăng thêm nguồn lực cho ngân sách địa phương, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng quy định như dự thảo Nghị quyết là phù hợp.

Về quản lý tài chính – ngân sách nhà nước (Điều 10), tiếp thu ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội chỉnh lý theo hướng quy định tổng dư nợ vay không vượt quá 80% số thu ngân sách thành phố được hưởng theo phân cấp.

Trường hợp nào được miễn trừ trách nhiệm?

Đối với việc thí điểm thành lập Khu thương mại tự do (Điều 13), Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, việc thí điểm thành lập Khu thương mại tự do là chủ trương lớn đã có đủ căn cứ chính trị, căn cứ pháp lý, nếu thực hiện thành công sẽ tạo tiền đề thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Đà Nẵng và của cả vùng.

Tuy nhiên, đây là chính sách mới, chưa được thực hiện tại Việt Nam, Nghị quyết mang tính chất thí điểm, các chính sách là bước thử nghiệm, vừa làm vừa rút kinh nghiệm để hoàn thiện dần. Do vậy, cần thận trọng, có bước đi chắc chắn, không quy định những vấn đề chưa được đánh giá kỹ lưỡng, mang tính rủi ro cao. Hơn nữa, các chính sách cần được nghiên cứu, xây dựng căn cứ trên khả năng tổ chức thực hiện, nguồn lực tài chính, điều kiện đáp ứng của thành phố Đà Nẵng. Do vậy, tại thời điểm hiện nay, Ủy ban Thường vụ Quốc hội giữ phạm vi chính sách như dự thảo Nghị quyết.

Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Lê Quang Mạnh. (Ảnh: TTXVN phát)

Về đầu tư phát triển vi mạch, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, đổi mới sáng tạo (Điều 14), Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, để khuyến khích các cá nhân, tổ chức tham gia thử nghiệm có kiểm soát, cần thiết phải có quy định miễn trừ trách nhiệm trong thử nghiệm có kiểm soát, bảo đảm tính khả thi thực hiện chính sách về thử nghiệm có kiểm soát trong thực tế.

Tuy nhiên, để bảo đảm tính cụ thể, hợp lý và quyền lợi cho tổ chức, cá nhân khác khi bị thiệt hại, Ủy ban Thường vụ Quốc hội bổ sung nội dung tại khoản 5 Điều 14 theo hướng quy định rõ chỉ miễn trừ trách nhiệm dân sự trong thử nghiệm có kiểm soát khi xảy ra thiệt hại, rủi ro gây ra cho Nhà nước do nguyên nhân khách quan và khi đã thực hiện đầy đủ quy trình, quy định về thử nghiệm. Đối với thiệt hại, rủi ro gây ra cho tổ chức, cá nhân khác thì tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân thử nghiệm phải bồi thường theo quy định của pháp luật.

Căn cứ vào tình hình thực tiễn, Hội đồng nhân dân Thành phố xem xét, hỗ trợ một phần kinh phí bồi thường từ ngân sách thành phố trên cơ sở tính chất, mức độ thiệt hại, khả năng cân đối ngân sách của địa phương.

Đối với việc bổ sung quy định miễn trừ trách nhiệm hình sự thực hiện theo quy định của pháp luật hiện hành có liên quan.

Ngoài các vấn đề trên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng đã chỉ đạo Cơ quan thẩm tra và Cơ quan soạn thảo nghiêm túc tiếp thu đầy đủ các ý kiến xác đáng của các vị đại biểu Quốc hội cả về nội dung và kỹ thuật lập pháp, thể hiện cụ thể trong dự thảo Nghị quyết để trình Quốc hội xem xét, thông qua tại Kỳ họp này./.

Theo Điều 13 của Nghị quyết: Đà Nẵng được thành lập Khu thương mại tự do gắn với Cảng biển Liên Chiểu để thí điểm cơ chế, chính sách thu hút đầu tư, tài chính, thương mại, du lịch và dịch vụ chất lượng cao.

Khu thương mại tự do Đà Nẵng gồm khu sản xuất, trung tâm logistics, khu thương mại - dịch vụ và các loại hình khu chức năng khác theo quy định. Các khu chức năng thuộc Khu thương mại tự do Đà Nẵng ngăn cách với khu vực bên ngoài bằng hàng rào cứng, bảo đảm hoạt động kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan và hoạt động quản lý nhà nước theo lĩnh vực tương ứng.

Quan hệ mua bán, trao đổi hàng hóa giữa khu chức năng thuộc Khu thương mại tự do Đà Nẵng với khu vực bên ngoài là quan hệ xuất khẩu, nhập khẩu theo quy định của pháp luật Việt Nam về hải quan, thuế và xuất khẩu, nhập khẩu.

Dự án Cảng Liên Chiểu có diện tích 450 ha, gồm 8 bến container tiếp nhận tàu 30.000-200.000 DWT; 6 bến tổng hợp tiếp nhận tàu 30.000-100.000 DWT; 1.200m bến thủy nội địa và 6 bến hàng lỏng, khí; công suất khai thác đạt 50 triệu tấn mỗi năm vào năm 2050. Tổng mức đầu tư là hơn 3.400 tỷ đồng, trong đó nguồn vốn từ ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025 khoảng 3.000 tỷ đồng, phần còn lại sử dụng ngân sách địa phương.

Dự án khởi công cuối năm 2022, dự kiến hoàn thành cuối năm 2025.

(Vietnam+)