Thi lớp 10 THPT tại Hà Nội: Đổi mới không gây sốc

Thí sinh dự thi vào lớp 10 tại Hà Nội năm học 2025 - 2026. Ảnh: Quang Vinh.

Đề Toán gắn với thực tiễn

Là môn thi cuối cùng trong 3 môn thi vào lớp 10 năm nay, đề môn Toán có những đổi mới rõ nét so với những năm trước, khi chú trọng hơn vào các bài toán thực tiễn. Các câu hỏi được sắp xếp từ dễ đến khó, giúp học sinh tối ưu hóa điểm số một cách tốt nhất. Cụ thể, bài thi gồm năm bài nhỏ, chia thành nhiều ý, bao quát đầy đủ các mạch kiến thức: số học, đại số, hình học, thống kê, xác suất và ứng dụng thực tế, theo đúng cấu trúc đề minh họa mà Sở Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) đã công bố trước đó. Do đó, những học sinh nắm chắc kiến thức cơ bản có thể đạt từ 7 điểm trở lên.

Theo giáo viên Tổ Toán Hệ thống giáo dục Hocmai, đây là một đề thi vừa có chiều sâu, vừa mang tính giáo dục định hướng rõ ràng theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 khi chú trọng phát triển năng lực, kết nối với thực tiễn, đảm bảo tính phân hóa và công bằng trong tuyển sinh. Dù vẫn đảm bảo tính ổn định khi cấu trúc đề thi không có nhiều đáng kể so với các năm trước nhưng được thiết kế với mức độ phân hóa hợp lý, phù hợp với mục tiêu tuyển sinh vào lớp 10 THPT.

Theo đó, bài I và bài II là những câu hỏi tương đối dễ “ăn điểm” do thường xuyên xuất hiện trong đề thi những năm trước hoặc là kiến thức mới trong Chương trình 2018 mà Chương trình 2006 không có nhưng bài toán chỉ ở mức vận dụng thuần túy, không mang tính chất đánh đố học sinh. Với bài III, thí sinh cần có khả năng phân tích đề, chọn từ khóa và dữ kiện mấu chốt để giải quyết. Bài IV có một câu hỏi khó nhằm phân loại thí sinh. Bài V đánh giá khả năng đọc hiểu và tư duy logic của thí sinh. Không chỉ cần nắm vững kiến thức về bất phương trình – bất đẳng thức và các mối liên hệ thực tiễn trong bài toán kinh tế, thí sinh phải có tư duy rõ ràng, mạch lạc và khả năng phân tích, lập luận tốt mới có thể giải quyết trọn vẹn bài toán.

Ghi nhận tại nhiều điểm thi ở Hà Nội trưa 8/6, nhiều thí sinh vui mừng vì hoàn thành 3 bài thi với tâm trạng thoải mái, không có yếu tố bất ngờ vì câu hỏi đánh đố, câu hỏi mẹo, có yếu tố gây nhiễu.

Tín hiệu vui từ đổi mới

Mặc dù 3 môn thi vào lớp 10 năm nay không thay đổi so với các năm trước, nhưng cách ra đề đã có nhiều nét mới, phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông 2018, hướng đến phát triển năng lực toàn diện và gắn kết học tập với thực tiễn. Cụ thể, đề thi môn Ngữ văn được nhiều giáo viên và học sinh đánh giá giàu tính nhân văn, dễ khơi gợi cảm xúc, tạo hứng thú, đồng thời vẫn đảm bảo độ phân hóa khi yêu cầu lập luận, nêu dẫn chứng thuyết phục, cách hành văn mạch lạc và đưa ra giải pháp cụ thể cho vấn đề đặt ra, thay vì chỉ phân tích và nêu cảm nghĩ chung chung. Nhìn chung, học sinh rất phấn khởi và kỳ vọng đạt điểm cao với đề bài mở này, tuy nhiên kết quả vẫn còn phụ thuộc vào đáp án mà Sở GDĐT sẽ công bố trong thời gian tới.

Với môn thi Tiếng Anh, đề thi được đánh giá là có tính phân loại cao với một số dạng câu hỏi mới, lồng ghép tình huống thực tế trong phần hội thoại, đọc biển báo… khiến thí sinh cần hiểu rõ ngữ cảnh mới có thể chọn được đáp án đúng. Điều này hoàn toàn phù hợp với tinh thần đổi mới đó là đánh giá năng lực ngôn ngữ của người học, học để biết, để vận dụng vào đời sống, là bước đệm giúp chuẩn bị tốt hơn cho việc học Tiếng Anh ở bậc THPT.

Những đề thi đổi mới nhưng không gây bất ngờ, đặc biệt không gây sốc cho thí sinh như trường hợp đề thi Toán vào lớp 10 năm học 2024 - 2025 của TPHCM dù cũng chú trọng vào các bài toán gắn liền với thực tế. Khó có “cơn mưa điểm 10” và cũng không có những giọt nước mắt sau khi bước ra khỏi cánh cổng trường thi cho thấy việc dạy và học, kiểm tra đánh giá theo Chương trình 2018 bước đầu đã được triển khai hiệu quả tại Hà Nội.

Sau đây, công tác chấm thi sẽ được ngành giáo dục thủ đô khẩn trương triển khai và dự kiến sẽ công bố kết quả điểm thi lớp 10 và điểm chuẩn vào các trường cùng một thời điểm. Ông Trần Thế Cương - Giám đốc Sở GDĐT Hà Nội khẳng định, việc chấm thi là trách nhiệm của ngành GDĐT; trách nhiệm và lương tâm của nhà giáo. “Không có hiện tượng “chấm lỏng” hay “chấm chặt” hay chấm theo cảm tính. Chúng tôi đều có camera trong quá trình chấm. Sau khi chấm xong, chúng tôi sẽ chọn một số bài ngẫu nhiên để chấm lại theo xác suất, rồi cả chấm chéo. Hội đồng chấm thi của Sở GDĐT phải đem lại sự công bằng nhất cho các em học sinh” - ông Cương cho biết.

Thu Hương