Thị trường chứng khoán trước ngưỡng cửa mới, cơ hội nâng hạng cận kề

Hoàn thiện pháp lý, mục tiêu, giải pháp rõ ràng

Chính phủ mới đây ban hành Nghị định 245/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 155/2020/NĐ-CP ngày 31/12/2020 nhằm giải quyết một số vướng mắc trong vận hành thị trường chứng khoán.

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cũng đã ký Quyết định 2014/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam. Mục tiêu tổng quát của đề án là phát triển thị trường chứng khoán thành kênh huy động vốn trung và dài hạn quan trọng cho sự phát triển kinh tế, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường có sự quản lý của Nhà nước, tăng cường hội nhập kinh tế khu vực và quốc tế.

Dự kiến ngày 7/10 thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ được nâng hạng. Ảnh tư liệu

Mục tiêu ngắn hạn là đáp ứng đầy đủ tiêu chí nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp của FTSE Russell trong năm 2025; duy trì xếp hạng thị trường mới nổi thứ cấp của FTSE Russell. Mục tiêu dài hạn là hướng đến đáp ứng các tiêu chí nâng hạng lên thị trường mới nổi của MSCI và thị trường mới nổi bậc cao của FTSE Russell từ nay đến năm 2030.

Bộ Tài chính cũng đã ban hành Quyết định số 3168/QĐ-BTC phê duyệt Đề án Tái cấu trúc nhà đầu tư và phát triển ngành quỹ đầu tư chứng khoán. Đề án được ban hành nhằm triển khai thực hiện các nghị quyết của Đảng, của Quốc hội về phát triển thị trường chứng khoán và Chiến lược Phát triển thị trường chứng khoán đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1726/QĐ-TTg ngày 29/12/2023. Đề án đặt mục tiêu phấn đấu đến năm 2030, về khối lượng giao dịch, nhà đầu tư cá nhân chiếm khoảng 70%, nhà đầu tư tổ chức và nhà đầu tư nước ngoài chiếm khoảng 30%; tăng trong các năm tiếp theo để đạt tỷ lệ tương ứng 60% và 40%...

Các chuyên gia nhận định, khả năng được nâng hạng đang đến rất gần, khi mà Chính phủ, các cơ quan quản lý, doanh nghiệp liên tục đẩy mạnh các điều kiện đáp ứng nâng hạng. Ông Võ Văn Huy - Trưởng Phòng Khách hàng cao cấp, Công ty Chứng khoán DNSE nhận định, khả năng cao thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ được nâng hạng trong kỳ xem xét sắp tới của FTSE Russell, dự kiến ngày 7/10. Đây là kết quả của những cải cách mạnh mẽ từ cuối năm 2024, gồm: gỡ bỏ cơ chế ký quỹ trước cho nhà đầu tư ngoại, vận hành hệ thống KRX, thông qua Luật Chứng khoán sửa đổi và mới nhất là quyết định phê duyệt Đề án Nâng hạng thị trường chứng khoán.

"Nếu thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng, khoảng 1,5 tỷ USD từ các quỹ thụ động theo dõi chỉ số FTSE sẽ đổ vào Việt Nam. Tính cả các quỹ chủ động thì con số này sẽ lên đến 10,4 tỷ USD. Theo HSBC, khoảng 38% quỹ châu Á, 30% quỹ đầu tư mới nổi đã nắm giữ cổ phiếu Việt Nam nên dòng vốn theo dõi có thể không đột biến song nhìn chung, việc nâng hạng thị trường chứng khoán sẽ khiến dòng vốn ngoại lẫn nội đều rất tích cực" - ông Huy phân tích.

Mở ra nhiều cơ hội tái định giá

Đưa ra những nhận định cụ thể liên quan đến kỳ vọng nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam, ông Nguyễn Trọng Đình Tâm - Phó Giám đốc Khối Phân tích Công ty cổ phần Chứng khoán ASEAN (ASEANSC) cho rằng, với việc ban hành hàng loạt chính sách gần đây, khả năng cao FTSE sẽ đưa ra quyết định nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam trong kỳ đánh giá vào tháng 10/2025.

Tuy nhiên, ông cũng lưu ý, việc nâng hạng, nếu xảy ra, sẽ chưa tác động ngay lập tức đến dòng vốn ETF. Các quỹ ETF mô phỏng theo bộ chỉ số của FTSE thường chỉ bắt đầu giải ngân sau khi quá trình nâng hạng hoàn tất khoảng một năm, dự kiến từ năm 2026. Trong khi đó, các quỹ chủ động có thể sẽ tiến hành giải ngân dần từ trước, dựa trên đánh giá tích cực về triển vọng của thị trường Việt Nam.

Bàn về tác động cụ thể của việc nâng hạng, chuyên gia ASEANSC cho rằng, với nhóm ETF, dòng tiền phân bổ có thể được ước tính khá rõ ràng. Theo tính toán của ASEANSC, ngay trong giai đoạn đầu tiên (dự kiến vào cuối năm 2026), các ETF mô phỏng theo chỉ số thị trường mới nổi của FTSE có thể phân bổ hơn 680 triệu USD vào thị trường chứng khoán Việt Nam. "Đây mới chỉ là con số khởi đầu. Trong quá trình thị trường tiếp tục phát triển, tỷ trọng phân bổ của các ETF dự kiến sẽ còn tăng cao hơn nữa" - chuyên gia của ASEANSC cho hay.

Tuy nhiên, điều đáng kỳ vọng hơn đến từ nhóm các quỹ đầu tư chủ động. Khác với ETF, nhóm này linh hoạt hơn trong chiến lược đầu tư và thường giải ngân dựa trên đánh giá riêng về tiềm năng tăng trưởng. Với đà cải thiện của thị trường Việt Nam, ông Tâm cho rằng, quy mô dòng vốn từ các quỹ chủ động có thể lên tới hàng tỷ USD trong các năm tiếp theo. Tác động của nâng hạng sẽ không chỉ giới hạn ở dòng vốn, mà còn mở ra nhiều cơ hội tái định giá cho các nhóm cổ phiếu cụ thể.

Tấn Minh