Thị trường khí đốt hóa lỏng toàn cầu dư cung sau nhiều năm thiếu hụt
Thị trường khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG) toàn cầu đang đứng trước viễn cảnh dư cung kéo dài nhiều năm, bắt đầu từ năm 2026, có khả năng đẩy giá nhiên liệu quan trọng này xuống mức thấp nhất kể từ cuộc khủng hoảng năng lượng sau xung đột Nga-Ukraine.

Tạu vận chuyển LNG đang được lai dắt vào cảng Yên Đài, tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc. Ảnh: Reuters
Trong 4 năm qua, nguồn cung LNG toàn cầu luôn trong tình trạng căng thẳng. Tuy nhiên, bức tranh sắp thay đổi khi Cơ quan Năng lượng quốc tế (IEA) dự báo, sản lượng LNG trong năm 2026 sẽ tăng mạnh nhất từ năm 2019.
Xuất khẩu LNG từ Mỹ đang bùng nổ, với nhà máy LNG mới của Venture Global tại Plaquemines, bang Louisiana tăng công suất nhanh hơn dự kiến. Nhiều dự án sản xuất LNG lớn khác ở Mỹ cũng chuẩn bị đi vào vận hành. Trong khi đó, tại Trung Quốc, thị trường tăng trưởng chính của nhiên liệu này, lượng nhập khẩu LNG đang giảm.
Tình trạng dư thừa LNG đã được dự đoán nhiều lần trước đây nhưng không thành hiện thực. Lần nay, tình hình có vẻ khác vì rất nhiều công suất LNG mới sắp đi vào hoạt động.
“Với nhiều công suất LNG hơn được đưa vào vận hành trong năm 2026, thị trường sẽ bớt thắt chặt sau quí đầu tiên. Chúng ta sẽ chứng kiến nguồn cung LNG trở nên dồi dào vào nửa cuối năm 2026 và kéo dài sang năm 2027”, Aldo Spanjer, Giám đốc chiến lược năng lượng của ngân hàng BNP Paribas bình luận.
Tuy nhiên, giá LNG sẽ không giảm ngay lập tức, đặc biệt là ở châu Âu, nơi mùa đông sắp đến nhưng lượng LNG tồn kho thấp hơn bình thường. Trong sáu tháng tới, nguồn cung LNG dự trữ sẽ vẫn còn hạn chế và khu vực này sẽ cạnh tranh với châu Á để mua LNG. Do vậy, Martijn Rats, nhà chiến lược hàng hóa toàn cầu của ngân hàng Morgan Stanley nhận định, có khả năng giá LNG sẽ tăng đột biến khi mùa đông đến. Nhưng khi mùa đông trôi qua, nguồn cung LNG sẽ bắt đầu thặng dư nhẹ vào cuối năm nay và tăng mạnh vào năm 2027 khi sản lượng tăng tốc.
Theo Công ty tài chính năng lượng mới Bloomberg (BNEF), hơn 174 triệu tấn công suất LNG hàng năm hiện đang được xây dựng, hứa hẹn nâng nguồn cung LNG toàn cầu lên 594 triệu tấn mỗi năm vào năm 2030, cao hơn 42% so với năm ngoái.
Các nhà phát triển dự án LNG đặt cược rằng, nhu cầu nhiên liệu này sẽ bùng nổ trong hai thập niên tới khi châu Âu cần các giải pháp thay thế khí đốt vận chuyển bằng đường ống từ Nga.
Trong khi đó, Trung Quốc đang tăng tốc chuyển đổi nhà máy điện than sang nhà máy điện khí. Shell, đoàn kinh doanh LNG lớn nhất thế giới, dự đoán nhu cầu LNG toàn cầu sẽ tăng 60% vào năm 2040.
Tuy nhiên, lượng mua từ Trung Quốc, nước nhập khẩu LNG hàng đầu, giảm trong năm nay và ít có triển vọng phục hồi đáng kể.
Sản lượng khí đốt trong nước của Trung Quốc đang tăng lên. Lượng LNG mà nước này nhập khẩu từ Nga dự kiến tăng đáng kể sau các thỏa thuận gần đây nhằm tăng nguồn cung và triển khai dự án Power of Siberia 2 nhằm vận chuyển khí đốt từ các mỏ khí ở bán đảo Yamal của Nga đến vùng đông bắc của Trung Quốc.
Công suất 50 tỉ mét khối mỗi năm của Power of Siberia 2 tương đương với khoảng 10% nguồn cung LNG toàn cầu hiện tại. Các nhà phân tích của ngân hàng Goldman Sachs nhận định, công suất lớn của dự án đường ống này có khả năng làm giảm đáng kể lượng nhập khẩu LNG của Trung Quốc.
Dù vậy, vẫn còn một số bất ổn, đặc biệt là tác động của các hạn chế của phương Tây đối với xuất khẩu của Nga.
Dự báo của BNEF về nguồn cung LNG toàn cầu dựa trên giả định rằng nhà máy LNG Bắc Cực 2 của Nga vẫn ngừng hoạt động do các lệnh trừng phạt của phương Tây. Tuy nhiên, dự án này gần đây đã xoay sở xuất khẩu một lô hàng sang Trung Quốc.
Theo BNEF, sản lượng LNG của Nga có thể cao hơn 50% so với dự kiến nếu nhà máy này có thể hoạt động bình thường.
Các nhà xuất khẩu truyền thống khác cũng có thể gặp khó khăn. Ai Cập dường như sẽ thất bại trong tham vọng khôi phục xuất khẩu LNG do sản lượng trong nước sụt giảm. Indonesia, từng là một trong những nhà cung cấp LNG lớn nhất châu Á, đang nhập khẩu nhiều LNG hơn để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ ngày càng tăng trong bối cảnh sản lượng đang cạn kiệt.
BNEF dự báo, nguồn cung LNG toàn cầu sẽ liên tục vượt cầu trong giai đoạn 2027-2030.
Theo dự báo của ngân hàng Morgan Stanley, đến quí 4-2026, giá khí đốt tại châu Âu và châu Á dự kiến giảm xuống dưới mức 10 đô la Mỹ/1 triệu đơn vị nhiệt Anh (mmBTU), thấp hơn mức trung bình trong mùa đông năm ngoái là 14 đô la/mmBTU. Đến năm 2027, giá LNG có thể giảm thêm, xuống còn 8 đô la/mmBTU, theo dự đoán của ngân hàng BNP Paribas.
BNEF nhận định, giá thấp có thể kích thích thêm nhu cầu sử dụng khí đốt để sản xuất điện, thay vì than và dầu.
Theo Bloomberg