Thị trường ô tô thận trọng trước loạt chính sách giảm phát thải

Trong đó, xe du lịch chiếm 22.929 chiếc (giảm 3% so với tháng trước), xe thương mại đạt 8.805 chiếc (tăng nhẹ 0,3%), còn xe chuyên dụng tăng đột biến 146% nhờ một số đơn hàng đặc thù.

Các hãng xe hoạch định chiến lược thận trọng giữa bối cảnh thị trường nhiều biến động. Ảnh: Hoàng Linh

Xu hướng nổi bật
Tháng 7 cho thấy một số xu hướng nổi bật. Thứ nhất là phân khúc SUV và xe đa dụng (MPV) vẫn duy trì sức hút tại Việt Nam. SUV tiêu thụ 6.898 xe, chiếm gần 38% lượng xe du lịch; MPV đạt 4.570 xe, nhờ những mẫu ăn khách như Mitsubishi Xpander, Toyota Veloz Cross và Kia Carnival. Trong khi đó, các dòng crossover và sedan tăng trưởng không đáng kể.

Doanh số xe hybrid tiếp tục tăng nhanh với 1.186 xe bán ra trong tháng, tăng 71% so với cùng kỳ 2024, nhờ sự mở rộng dải sản phẩm hybrid từ nhiều hãng lớn như Toyota, Honda, Kia. Đây được xem là bước chuyển tiếp quan trọng trước khi thị trường tiến sâu hơn vào giai đoạn xe điện hóa.

Khối xe thương mại tăng trưởng mạnh 43% so với tháng 7-2024, chủ yếu nhờ nhu cầu xe tải và bus tăng khi hoạt động logistics và vận tải hành khách phục hồi. Đặc biệt, doanh số bus tăng tới 170% so với cùng kỳ, phản ánh sự quan tâm của các doanh nghiệp vận tải trước yêu cầu nâng cấp phương tiện đáp ứng chuẩn khí thải và xu hướng chuyển sang phương tiện công cộng sạch hơn.

Thứ hai là cạnh tranh giữa các thương hiệu có phần gay gắt hơn. Toyota tiếp tục dẫn đầu trong VAMA với 6.668 xe bán ra trong tháng, tăng 3% so với cùng kỳ và 7% so với tháng trước, nhờ các mẫu Corolla Cross, Yaris Cross và Vios duy trì doanh số cao.

Ford bứt phá với mức tăng 31% so với cùng kỳ, chủ yếu nhờ Ranger, Everest và Territory. Thaco vẫn là tập đoàn có thị phần lớn nhất khi cộng gộp các thương hiệu KIA, Mazda, Peugeot, xe tải và bus, đạt 7.772 xe nhưng giảm nhẹ 4% so với tháng trước.

Honda gây chú ý khi tăng trưởng 72% so với tháng 6. Ngược lại, một số hãng như Mitsubishi giảm 16% so với cùng kỳ do nguồn cung một số mẫu xe bị gián đoạn. Hãng dự kiến sẽ giới thiệu chiếc crossover 7 chỗ Destinator - mẫu Xforce kéo dài - trong tháng tới.

Các hãng xe Trung Quốc tiếp tục tìm cách khẳng định chỗ đứng trong tháng 7. Ảnh: Hoàng Linh

Thứ ba, xe nhập khẩu nguyên chiếc (CBU) tháng 7 đạt 16.038 chiếc, tăng 9% so với tháng trước và chiếm tỷ trọng nhỉnh hơn xe lắp ráp trong nước (15.701 xe). Tính từ đầu năm, xe nhập khẩu tăng 25% so với cùng kỳ 2024, cao hơn mức tăng 13% của xe lắp ráp nội địa.

Điều này phản ánh nhu cầu ngày càng cao đối với các mẫu xe toàn cầu chưa có phiên bản CKD, đồng thời cho thấy áp lực lên ngành sản xuất trong nước khi chính sách ưu đãi thuế nhập khẩu từ các hiệp định thương mại tự do.

"Nín thở" trước gió ngược

Bức tranh tháng 7-2025 cũng cho thấy thị trường đang bước vào giai đoạn “tiền chuyển đổi” trước khi nhiều đô thị lớn triển khai các biện pháp hạn chế hoặc cấm xe xăng, dầu tại khu vực nội đô trong vài năm tới.

Chính sách này dự kiến sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới phần lớn các mẫu sedan, SUV và MPV truyền thống vốn dùng động cơ đốt trong. Chia sẻ với phóng viên, lãnh đạo nhiều hãng bày tỏ lo ngại khi các đại lý ghi nhận tình trạng khách hàng tạm hoãn các quyết định mua xe thuần xăng để chờ những diễn biến mới sau Chỉ thị số 20/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ.

Trong bối cảnh đó, thách thức với các hãng xe nằm ở việc vừa duy trì doanh số xe xăng, dầu để đảm bảo lợi nhuận ngắn hạn, vừa đầu tư mạnh vào dải sản phẩm điện hóa nhằm kịp thời chuyển dịch khi chính sách siết chặt. Một số hãng đã tăng tốc ra mắt phiên bản hybrid tự sạc/sạc ngoài, hay xe điện chạy pin. Tuy nhiên, số lượng vẫn còn hạn chế.

Trong con mắt giới chuyên môn, nhu cầu thị trường tháng tới được dự báo vẫn giữ nhịp ổn định nhờ kinh tế vĩ mô chưa có biến động lớn, nhưng tốc độ tăng trưởng có thể chậm lại khi người tiêu dùng cân nhắc kỹ hơn trước chi phí vận hành và nguy cơ mất giá của xe xăng, dầu trong bối cảnh các quy định môi trường ngày càng khắt khe.

Sự xuất hiện của VinFast Limo Green được dự báo sẽ tác động mạnh tới thị trường xe - đặc biệt là phân khúc phục vụ vận tải hành khách - những tháng cuối năm. Ảnh: Hoàng Linh

Về dài hạn, những tháng cuối 2025 sẽ là thời điểm quan trọng để các hãng thử nghiệm sức hút của các mẫu xe điện hóa ở phân khúc phổ thông, nhằm đón đầu xu hướng dịch chuyển. Ngay trong tuần này, Ford sẽ lần đầu tiên tham gia cuộc đua xe thuần điện với mẫu Mustang Mach-E.

Cạnh tranh được dự báo sẽ không chỉ nằm ở giá bán, mà còn ở dịch vụ hậu mãi, khả năng cung cấp phụ tùng và đặc biệt là tốc độ xây dựng mạng lưới trạm sạc hoặc bảo dưỡng pin.

Tháng 7-2025 có thể xem là điểm khởi đầu của một giai đoạn cạnh tranh chiến lược mới, nơi mà bài toán cân bằng giữa hiện tại và tương lai sẽ quyết định ai là người dẫn đầu trong kỷ nguyên ô tô không phát thải.

Nguyễn Thúc Hoàng Linh