Thị trường tài sản số: 'Sân chơi mới' chỉ dành cho những ông lớn?
Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 05/2025/NQ-CP, thí điểm thị trường tài sản số trong 5 năm – lần đầu tiên Việt Nam có khung pháp lý chính thức cho lĩnh vực này.
Chính sách được kỳ vọng mở ra kênh huy động vốn mới, song cũng đặt ra không ít thách thức về vốn, công nghệ và quản trị rủi ro.
Ông Nghiêm Bảo Nam, chuyên gia chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán Nhất Việt (VFS). Ảnh: Trần Trung/BNEWS/TTXVN
Để làm rõ hơn cơ hội và rào cản của “sân chơi mới”, phóng viên Thông tấn xã Việt Nam đã có cuộc trao đổi với ông Nghiêm Bảo Nam, chuyên gia chiến lược thị trường, Công ty Chứng khoán Nhất Việt (VFS).
Phóng viên: Thưa ông, với vai trò là chuyên chiến lược thị trường, ông nhìn nhận thế nào về tác động của Nghị quyết 05/2025/NQ-CP đối với thị trường chứng khoán truyền thống và triển vọng của kênh đầu tư tài sản số tại Việt Nam?
Chuyên gia Nghiêm Bảo Nam: Nghị quyết 05/2025/NQ-CP về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam trong thời gian 5 năm, ban hành ngày 09/09/2025 và có hiệu lực cùng ngày là một bước đi quan trọng để chính thức hóa thị trường tài sản số.
Với thị trường chứng khoán: Tác động ngắn hạn không lớn, có thể chỉ là sự dịch chuyển nhỏ của dòng tiền đầu cơ. Về dài hạn, đây là tín hiệu tích cực, giúp đa dạng hóa hệ sinh thái tài chính và nâng cao vị thế của thị trường Việt Nam.
Với tài sản số: Triển vọng dài hạn là tích cực vì đã có hành lang pháp lý ban đầu, giúp bảo vệ nhà đầu tư và tăng tính minh bạch. Tuy nhiên, các rào cản ban đầu là rất lớn, cho thấy một cách tiếp cận thận trọng và có chọn lọc.
Phóng viên: Theo quy định, doanh nghiệp lập sàn giao dịch tài sản số phải có vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng và sự tham gia góp vốn từ các định chế tài chính lớn. Ông đánh giá điều kiện này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến sự tham gia của các công ty chứng khoán trong nước, đặc biệt là các doanh nghiệp quy mô vừa và nhỏ?
Chuyên gia Nghiêm Bảo Nam: Các điều kiện này sẽ định hình lại cuộc chơi một cách rõ rệt, đặc biệt là các rào cản từ Điều 6 và Điều 8.
Cụ thể, Điều 8 dựng lên rào cản tài chính khổng lồ với vốn tối thiểu 10.000 tỷ đồng, giới hạn sân chơi chỉ cho các liên minh của những định chế tài chính hàng đầu. Trong khi đó, Điều 6 tạo ra rào cản tham gia thị trường khi quy định tài sản mã hóa mới phát hành chỉ được chào bán cho nhà đầu tư nước ngoài, hạn chế cơ hội của nhà đầu tư trong nước ở giai đoạn đầu. Vì vậy, các công ty chứng khoán vừa và nhỏ không thể tham gia trực tiếp vào việc thành lập sàn. Thay vào đó, họ phải chuyển đổi vai trò, trở thành các nhà cung cấp dịch vụ phụ trợ như tư vấn, phân tích trong hệ sinh thái do các "ông lớn" tạo ra.
Phóng viên: Với vai trò là chuyên gia phân tích thị trường, ông có thể chia sẻ quan điểm về những rủi ro lớn nhất mà nhà đầu tư cần lưu ý khi tham gia tài sản số trong giai đoạn thí điểm? Liệu có sự khác biệt đáng kể nào so với đầu tư chứng khoán truyền thống?
Chuyên gia Nghiêm Bảo Nam: Ngoài các rủi ro thông thường, nhà đầu tư cần đặc biệt chú ý đến những điểm sau:
Rủi ro pháp lý: Vì là chương trình "thí điểm", các quy định có thể thay đổi. Đặc biệt, thời hạn 6 tháng theo Điều 7 để chuyển tài sản về sàn trong nước là một yếu tố bất định lớn. Rủi ro thanh khoản: Các sàn giao dịch mới trong nước có thể sẽ có thanh khoản ban đầu thấp hơn các sàn quốc tế, gây khó khăn cho việc mua bán với khối lượng lớn.
Rủi ro từ đặc tính thị trường: Đây là điểm khác biệt cốt lõi. Tài sản số giao dịch 24/7 và không có biên độ giá. Điều này khác hoàn toàn với chứng khoán cơ sở trên sàn HSX, nơi có giờ giao dịch cố định và biên độ trần/sàn ±7% như một bộ đệm an toàn. Với tài sản số, nhà đầu tư có thể đối mặt với thua lỗ cực lớn chỉ trong vài giờ, bất kể ngày hay đêm, đòi hỏi kỷ luật và khả năng quản trị rủi ro cao hơn nhiều.
Phóng viên: Từ góc độ của một công ty chứng khoán, ông kỳ vọng gì ở chính sách quản lý và khung pháp lý tiếp theo để thị trường tài sản số vừa phát triển bền vững, vừa tạo cơ hội công bằng cho doanh nghiệp và nhà đầu tư trong nước?
Chuyên gia Nghiêm Bảo Nam: Chúng tôi kỳ vọng vào một chính sách quản lý có tầm nhìn dài hạn và linh hoạt để phát triển thị trường một cách bền vững.
Thứ nhất, vì thị trường còn mới và cần nhanh chóng bắt kịp thế giới, chúng tôi cần một lộ trình phát triển rõ ràng sau giai đoạn thí điểm 5 năm. Sự rõ ràng này là yếu tố tiên quyết để các doanh nghiệp tự tin đầu tư lớn. Thứ hai, cần sự nới lỏng theo từng giai đoạn, đặc biệt là xem xét mở rộng hơn nữa sự tham gia cho nhà đầu tư trong nước và có các mô hình cấp phép linh hoạt hơn. Cuối cùng, cần thiết lập một cơ chế đối thoại định kỳ, cố định trong năm giữa cơ quan quản lý và các thành viên thị trường. Điều này giúp kịp thời tháo gỡ vướng mắc và điều chỉnh chính sách một cách thực tiễn, đảm bảo thị trường phát triển an toàn và hiệu quả.
Phóng viên: Xin trân trọng cảm ơn ông!
