Thi vào lớp 10: 4 tuyệt chiêu tránh trượt cả 3 nguyện vọng

Theo kế hoạch tuyển sinh UBND TP.HCM đã ban hành, HS được đăng ký ba nguyện vọng (NV) ưu tiên 1, 2, 3 để xét tuyển vào lớp 10 các trường THPT công lập (trừ Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong, Trường THPT chuyên Trần Đại Nghĩa và Trường Phổ thông năng khiếu ĐH Quốc gia TP.HCM).

Trên 32 điểm vẫn trượt cả ba nguyện vọng

Từng làm giáo viên chủ nhiệm lớp 9 nhiều năm, cô Nguyễn Bích Chi, giáo viên Trường THCS Vân Đồn, quận 4, thừa nhận công tác tư vấn học sinh (HS) chọn NV lớp 10 rất khó. HS đa phần tự đánh giá năng lực bản thân cao hơn bình thường, trong khi đó phụ huynh luôn đánh giá cao khả năng con mình so với thực tế.

“Tôi từng chứng kiến có năm, một HS thi được 32,5 điểm (theo cách tính cũ) vẫn rớt cả ba NV vì nghe lời gia đình chọn NV quá khả năng. Cuối cùng, em phải học trung tâm giáo dục thường xuyên” - cô Chi kể.

Theo cô Chi, chỉ HS mới biết được năng lực học tập của mình. Cha mẹ nên tạo điều kiện cho con trong việc hướng dẫn chọn trường phù hợp với sức học, điều kiện kinh tế và đi lại.

Về vấn đề này, cô Phạm Thanh Xuân, giáo viên Trường THCS Lê Quý Đôn, quận 3, cho biết trong việc chọn NV, nhiều HS luôn bị chi phối bởi gia đình, nhiều khi đó là NV của cha mẹ chứ không phải của các em.

“Trong quá trình làm chủ nhiệm, tôi từng gặp trường hợp phụ huynh đăng ký NV quá sức của con. Sợ em sẽ trượt lớp 10, tôi hỏi lại, họ bảo đó là mơ ước của con. Tuy nhiên, khi nói chuyện với HS thì em thừa nhận đó là mong muốn của gia đình. Tôi chỉ mong phụ huynh hãy xem việc học là vì các con, không phải học vì ước mơ cho ba mẹ. Việc chọn NV quá cao so với năng lực, các em sẽ rất dễ “vuột” mất cơ hội vào lớp 10. Hoặc nếu có thi đậu, HS cũng khó có thể theo kịp. Nhiều em vì áp lực gia đình, các em học ngày học đêm, lên lớp lại ngủ vì quá mệt, những môn phụ “bỏ rơi” kiến thức” - cô Xuân nói thêm.

Học sinh lớp 9 Trường THCS Phú Thọ, quận 11 trong một tiết học. Ảnh: NGUYỄN QUYÊN

Cân nhắc kỹ khi chọn nguyện vọng

Công tác tư vấn hướng nghiệp và lựa chọn NV luôn được các trường chú trọng thực hiện. Nhiều trường đã đưa HS đến các trường THPT trên địa bàn để tham quan môi trường học tập, tiếp xúc thầy cô, từ đó có căn cứ đặt bút chọn lựa.

Tại Trường THCS Phú Thọ, quận 11, bà Nguyễn Ngọc Thảo, Hiệu trưởng nhà trường, cho hay hằng năm trường đều tổ chức các buổi hướng nghiệp nhằm tư vấn, định hướng cho phụ huynh và HS con đường sau tốt nghiệp. Các em có thể học THPT ở các trường công lập nếu đủ khả năng thông qua kỳ thi, các em cũng có thể vào trường dân lập hoặc các trường trung cấp nghề hay trung tâm giáo dục thường xuyên.

Đối với những HS chọn thi tuyển vào lớp 10 công lập, trường thường định hướng cho phụ huynh và HS dựa vào năng lực học tập, tùy vào điều kiện tài chính cũng như thuận tiện trong đưa đón.

“Vai trò của giáo viên chủ nhiệm vô cùng quan trọng trong việc tư vấn lựa chọn NV. Bởi họ sẽ rà soát mong muốn và khả năng của từng HS trong lớp, từ đó có định hướng phù hợp” - bà Thảo nói.

Là người có chuyên môn, kinh nghiệm và luôn theo sát kỳ thi tuyển sinh 10, ông Trần Mậu Minh, nguyên Hiệu trưởng Trường THCS Trần Văn Ơn (quận 1), cho biết năm nay Sở GD&ĐT có điều chỉnh hệ số các môn thi nên căn cứ để chọn NV sẽ khó hơn.

Để chọn NV phù hợp, trước hết HS phải đánh giá được thực lực của bản thân đạt được bao nhiêu điểm trong kỳ thi tuyển sinh lớp 10. Đánh giá tương đối nhất là các em dựa vào kết quả học kỳ 2.

Thứ hai, các em phải căn cứ vào điểm chuẩn năm rồi để xem năng lực của mình phù hợp với trường nào có điểm chuẩn tương ứng. Tuy nhiên, năm nay có sự điều chỉnh về hệ số nên điểm chuẩn sẽ khác. Nhưng đây vẫn là một căn cứ quan trọng, do đó HS có thể lấy điểm văn, toán nhân hệ số cộng với môn ngoại ngữ để so sánh điểm chuẩn năm 2020. Nếu theo tính cách này, những em có điểm ngoại ngữ cao sẽ dễ đạt, trong khi đó những em có điểm ngoại ngữ thấp nên chọn trường có điểm chuẩn thấp hơn.

“Tuy nhiên, nếu các em đăng ký NV ở những trường trên địa bàn thì sai số không nhiều vì có trình độ tương đương nhau” - ông Minh chia sẻ.

Cũng theo ông Minh, chỉ tiêu tuyển sinh các trường cũng là căn cứ quan trọng. Sau khi Sở GD&ĐT công bố chỉ tiêu các trường THPT công lập, HS cần phải xem chỉ tiêu trường đó năm nay tăng hay giảm ra sao. Nếu chỉ tiêu các trường tăng hơn năm ngoái thì NV đó xem “an toàn”. Tuy nhiên, nếu chỉ tiêu năm nay giảm, các em cần phải suy nghĩ kỹ.

Ngoài ra, một yếu tố quan trọng là tỉ lệ chọi một trường. Sau khi HS đăng ký NV, sở sẽ công bố số liệu đăng ký NV1 ban đầu, HS được điều chỉnh. Căn cứ vào bảng số liệu này so với chỉ tiêu từng trường, có thể tính ra tỉ lệ chọi của các trường.