Thiết bị dùng năng lượng mặt trời tách lithium, vừa tạo nước ngọt vừa bảo vệ môi trường
Một phương pháp mới đang được thử nghiệm có thể giúp khai thác lithium từ nước muối và thậm chí cả nước biển mà không gây hại nhiều đến môi trường. Đặc biệt, công nghệ này còn tạo ra nước ngọt, mở ra hướng đi bền vững cho ngành sản xuất pin.
Lithium hiện là nguyên liệu quan trọng để chế tạo pin cho xe điện và lưu trữ năng lượng tái tạo. Tuy nhiên, cách khai thác truyền thống lại gây nhiều hệ lụy.
Tại dãy Andes, Mỹ, người ta thường bơm nước muối từ dưới lòng đất lên và để bay hơi trong các hồ chứa ngoài trời trong nhiều tháng. Quá trình này cần lượng lớn nước ngọt và làm mực nước ngầm tụt xuống, ảnh hưởng trực tiếp đến nguồn nước sinh hoạt của cộng đồng.
Để khắc phục, nhóm nghiên cứu của bà Yu Tang tại Đại học Lan Châu (Trung Quốc) đã phát triển một thiết bị chạy bằng năng lượng mặt trời, vừa thu được lithium vừa tạo ra nước ngọt.
Thiết bị này sử dụng một lớp vật liệu đặc biệt có khả năng giữ lại ion lithium khi nước chảy qua, đồng thời tận dụng ánh nắng để làm nước bay hơi. Lượng hơi nước sau đó được ngưng tụ lại thành nước ngọt, có thể dùng cho sinh hoạt hoặc bơm trả lại lòng đất.
Trong thử nghiệm ban đầu, nhóm đã cho thiết bị chạy liên tục năm chu kỳ. Kết quả, họ không chỉ thu được lithium mà còn tạo ra nguồn nước đạt tiêu chuẩn uống trực tiếp của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Giới khoa học đánh giá đây là một ý tưởng thông minh và có thể mở ra nguồn cung lithium bền vững hơn. Tuy nhiên, thách thức đặt ra là độ bền của vật liệu: liệu thiết bị có thể vận hành ổn định trong điều kiện thực tế hay không.