Thiết bị phân biệt máy bay ta - địch của quân đội Việt Nam

Nhiệm vụ thiết kế, chế tạo hệ thống phân biệt địch - ta được đội ngũ cán bộ, nhân viên Viện Kỹ thuật Phòng không Không quân thực hiện trong 2 giai đoạn. Trong đó, giai đoạn 1 triển khai từ tháng 10/2014 đến tháng 12/2015 với nội dung thiết kế, chế tạo 1 máy hỏi mặt đất MH-VN1, 1 máy trả lời MTL-KT lắp trên trực thăng (Mi-17).

Máy hỏi MH-VN1 được trang bị đồng bộ cho các đài radar phòng không, phát tín hiệu hỏi, thu giải mã tín hiệu trả lời nhằm nhận biết các đối tượng "địch - ta", hỗ trợ phát hiện, nhận biết và quản lý các mục tiêu của "ta" trên không.

Trung tá Trần Nhật Linh, Phòng nghiên cứu radar, Viện Kỹ thuật Phòng không Không quân bên cạnh máy hỏi MH-VN1

Trung tá Trần Nhật Linh, Phòng nghiên cứu radar, Viện Kỹ thuật Phòng không Không quân chia sẻ: "Khi máy bay bay trên trời, các thiết bị đất có thể quan sát máy bay thì không biết là máy bay trên trời là của địch hay của ta thì chúng tôi chế tạo ra máy hỏi MH-VN1. Máy hỏi thì mới biết được mục tiêu đang bay trên trời là của ta hay của đối phương để nhận dạng đối tượng, có hình thức quản lý công phận của mình; cũng như trong chiến tranh thì có biện pháp đối phó với những mục tiêu không phải là mục tiêu của mình."

Đồng thời với máy hỏi MH-VN1, cán bộ, nhân viên Viện Kỹ thuật Phòng không Không quân đã nghiên cứu ra máy trả lời kiểm tra mang ký hiệu MTL-KT. Máy trả lời kiểm tra MTL-KT trang bị đồng bộ cho các máy hỏi MH-VN phát tín hiệu trả lời, thu giải mã tín hiệu hỏi ở dải tần 7 nhằm kiểm tra hoạt động cảu máy hỏi.

Anh Nguyễn Đức Hiền, Viện Kỹ thuật Phòng không Không quân cho biết: "Thiết bị này có tính phân biệt địch-ta. Có nghĩa là khi có thiết bị máy bay địch sẽ thông qua các bộ mã code, khi đấy thì mình sẽ hỏi xem, nếu trả lời đúng biết được mình hoặc kẻ thù để biết được phương án chiến đấu."

Sau khi hoàn thành việc thiết kế, chế tạo, các sản phẩm giai đoạn 2 đã được Quân chủng Phòng không Không quân nghiệm thu. Các sản phẩm nghiệm thu bao gồm máy hỏi MH-VN3 và máy trả lời MTL-VN3 lắp trên tàu Hải quân; máy hỏi MH-VN1 ghép nối với Đài ra đa P-18M và EL/M-2288.

Đồng thời, Hội đồng bay kiểm tra của Quân chủng đã tổ chức bay kiểm tra (kết hợp bay huấn luyện) máy trả lời MTL-VN2 lắp trên máy bay Su-22M4. Kết quả bay kiểm tra cho thấy máy trả lời MTL-VN2 làm việc tốt ở tất cả các chế độ.

Hội đồng thử nghiệm của Quân chủng cũng đã tổ chức bay kiểm tra thiết bị 6110-VN2 lắp trên máy bay Su-30MK2 và cho thấy thiết bị kết nối tốt với máy trả lời 6202P; hệ thống hỏi đáp làm việc đúng chức năng ở tất cả các chế độ; sản phẩm có tham số kỹ thuật đảm bảo theo tính năng được phê duyệt, thiết bị làm việc đồng bộ tốt với máy hỏi 76E6 đài ra đa Kasta-2E.

Trung tá Trần Nhật Linh, Phòng nghiên cứu radar, Viện Kỹ thuật Phòng không Không quân cho biết: "Máy này đã triển khai thực tế của Quân chủng Phòng không Không quân tương đối nhiều rồi. Nằm trong hệ thống nhận dạng phòng không chung của cả nước và phát triển ra ngoài hệ thống của quân chủng phòng không. Máy hỏi sẽ hỏi máy bay, ngược lại máy bay sẽ hỏi mặt đất, sẽ lại hỏi lại tàu hỏa tàu hoặc các lực lượng khác trong quân đội như cả bộ binh, pháo binh... Máy bay phải hỏi, tránh trường hợp tấn công nhầm."

Kiểm tra phát hiện ta - địch

Các sản phẩm máy hỏi và máy trả lời của Viện Kỹ thuật Phòng không Không quân đảm bảo đầy đủ các trang thiết bị, được chế tạo mới bằng các linh kiện có độ tin cậy cao, ứng dụng các công nghệ mới, đáp ứng đầy đủ các chỉ tiêu tham số kỹ thuật, chiến thuật.

Việc chế tạo thành công các sản phẩm máy hỏi các loại máy hỏi và máy trả lời, đặc biệt là sản phẩm máy hỏi MH-VN1 và máy trả lời MTL-KT đã khẳng định năng lực, trí tuệ của đội ngũ cán bộ, nhân viên Viện Kỹ thuật Phòng không Không quân trong nghiên cứu, thiết kế, chế tạo các sản phẩm mới, phục vụ các nhiệm vụ của Quân chủng Phòng không Không quân và duân đội, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới.

Lại Hoa/VOV1