Thiếu thuốc, bệnh viện có phải trả tiền cho bệnh nhân?

Tại hội nghị cung cấp thông tin cho báo chí về tình hình hoạt động quỹ bảo hiểm y tế (BHYT) diễn ra sáng 8-7, ông Lê Văn Phúc, Trưởng Ban Thực hiện Chính sách BHYT cho biết hiện nay có tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế tại một số địa phương.

Các địa phương đang thiếu thuốc gồm tỉnh Bắc Giang, Bình Dương, Hà Nam, Cần Thơ, Đắk Lắk, Bạc Liêu, Quảng Ngãi, Quảng Nam...

Thiếu thuốc do chậm đấu thầu

Theo ông Lê Văn Phúc, việc thiếu thuốc, vật tư y tế là do một số địa phương không mở rộng danh mục thuốc đấu thầu, dù quy định cho phép. Có địa phương quá chậm trong việc đấu thầu cung cấp thuốc, vật tư y tế. Thực tế có những gói thầu từ năm ngoái đến nay vẫn chưa hoàn thành, thực hiện được. Song song đó là do tình hình dịch COVID-19 phức tạp thời gian trước gây khó khăn cho các hoạt động…

Ông Lê Văn Phúc, Trưởng Ban Thực hiện Chính sách BHYT.

Trưởng Ban Thực hiện Chính sách BHYT cũng thông tin việc Bộ y tế đang thực hiện đấu thầu thuốc tập trung, hi vọng trong tháng 7, sẽ công bố kết quả lựa chọn nhà thầu.

“Gói thầu của Bộ Y tế rất lớn, trị giá gần 9.000 tỉ đồng, trong đó riêng phần mua sắm thuốc là 4.000 tỉ đồng, chiếm đến 1/4 chi phí thanh toán khám chữa bệnh. Các thuốc này đều có nhu cầu sử dụng cao, giá trị lớn thuộc nhóm một, nhóm hai. Đây chính là nút thắt lớn cần tháo gỡ để giải quyết việc thiếu thuốc điều trị cho người bệnh hiện nay" - ông Phúc nhận định.

Cạnh đó, BHXH Việt Nam đã có văn bản gửi các địa phương chỉ đạo bám sát hoạt động đấu thầu để thúc đẩy việc mua sắm thuốc, khắc phục tình trạng thiếu thuốc điều trị cho bệnh nhân BHYT. Quan điểm của cơ quan bảo hiểm là giám định nhanh nhất có thể với đề xuất để các bệnh viện để có thể nhanh chóng mua sắm thuốc.

Về việc đấu thầu mua sắm thiết bị, vật tư y tế, ông Lê Văn Phúc cho rằng “quy trình quy định liên quan có vẻ khó hơn việc mua sắm thuốc”, vì không có nhiều tỉnh, thành thực hiện đấu thầu tập trung nội dung này mà nhu cầu chủ yếu nằm ở các bệnh viện. Quy định về đấu thầu vật tư y tế cũng đang còn những vướng mắc, khó khăn mà Bộ Tài chính đang phải mổ xẻ, tìm hướng tháo gỡ.

Còn về máy mượn, máy đặt BHXH Việt Nam khẳng định tới đây Chính phủ sẽ họp để giải quyết.

Ai sẽ phải hoàn trả lại tiền cho bệnh nhân khi thiếu thuốc

Trả lời câu hỏi của phóng viên về việc một số người bệnh phải ra ngoài mua thuốc và vật tư y tế do bệnh viện không đáp ứng kịp, BHYT có hoàn trả lại cho người bệnh khoản tiền này không ? Ông Phúc cho rằng trong quy định không có việc thanh toán cho người bệnh mua thuốc, vật tư y tế bên ngoài. Quy định hiện hành cũng nêu rất rõ bệnh viện có trách nhiệm đảm bảo cung ứng thuốc, vật tư y tế cho người bệnh. Nên trách nhiệm này thuộc về bệnh viện.

Tuy nhiên, ông Phúc khẳng định theo Luật BHYT, Bộ trưởng Bộ Y tế có quy định một số trường hợp đặc biệt khi thanh toán trực tiếp, nhưng cũng cần xác định đây có phải trường hợp thanh toán trực tiếp hay không.

Hội nghị cung cấp thông tin về hoạt động quỹ BHYT. Ảnh: V.LONG

“Hiện chúng tôi đang chờ hướng dẫn của Bộ Y tế. Hiện có hai hình thức là bệnh viện thanh toán trực tiếp cho người bệnh và quỹ BHYT sẽ thanh toán qua bệnh viện; có thể thanh toán trực tiếp. Nhưng việc thanh toán này là rất khó. Theo quy định cơ sở khám chữa bệnh phải có trách nhiệm, vừa đảm bảo mức giá, chất lượng, quyền lợi cho người tham gia BHYT." - ông Phúc cho hay.

Nói thêm về vấn đề này, ông Dương Tuấn Đức, Giám đốc Trung tâm Giám định BHYT và Thanh toán Đa tuyến (BHXH Việt Nam), cho biết cuối năm 2019, BHXH Việt Nam từng có văn bản xin ý kiến về việc có được thanh toán trực tiếp thuốc, vật tư y tế khi người bệnh phải tự mua do bệnh viện không cung ứng được hay không. Sau gần hai năm, tháng 10-2021, Bộ Y tế mới trả lời, dẫn các quy định pháp luật và kết luận “không có cơ sở thanh toán trực tiếp cho người bệnh”. Nghị định, thông tư đều không có cơ sở thanh toán.

Tuy nhiên, ông Đức cho rằng vẫn còn một phương án và dẫn Nghị định 117/2020, quy định trường hợp cơ sở khám chữa bệnh để người bệnh tự mua thuốc, vật tư y tế thì cơ sở đó có trách nhiệm hoàn trả cho người bệnh. “Vì vậy, nhà nước luôn đảm bảo quyền lợi cho người bệnh, nên cơ sở KCB có trách nhiệm đảm bảo đầy đủ thuốc, vật tư cho người bệnh. Nếu không đảm bảo được thì cơ sở đó phải hoàn trả, người bệnh mua bao nhiêu để điều trị thì phải có trách nhiệm hoàn trả cho họ…”- ông Đức cho hay.

VIẾT LONG