Thỏa thuận hội nghị hòa bình Ukraine bị các cường quốc phản đối

Ấn Độ, Ả Rập Xê Út, Nam Phi và Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE) đã tham dự cuộc họp cuối tuần vừa rồi, nhưng không đồng ý ký tuyên bố chung.

Trong khi đó, Nga và Trung Quốc đều không tham dự. Có nghĩa, hầu hết các quốc gia trong khối BRICS, khối có tổng cộng 3,5 tỷ người và chiếm gần 50% dân số toàn cầu, phản đối hoặc không tham dự.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy phát biểu tại Hội nghị hòa bình Ukraine ở Stansstad, Thụy Sĩ vào ngày 16 tháng 6 năm 2024. Ảnh: Reuters

Tuyên bố chung khẳng định cam kết của các bên ký kết về việc “kiềm chế đe dọa hoặc sử dụng vũ lực chống lại sự toàn vẹn lãnh thổ hoặc độc lập chính trị của bất kỳ quốc gia nào, các nguyên tắc về chủ quyền, độc lập và toàn vẹn lãnh thổ của tất cả các quốc gia, bao gồm cả Ukraine, trong phạm vi biên giới được quốc tế công nhận của họ”.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy nói tại một cuộc họp báo cùng với các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu, Ghana, Canada, Chile và Thụy Sĩ rằng "điều quan trọng là tất cả những người tham gia hội nghị này ủng hộ sự toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine".

Hơn 100 quốc gia và tổ chức đã tập trung tại một khu nghỉ dưỡng ven hồ gần Lucerne, Thụy Sĩ để kêu gọi ủng hộ kế hoạch hòa bình 10 điểm mà Tổng thống Zelenskyy vạch ra lần đầu tiên vào cuối năm 2022.

Công thức đó bao gồm các yêu cầu chấm dứt chiến sự, khôi phục toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine, rút quân đội Nga khỏi lãnh thổ Ukraine và khôi phục biên giới trước cuộc xung đột - những điều kiện mà Tổng thống Nga Vladimir Putin khó có thể đồng ý.

Trong số các quan chức cấp cao tham dự có lãnh đạo các nước Argentina, Canada, Đan Mạch, Phần Lan, Pháp, Đức, Ý, Nhật Bản, Hà Lan, Ba Lan, Thụy Điển và Vương quốc Anh.

Nga và Trung Quốc đều không có đại diện tham dự. Trong khi đó Tổng thống Mỹ cũng vắng mặt, thay vào đó Phó Tổng thống Mỹ Kamala Harris tham dự.

Thông cáo được công bố hôm Chủ nhật cho biết các bên ký kết đã đạt được một số thỏa thuận khác. Trong số đó có nguyên tắc Ukraine nên được phép có các nhà máy điện hạt nhân của riêng mình.

Hôm thứ Sáu, một ngày trước khi hội nghị bắt đầu, Tổng thống Vladimir Putin đã trình bày lại kế hoạch hòa bình của Nga, trong đó kêu gọi quân đội Ukraine rút khỏi 4 khu vực mà Moscow đã tuyên bố sáp nhập và yêu cầu Kiev từ bỏ nỗ lực gia nhập NATO.

Bùi Huy (theo CNN, Reuters)