Thông qua Nghị quyết sửa Hiến pháp năm 2013, kết thúc hoạt động cấp huyện từ 1-7

Sáng 16-6, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, với 100% đại biểu có mặt tán thành.

Nghị quyết gồm 2 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày được thông qua.

Trước đó, trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết của Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013 (Ủy ban), Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định, Phó Chủ tịch Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, cho hay dự thảo đã được công bố rộng rãi để lấy ý kiến Nhân dân, các ngành, các cấp. Kết quả, đã có hơn 280 triệu lượt ý kiến tham gia về tất cả các nội dung trong dự thảo Nghị quyết.

Điều này cho thấy sự quan tâm, đồng tình ủng hộ và tinh thần trách nhiệm rất cao của các tầng lớp Nhân dân đối với những công việc hệ trọng của đất nước, theo ông Nguyễn Khắc Định.

Các đại biểu trước giờ bấm nút biểu quyết thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Ảnh: PHẠM THẮNG

Đáng chú ý, khoản 1 Điều 110 Nghị quyết vừa được ban hành quy định: Các đơn vị hành chính của nước CHXHCN Việt Nam được tổ chức thành hai cấp, gồm tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương do luật định.

Đây là nội dung còn có ý kiến khác nhau trong quá trình lấy ý kiến. Báo cáo của Ủy ban cho thấy đa số ý kiến tán thành và đánh giá cao nội dung sửa đổi, bổ sung quy định về đơn vị hành chính tại khoản 1 Điều 110 nói trên.

Ý kiến khác đề nghị quy định cụ thể các đơn vị hành chính dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương là xã, phường, đặc khu ngay trong Hiến pháp.

Về vấn đề này, Ủy ban cho rằng việc quy định quá cụ thể các loại đơn vị hành chính trong Hiến pháp có thể dẫn đến việc cần sửa đổi, bổ sung quy định này tương đối thường xuyên, bởi loại hình tổ chức đơn vị hành chính cụ thể dưới tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương là vấn đề còn có sự phát triển.

“Trong Hiến pháp chỉ cần khẳng định rõ việc tổ chức đơn vị hành chính theo mô hình địa phương 2 cấp còn tên từng loại đơn vị hành chính sẽ do luật định để đáp ứng yêu cầu phát triển trong từng thời kỳ” - Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013 cho rằng đây cũng là bài học thực tiễn được rút ra trong các lần sửa đổi, bổ sung Hiến pháp trước đây.

Sáng 16-6, với 100% đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013. Ảnh: NT

Ngoài ra, Ủy ban cũng cho hay có ý kiến đề nghị làm rõ cơ sở hiến định để Quốc hội quy định đặc điểm của đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, bảo đảm tính minh bạch, tránh tùy nghi trong việc thiết kế cấp chính quyền tại các địa phương.

Về vấn đề này, Ủy ban cho rằng tính “đặc biệt” của đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt là ở chỗ đơn vị này có thể không đồng nhất với một loại đơn vị hành chính lãnh thổ thông thường (tỉnh, thành phố, xã, phường, đặc khu). Thậm chí, ngay cả giữa các đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt cũng có sự khác nhau về quy mô, tính chất, cấp quản lý, chế độ, chính sách được áp dụng để phù hợp với các đặc điểm, mục tiêu và các ưu tiên, định hướng phát triển của từng nơi.

Tham khảo kinh nghiệm quốc tế và khu vực, Ủy ban cho rằng có nhiều mô hình các khu, trung tâm, khu vực được các quốc gia thành lập để thực hiện mục tiêu phát triển kinh tế hoặc các mục tiêu đặc biệt khác.

“Hiến pháp không nên quy định nội dung này theo hướng đóng khung vào những tiêu chí, tiêu chuẩn cụ thể khi chưa có đủ cơ sở khoa học và thực tiễn” - Ủy ban nêu quan điểm và cho rằng xuất phát từ yêu cầu thực tiễn và khi hội tụ đủ các yếu tố, điều kiện cần thiết, Chính phủ sẽ trình Quốc hội xem xét, quyết định cụ thể về các nội dung này khi quyết định thành lập từng đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt.

Ông Định cho hay ngay sau khi Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp Việt Nam, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) được Quốc hội thông qua, Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành 34 nghị quyết về sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã. Việc này cùng với Nghị quyết 202/2025 của Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh sẽ tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, đồng bộ, bảo đảm để tất cả các đơn vị hành chính trên cả nước thực hiện thống nhất mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và các đơn vị hành chính hình thành sau sắp xếp chính thức hoạt động từ ngày 01-7-2025.

NHÓM PHÓNG VIÊN