Thủ đoạn 'thao túng' của Chủ tịch Vạn Thịnh Phát Trương Mỹ Lan

Biến ngân hàng thành công cụ tài chính

Tổng cộng có 86 bị can bị đề nghị truy tố theo các tội danh: “Tham ô tài sản”, “Đưa hối lộ”, “Nhận hối lộ”, “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng”, “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng” và “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”.

Trong đó, bị can Trương Thị Mỹ Lan bị đề nghị truy tố về 3 tội danh là “Tham ô tài sản”, “Vi phạm quy định về hoạt động của ngân hàng” và “Đưa hối lộ”. 16 người bị đề nghị truy tố tội “Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, trong đó có bị can Nguyễn Văn Hưng (nguyên Phó Chánh thanh tra phụ trách Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng, NHNN” cùng nhiều cựu cán bộ thanh tra khác.

Chủ tịch Vạn Thịnh Phát Trương Mỹ Lan và đồng phạm.

Có 4 người bị đề nghị truy tố hai tội danh “Tham ô tài sản” và “Vi phạm quy định về hoạt động ngân hàng” gồm: Đinh Văn Thành, Bùi Anh Dũng (cùng là cựu Chủ tịch SCB), Võ Tấn Hoàng Văn (cựu Tổng Giám đốc SCB) và Tạ Chiêu Trung (cựu TGĐ công ty Tài chính Việt Vĩnh Phú, nguyên thành viên HĐQT SCB).

7 bị can bị đề nghị truy tố tội “Tham ô tài sản”, trong đó có bị can Trương Huệ Lan (cháu bị can Trương Mỹ Lan) cựu TGĐ Tập đoàn Winsdor.

Theo kết quả điều tra, Ngân hàng SCB hình thành trên cơ sở hợp nhất 3 đơn vị gồm: Ngân hàng Sài Gòn (cũ), Ngân hàng Tín Nghĩa và Ngân hàng Đệ Nhất. SCB có tổ chức bộ máy như Đại hội đồng cổ đông; HĐQT; Ban Kiểm soát…

Bị can Trương Mỹ Lan, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Tập đoàn Vạn Thịnh Phát không trực tiếp giữ chức vụ tại SCB nhưng do nắm giữ số lượng cổ phần của SCB rất lớn, trên 90% nên đã bố trí người thân tín của mình giữ các chức vụ chủ chốt.

Thông qua đó, Trương Mỹ Lan đã nắm quyền điều hành, chi phối, chỉ đạo toàn bộ hoạt động của Ngân hàng này, biến Ngân hàng SCB trở thành công cụ tài chính để Lan tổ chức huy động tiền gửi.

Bị can Lan chỉ đạo các đối tượng là lãnh đạo chủ chốt tại Ngân hàng SCB và tại các công ty thuộc hệ sinh thái Tập đoàn Vạn Thịnh Phát sử dụng hàng nghìn cá nhân, pháp nhân để lập hàng nghìn bộ hồ sơ “khống” đứng tên vay vốn Ngân hàng SCB.

Số tiền này, Trương Mỹ Lan sử dụng trái mục đích, chiếm đoạt tiền sử dụng cá nhân; đối phó, che giấu hành vi phạm tội của mình và đồng phạm.

Hợp thức hồ sơ để che giấu hoạt động phạm tội

Kết luận điều tra chỉ rõ, hành vi phạm tội của Trương Mỹ Lan và đồng phạm là nguyên nhân căn bản, cốt yếu dẫn đến Ngân hàng SCB đã hoàn toàn mất thanh khoản, dư nợ tín dụng rất lớn không có khả năng thu hồi, vốn chủ sở hữu âm 443.769 tỉ đồng.

Ngân hàng SCB đã bị Chủ tịch Vạn Thịnh Phát Trương Mỹ Lan chi phối cho mục đích riêng.

Ngoài hành vi phạm tội của Trương Mỹ Lan và đồng phạm trong việc thao túng, chi phối hoạt động để chiếm đoạt tiền của Ngân hàng SCB; hành vi mua chuộc, đối phó, che giấu các cơ quan quản lý Nhà nước; hành vi nhận hối lộ, làm trái công vụ của các cán bộ cơ quan quản lý Nhà nước đã tiếp tay cho Trương Mỹ Lan và đồng phạm thực hiện hành vi phạm tội.

Kết luận điều tra nêu, bằng cách thâu tóm, nắm giữ cổ phần chi phối, điều hành hoạt động Ngân hàng SCB, bị can Lan sử dụng Ngân hàng SCB như một công cụ tài chính để huy động tiền gửi, huy động vốn theo Luật Các tổ chức tín dụng. Tuy nhiên, trong hoạt động cho vay, ngân hàng này lại chủ yếu phục vụ mục đích cá nhân của Lan.

Trên cơ sở kết quả điều tra về số tiền 483.971 tỉ đồng trên 1.284 khoản vay được giải ngân cho 875 khách hàng thuộc nhóm Vạn Thịnh Phát còn dư nợ tại Ngân hàng SCB, CQĐT kết luận, Trương Mỹ Lan đã thông qua các cá nhân thân tín, giữ vai trò chủ chốt tại Ngân hàng SCB cùng với các cán bộ chủ chốt tại Tập đoàn Vạn Thịnh Phát triển khai hoạt động rút tiền của Ngân hàng SCB dưới hình thức giải ngân cho các hồ sơ vay được hợp thức (vay khống). Thậm chí, có nhiều khoản vay rút tiền trước hoàn thiện hồ sơ sau.

Mỗi khoản cần rút ra, trong các giai đoạn đều có cách làm khác nhau và được giao cho từng nhóm của Vạn Thịnh Phát để dựng công ty “ma”, “vẽ” ra phương án đầu tư tại các dự án, giao cho các bộ phận tính toán tài sản đảm bảo cho phù hợp...

Đặc biệt trong quá trình giải ngân số tiền 483.917 tỷ đồng, Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an kết luận bị can Trương Mỹ Lan và đồng phạm đã tham ô tài sản. Hầu hết số tiền này đều tập trung giải ngân ở 3 đơn vị thuộc hội sở ngân hàng và 3 Chi nhánh lớn (SCB Chi nhánh Sài Gòn; SCB Chi nhánh Cống Quỳnh; SCB Chi nhánh Bến Thành) là các đơn vị, chi nhánh tuân thủ mệnh lệnh của Trương Mỹ Lan và đồng phạm.

Các bộ phận liên quan ở ngân hàng chỉ ký hợp thức hồ sơ không cần họp và để đối phó thanh tra, kiểm tra, che giấu hoạt động phạm tội của mình.

Các thủ đoạn Lan sử dụng gồm giải ngân trước, thực hiện hợp thức sau; tạo lập và sử dụng khách hàng vay vốn khống, thuê nhờ người đứng tên tài sản bảo đảm; sử dụng công ty thẩm định giá để nâng khống giá trị tài sản bảo đảm; dùng tài sản bảo đảm không đủ giá trị pháp lý, hoán đổi tài sản, để bán rút ruột ngân hàng…