Thu ngân sách địa phương đạt tiến độ vượt trội

Theo Bộ Tài chính, 5 tháng đầu năm, thu ngân sách nhà nước ước đạt 1.139.600 tỷ đồng, bằng 57,9% dự toán và tăng 24,5% so với cùng kỳ năm 2024. Thu ngân sách trung ương đạt 55,4% dự toán, thu ngân sách địa phương đạt 60,7% dự toán.

Ngay từ đầu năm 2025, ngành Tài chính đã rất chủ động triển khai các giải pháp, nhằm tăng thu ngân sách.

Trong đó, thu nội địa ước đạt 987.500 tỷ đồng, bằng 59,2% dự toán và tăng 27,6% so với cùng kỳ năm 2024. Nếu loại trừ các khoản thu tiền sử dụng đất, xổ số kiến thiết, thu hồi vốn, cổ tức, lợi nhuận và chênh lệch thu chi của Ngân hàng Nhà nước, số thu thuần ước đạt 55,3% dự toán, tăng 16,7% so với cùng kỳ.

Thu từ dầu thô ước đạt 22.500 tỷ đồng, bằng 42,2% dự toán và giảm 9,1% so cùng kỳ năm 2024. Giá dầu thanh toán bình quân đạt khoảng 78,4 USD/thùng, bằng 88,8% so cùng kỳ; sản lượng dầu thô thanh toán đạt khoảng 3,2 triệu tấn, bằng 41,7% kế hoạch và 89,8% so với cùng kỳ.

Thu cân đối từ hoạt động xuất nhập khẩu ước đạt 129.200 tỷ đồng, bằng 55% dự toán và tăng 10,6%. Tổng số thu thuế ước đạt 182.100 tỷ đồng, bằng 44,3% dự toán và tăng 8,9%. Khoản hoàn thuế giá trị gia tăng khoảng 52.900 tỷ đồng, bằng 30,1% dự toán và tăng 5,1%.

Cơ cấu thu ngân sách nhà nước 5 tháng đầu năm 2025. (Đồ họa: Phương Anh)

Kết quả thu của 5 tháng đầu năm được đánh giá là khá tích cực. Tuy nhiên, cách đây vài ngày, Chính phủ vừa ban hành Nghị quyết 154/NQ-CP ngày 31/5/2025 về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước. Trong đó, đặt ra mục tiêu phấn đấu tăng thu ngân sách nhà nước năm 2025 trên 15%. Đây là một áp lực khá lớn đối với các cơ quan thu của Bộ Tài chính bởi việc thực hiện các giải pháp thu trong thời gian gần đây đối diện với nhiều thách thức.

Tình hình kinh tế, chính trị thế giới phức tạp, căng thẳng thương mại và áp thuế từ các nước lớn ảnh hưởng đến xuất nhập khẩu và nguồn thu thuế. Áp lực lạm phát, biến động tỷ giá làm tăng chi phí sản xuất, ảnh hưởng khả năng nộp thuế của doanh nghiệp.

Các chính sách hỗ trợ như giảm, gia hạn thuế cũng làm giảm nguồn thu ngân sách. Công tác quản lý thuế và chống thất thu còn nhiều khó khăn, đặc biệt trong các lĩnh vực đất đai, tài nguyên, thương mại điện tử. Thu ngân sách từ xuất nhập khẩu chịu ảnh hưởng từ cạnh tranh quốc tế và rủi ro thị trường.

Bên cạnh đó, thiên tai, dịch bệnh và biến đổi khí hậu cũng tác động tiêu cực đến sản xuất, kinh doanh. Việc thu hồi nợ thuế còn hạn chế, cần tăng cường thanh tra, kiểm tra. Đồng thời, chuyển đổi số trong quản lý thuế, hải quan gặp khó khăn về hạ tầng và nguồn lực. Do đó, cần sự phối hợp quyết liệt, đồng bộ giữa Bộ Tài chính, các cơ quan và địa phương để triển khai hiệu quả các giải pháp, hoàn thành mục tiêu thu ngân sách năm 2025.

Để hoàn thành mục tiêu Chính phủ giao, từ nay đến cuối năm 2025, Bộ Tài chính tập trung đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý thuế; tăng cường thanh tra, kiểm tra chống thất thu, gian lận thuế. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và địa phương xây dựng cơ sở dữ liệu, kiểm soát giá cả, quản lý thương mại điện tử, chống buôn lậu, hàng giả để tạo môi trường kinh doanh công bằng, thu hút đầu tư và nâng cao nguồn thu ngân sách. Bộ cũng yêu cầu các đơn vị liên quan quyết liệt thực hiện nhiệm vụ thu ngân sách, đảm bảo hoàn thành dự toán do Thủ tướng Chính phủ giao.

Hồng Vân