Thủ phủ hồ tiêu 'hồi sinh' nhờ nuôi loài chim 'nhả ra vàng'

Có một thời, hồ tiêu giúp hàng nghìn nông dân huyện Chư Sê (Gia Lai) đổi đời, xây nhà lầu, tậu xe hơi. Nhưng cũng chính hồ tiêu khiến cuộc sống của họ điêu đứng, đến mức bán nhà “tha hương cầu thực”. Sau thời kỳ khủng hoảng, người dân thủ phủ hồ tiêu nay đã “hồi sinh” nhờ hướng đi mới với nhiều ngành nghề, mô hình kinh tế hiệu quả.

Khủng hoảng vì hồ tiêu, nhiều nông dân mạnh dạn chuyển sang mô hình nuôi chim yến.

Thu hàng trăm triệu đồng/tháng nhờ nuôi yến

Một trong những mô hình kinh tế tiêu biểu tại địa phương chính là nghề nuôi chim yến. Với mô hình này, nhiều nông dân đã vực dậy kinh tế chỉ sau một thời gian ngắn. Đổi đời nhờ hồ tiêu, khủng hoảng cũng vì hồ tiêu đó là trường hợp của gia đình ông Nguyễn Duy Hùng (50 tuổi, trú xã Ia Blang, huyện Chư Sê).

Sau thời gian lao đao vì hồ tiêu, cùng sự tư vấn, hướng dẫn nhiệt tình của hàng xóm, ông Hùng đã mạnh dạn đầu tư hơn 2 tỷ đồng xây 2 căn nhà nuôi chim yến.

Ông Hùng cho biết: "Nghề nuôi yến không quá khó, chỉ tốn tiền đầu tư xây dựng nhà yến, vật tư, trang thiết bị phục vụ cho việc dẫn dụ yến về. Trong 2 nhà yến tôi đều lắp đặt camera, đồng hồ hẹn giờ để dễ dàng điều chỉnh cảm biến âm, nhiệt độ qua điện thoại thông minh".

"Trung bình trong khoảng 1 tháng tôi thu được 5kg yến thô. Nếu giá thị trường yến ổn định như hiện tại, 1 tháng sẽ lãi gần 100 triệu đồng”, ông tiết lộ.

Mô hình nuôi chim yến giúp nhiều hộ dân trên địa bàn phục hồi kinh tế nhanh chóng.

Tương tự ông Hùng, trước đây gia đình ông Phạm Tiến Dũng (51 tuổi, trú thị trấn Chư Sê, huyện Chư Sê) cũng điêu đứng vì hồ tiêu khi hơn 8 ha tiêu chết sạch, nợ ngân hàng lên đến gần 15 tỷ đồng.

“Để kiếm tiền trả nợ, tôi cũng đi làm đủ nghề, nhưng không thấm tháp vào đâu. Khi đang bí bách vì không biết mô hình nào để phát triển kinh tế thì thấy chiều chiều chim yến thường tập trung chao lượn quanh vùng khá nhiều. Vì vậy tôi cùng vợ ngày đêm nghiên cứu, tìm tòi về mô hình nuôi chim yến trên sách, báo...”, ông Dũng kể lại.

Nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của khách hàng, nhiều hộ còn phát triển các mặt hàng yến sạch, yến tinh chế, yến chưng với giá bán cao hơn.

Để phát triển nghề nuôi chim yến, ông Dũng đã tích góp hơn 120 triệu đồng để xây dựng nhà nuôi yến cùng vật tư và trang thiết bị. Sau 4 tháng dẫn dụ, ngôi nhà đã có đàn chim yến đầu tiên vào làm tổ. Sau 3 năm, ông đã thu được lượng yến thô đầu tiên và bán với giá thời điểm đó từ 18-19 triệu đồng/kg. Có thu nhập ổn định từ bán yến thô, kết hợp vay mượn thêm, ông tiếp tục mở rộng thêm 4 căn nhà yến.

Ông Dũng cho biết: "Trong những năm đầu, sản lượng yến còn thấp nhưng từ năm thứ 4 trở đi thì lượng tổ yến thu về ngày càng nhiều hơn. Hiện tại, gia đình tôi đã mở rộng ra được 5 căn nhà yến. Trong đó, 3 căn ở thị trấn Chư Sê, 2 căn ở xã H\'Bông và xã Ia Pa (huyện Chư Sê)".

"Mỗi tháng gia đình thu về khoảng 30 kg yến thô. Với giá thị trường 18-22 triệu đồng/kg yến thô và 34 triệu đồng/kg yến tinh chế, gia đình có lãi từ 500 - 600 triệu đồng/tháng", ông nói thêm.

Quảng bá sản phẩm yến sào ra cả ngoài nước

Theo nhận định từ chính quyền địa phương, việc chuyển đổi từ trồng tiêu sang mô hình nuôi chim yến trên địa bàn huyện Chư Sê rất hiệu quả. Mô hình nuôi chim yến mang lại thu nhập cao và ổn định cho người dân trên địa bàn huyện.

Người dân lắp đặt camera, đồng hồ hẹn giờ, cảm biến trong nhà yến để điều chỉnh nhiệt độ… qua điện thoại thông minh.

Theo thống kê, hiện nay trên địa bàn huyện Chư Sê có khoảng 230 nhà yến phân bố ở hầu hết các xã, thị trấn. Với diện tích 30.000 m2, ước tính tổng đàn khoảng 80.000 con, sản lượng năm 2021 đạt từ 700 kg đến 800 kg tổ yến.

Hiện tại thị trường tiêu thụ yến của huyện Chư Sê là tỉnh Khánh Hòa, TP HCM… . Đặc biệt, sản phẩm yến tại địa phương còn vươn tới 9 nước ở châu Âu qua đường xách tay, chính vì vậy đã mang lại thu nhập cho người dân địa phương.

Ông Nguyễn Văn Hợp – Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Chư Sê cho biết: “Mô hình nuôi chim yến khá hiệu quả trên địa bàn. Hiện tại, chúng tôi đang đẩy mạnh việc hướng dẫn cho người dân về thủ tục hành chính trong xây dựng nhà yến, đảm bảo vệ sinh môi trường, tiếng ồn và vệ sinh an toàn thực phẩm”

“Bên cạnh đó, khuyến khích phát triển doanh nghiệp làm dịch vụ để thu mua, chế biến và cung cấp đầu ra ổn định và triển khai tới các hộ về đăng ký sản phẩm OCOP. Từ đó nâng cao chất lượng sản phẩm, thực hiện các sàn thương mại điện tử nhằm quảng bá sản phẩm yến sào ra thị trường trong và ngoài nước", ông Hợp nói.

Bài và ảnh: Trần Hiền