Thứ trưởng Bộ TT&TT Phan Tâm: Ngành công nghiệp CNTT hiện vẫn phụ thuộc vào các doanh nghiệp FDI
Đây là nhận định của Thứ trưởng Bộ TT&TT Phan Tâm tại Hội nghị đánh giá tổng kết Chương trình phát triển công nghiệp CNTT giai đoạn 2015-2020 diễn ra sáng 02/06/2020, tại tỉnh Tiền Giang,
Phát biểu tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ TT&TT Phan Tâm nhận định, trong 5 năm qua, ngành Công nghiệp công nghệ thông tin (CNTT), điện tử viễn thông (ĐTVT) Việt Nam đã có những bước tiến vượt bậc, đạt được những thành tựu hết sức quan trọng. Công nghiệp CNTT, điện tử viễn thông đã trở thành một ngành kinh tế quan trọng của đất nước với doanh thu năm 2019 ước đạt 112 tỷ USD, tăng trưởng 9,8% so với năm 2018, giải quyết việc làm cho hơn 1 triệu lao động, đóng góp trên 14% cho GDP, nộp ngân sách nhà nước trên 53 nghìn tỷ đồng.
Các mặt hàng công nghiệp CNTT, ĐTVT, đặc biệt là điện thoại và máy tính chiếm vị trí top 1 và top 3 trong danh sách top 10 sản phẩm xuất khẩu chủ lực của Việt Nam năm 2019, xuất siêu khoảng 28 tỷ USD, đồng thời đưa Việt Nam trở thành nước đứng thứ 2 thế giới về sản xuất điện thoại và linh kiện, thứ 10 thế giới về sản xuất điện tử và linh kiện.
Đối với các địa phương, Thứ trưởng Bộ TT&TT cho biết: Đã xuất hiện 40 địa phương có tăng trưởng vượt bậc về CNTT, ĐTVT, điển hình là Hà Nam (tăng 20.427% so với 2015), Vĩnh Phúc (tăng 2.892%), Phú Thọ (tăng 713%), Đồng Nai (tăng 287%) do thu hút được đầu tư FDI trong lĩnh vực phần cứng điện tử. 8 địa phương có số lượng doanh nghiệp CNTT với trên 1.000 lao động, 15 địa phương có số lượng lao động CNTT, ĐTVT trên 10.000 người.
Ngoài 3 thành phố lớn là TP.Hà Nội, TP.HCM và TP.Đà Nẵng, đã có thêm 5 tỉnh, thành phố tham gia vào nhóm địa phương có doanh thu trên 1 tỷ USD về CNTT, ĐTVT là Bắc Ninh, Thái Nguyên, Bắc Giang, Vĩnh Phúc, TP.Hải Phòng. Trong đó Hà Nội, TPHCM, Đà Nẵng đã trở thành những trung tâm sản xuất phần mềm, dịch vụ công nghệ thông tin cho thị trường thế giới. 5 địa phương còn lại đã hình thành các nhà máy sản xuất thiết bị phần cứng điện tử có quy mô lớn của các tập đoàn đa quốc gia hàng đầu thế giới.
Nói về những hạn chế của lĩnh vực này, Thứ trưởng Phan Tâm cho rằng: “ngành công nghiệp CNTT, ĐTVT hiện vẫn phụ thuộc vào các doanh nghiệp FDI, trong đó doanh thu của các doanh nghiệp FDI chiếm tới 98% tổng doanh thu xuất khẩu”. Mặc dù số lượng doanh nghiệp nội địa nhiều nhưng 99% là doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, năng lực cạnh tranh, khả năng tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu còn rất hạn chế, chủ yếu là dịch vụ ủy thác, lắp ráp. Về doanh thu, các doanh nghiệp nội địa chỉ đóng góp khoảng 10% tổng doanh thu ngành. Doanh thu và xuất khẩu của ngành chủ yếu phụ thuộc vào doanh nghiệp FDI, chiếm tới khoảng 90%.
Để lĩnh vực CNTT, ĐTVT phát triển toàn diện, tránh những rủi ro, bất cập, Thứ trưởng Phan Tâm cho biết, hiện Bộ TT&TT với vai trò là cơ quan quản lý nhà nước về lĩnh vực này đang khẩn trương xây dựng Dự thảo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển công nghiệp công nghệ thông tin, điện tử - viễn thông đến năm 2025, tầm nhìn đến năm 2030, hướng tới cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và dự kiến sẽ trình Chính phủ trong tháng 6 cuối năm.