Thứ trưởng Trần Văn Thuấn: Nhiều người bệnh quốc tế đã lựa chọn Việt Nam như một điểm đến tin cậy

Ở Việt Nam, tư tưởng đó đã được khẳng định xuyên suốt từ Nghị quyết số 46 của Bộ Chính trị năm 2005 cho tới Nghị quyết số 72 năm 2025 xác định các giải pháp đột phá để tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân. Nghị quyết số 72 đã nhấn mạnh yêu cầu hoàn thiện hệ thống chăm sóc sức khỏe tất cả các cấp; nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh; bảo đảm an toàn người bệnh và phát triển y tế chất lượng cao.

GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia phát biểu.

GS.TS Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia đã nhấn mạnh thông tin này tại Hội nghị tổng kết đánh giá 10 năm triển khai Chương trình hành động Quốc gia nâng cao năng lực quản lý chất lượng khám chữa bệnh giai đoạn đến 2025 và Góp ý dự thảo Tiêu chuẩn chất lượng nâng cao đối với bệnh viện do Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế) tổ chức ngày 25/11 tại Hà Nội.

Ba chuyển biến lớn có tính nền tảng của chất lượng bệnh viện

Phát biểu tại đây, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho rằng, nếu phải khái quát 10 năm vừa qua, thì hệ thống khám chữa bệnh Việt Nam đã bước vào một giai đoạn chuyển dịch mô hình quản trị chất lượng về đúng chuẩn mực hiện đại, tiệm cận các xu hướng quốc tế, và đạt được ba chuyển biến lớn có tính nền tảng.

Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, trước hết là sự hình thành đồng bộ hệ thống quản lý chất lượng từ trung ương đến cơ sở. Quyết định 4276 của Bộ Y tế năm 2015 đã đặt nền móng cho Chương trình hành động Quốc gia, từ đó giúp các bệnh viện lần đầu tiên có một cấu trúc hệ thống, có bộ máy quản lý chất lượng, có các công cụ chuẩn hóa và có định hướng chiến lược về chất lượng theo tầm nhìn đến năm 2025.

Thứ hai là chuẩn hóa thực hành lâm sàng và xây dựng bộ tiêu chí chất lượng bệnh viện theo cách tiếp cận hiện đại. Bộ Y tế đã ban hành Bộ tiêu chí chất lượng bệnh viện năm 2013 và phiên bản 2.0 vào năm 2016. Đây là hệ quy chiếu đặc biệt quan trọng để toàn hệ thống chuyển từ tư duy quản lý hành chính sang quản trị chất lượng dựa trên bằng chứng, dữ liệu và an toàn người bệnh. Tinh thần này nhất quán với tinh thần của Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2023 khi lần đầu tiên khẳng định quản lý chất lượng và an toàn người bệnh là chức năng cốt lõi của mọi bệnh viện.

Thứ ba là sự phát triển của văn hóa an toàn người bệnh và các phương pháp cải tiến liên tục. Từ hoạt động báo cáo sự cố, kiểm thảo tử vong, hội đồng thuốc và điều trị cho tới việc khảo sát hài lòng người bệnh, các bệnh viện đã chuyển từ mô hình báo cáo cho đủ sang mô hình báo cáo để học hỏi, rút kinh nghiệm. Tỷ lệ sự cố nghiêm trọng giảm, nhiều biến cố lâm sàng được phát hiện sớm, nhiều quy trình được chuẩn hóa lại, mở ra một giai đoạn mới của quản trị rủi ro trong bệnh viện.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn và lãnh đạo Cục Quản lý Khám chữa bệnh thăm quan các poster trưng bày tại hội nghị.

"Cùng với ba trụ cột trên là bước tiến mang tính cách mạng của chuyển đổi số y tế. Từ HIS, LIS, PACS, EMR, tới mã hóa ICD, bảng kiểm chất lượng, công khai các chỉ số như thời gian chờ khám, tỷ lệ nhiễm khuẩn, chỉ số an toàn phẫu thuật.

Một số bệnh viện đã ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong đọc phim, phân loại người bệnh, hỗ trợ quyết định lâm sàng, mở ra một kỷ nguyên mới của y tế chính xác và y học dựa trên dữ liệu", Thứ trưởng Trần Văn Thuấn khẳng định.

Niềm tin của người bệnh dành cho y tế Việt

Thứ trưởng Bộ Y tế đánh giá, những thành tựu đạt được trong 10 năm qua là rất đáng ghi nhận. Nhưng chúng ta cũng thẳng thắn nhìn nhận nhiều vấn đề còn tồn tại như tình trạng quá tải ở các bệnh viện lớn; thủ tục khám chữa bệnh dù đã cải thiện nhưng vẫn còn gây phiền hà; lạm dụng thuốc, xét nghiệm, kỹ thuật; chưa đồng đều về chất lượng giữa các cấp chuyên môn; nhân lực chất lượng cao còn thiếu; cơ chế tài chính chưa tạo động lực cho chất lượng.

Những bất cập này không phải của riêng Việt Nam. Đây là thách thức chung của nhiều hệ thống y tế đang phát triển nhưng cũng là cơ hội để chúng ta bứt phá, đặc biệt khi đất nước bước vào giai đoạn triển khai các nghị quyết chiến lược, trong đó Nghị quyết số 72 đặt ra yêu cầu hoàn thiện hệ thống chăm sóc sức khỏe nhân dân cả về năng lực chuyên môn và năng lực quản trị chất lượng.

Các đại biểu dự hội nghị.

"Tôi muốn nhấn mạnh một điều căn cốt: chất lượng không bao giờ là kết quả của sự ngẫu nhiên. Chất lượng là kết quả của trí tuệ, của lựa chọn chính sách đúng đắn, của văn hóa an toàn được gieo trồng, của dữ liệu được đo lường chính xác và của những người thầy thuốc tận tâm đặt người bệnh ở vị trí trung tâm nhất.

Người bệnh tìm đến cơ sở y tế trong lúc yếu thế nhất của cuộc đời, trao trọn niềm tin vào chúng ta, và đổi lại họ mong đợi được chăm sóc an toàn, được điều trị hiệu quả, được đối xử tử tế và nhân văn", Thứ trưởng Bộ Y tế tâm huyết chia sẻ.

Cách đây 10 năm, mỗi năm có hàng chục ngàn người Việt Nam có điều kiện kinh tế lựa chọn ra nước ngoài để khám chữa bệnh. Không phải vì kỹ thuật của chúng ta yếu, mà vì họ chưa hoàn toàn tin vào chất lượng dịch vụ và môi trường chăm sóc.

"Mười năm sau, chính những người đó đang quay trở lại Việt Nam để sử dụng dịch vụ y tế. Nhiều người bệnh quốc tế cũng đã lựa chọn Việt Nam như một điểm đến tin cậy do chất lượng đảm bảo, thời gian được khám chữa bệnh nhanh chóng và chi phí hợp lý. Đây là minh chứng khách quan nhất cho những đổi thay ở nền y tế nước nhà" -Thứ trưởng Bộ Y tế nói.

Thứ trưởng Trần Văn Thuấn thay mặt lãnh đạo Bộ tặng hoa chúc mừng thành quả của 10 năm đổi mới chất lượng bệnh viện.

Thay đổi 'bộ mặt' khám chữa bệnh

Theo Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh Dương Huy Lương, ngày 14/10/2015, Bộ trưởng Bộ Y tế đã có Quyết định số 4276/QĐ-BYT phê duyệt "Chương trình hành động Quốc gia về nâng cao năng lực quản lý chất lượng khám bệnh, chữa bệnh giai đoạn từ nay đến năm 2025".

Kết quả khảo sát, đánh giá việc triển khai Chương trình hành động Quốc gia nâng cao năng lực quản lý chất lượng khám chữa bệnh giai đoạn 2015-2025 cho thấy: trong suốt 10 năm triển khai, Chương trình đã tạo hiệu ứng lan tỏa rộng rãi đến các bệnh viện trong toàn quốc với tỷ lệ triển khai các chương trình cải tiến chất lượng, an toàn người bệnh, đánh giá chất lượng bệnh viện theo Bộ Tiêu chí, khảo sát hài lòng người bệnh nhân viên y tế… đạt mức rất cao từ 90% trở lên

Công tác kiểm tra, giám sát được thực hiện định kỳ thường xuyên từ cấp cơ quan quản lý (Bộ Y tế, Sở Y tế) đến các bệnh viện. Thực hiện cơ chế động viên như khen thưởng đối với các bệnh viện có thành tích xuất sắc trong việc triển khai thực hiện cải tiến chất lượng, áp dụng mô hình phương pháp quản lý chất lượng.

Hiệu quả của Chương trình hành động Quốc gia đã góp phần thay đổi 'bộ mặt' khám chữa bệnh của ngành y tế, việc tăng không ngừng của chất lượng chuyên môn cũng như chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh, việc giảm đáng kể các nguy cơ mất an toàn, phòng ngừa sự cố y khoa đã giúp tăng uy tín cho ngành y tế nói chung và các bệnh viện nói riêng.

TS.BS Hà Anh Đức - Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh phát biểu.

Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, TS.BS Hà Anh Đức cho biết, trong giai đoạn 10 năm, hệ thống quản lý chất lượng tại các cơ sở khám chữa bệnh đã được thiết lập tương đối đầy đủ. Gần 99% bệnh viện đã thành lập Hội đồng quản lý chất lượng, 77% có nhân viên chuyên trách và trung bình mỗi đơn vị có khoảng 2–3 nhân sự. Tuy nhiên, chỉ khoảng 23% có Trưởng phòng quản lý chất lượng không kiêm nhiệm, cho thấy nhân lực vẫn còn thiếu tính chuyên sâu.

Việc triển khai các quy định an toàn người bệnh đạt tỷ lệ cao ở hầu hết các lĩnh vực: xác định đúng người bệnh, an toàn thủ thuật, an toàn thuốc, kiểm soát nhiễm khuẩn, phòng ngừa té ngã, truyền đạt thông tin giữa nhân viên y tế… Mỗi nhóm đều có tỷ lệ thực hiện từ 90% trở lên, thể hiện sự chuyển biến mạnh trong nhận thức và thực hành an toàn người bệnh.

Về hoạt động cải tiến chất lượng, 95% bệnh viện xây dựng kế hoạch cải tiến chất lượng hàng năm, hơn 87% thực hiện đo lường chỉ số chất lượng. Tuy vậy, chỉ 50% đơn vị công bố các chỉ số ra bên ngoài, cho thấy tính minh bạch và văn hóa an toàn còn chưa đồng đều giữa các địa phương.

TS.BS Dương Huy Lương - Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh báo cáo.

Hệ khám, chữa bệnh sẽ có những thay đổi, cải tiến để phù hợp với tình hình mới

Cục trưởng Hà Anh Đức cũng cho biết, bước vào giai đoạn mới của đất nước, hệ thống khám, chữa bệnh sẽ có những thay đổi, cải tiến để phù hợp với tình hình.

Theo đó, giai đoạn 2026–2030, Cục Quản lý Khám, chữa bệnh tập trung vào việc nâng cao toàn diện chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh tại các bệnh viện, thúc đẩy quản lý chất lượng theo hướng bền vững và hội nhập quốc tế.

"Mục tiêu chính là ban hành Bộ Tiêu chuẩn chất lượng nâng cao, giúp chuẩn hóa các quy trình và đánh giá chất lượng bệnh viện. 100% bệnh viện sẽ kiện toàn Hội đồng Quản lý chất lượng và Phòng Quản lý chất lượng, đảm bảo việc thực hiện các quy định về an toàn người bệnh. 100% lãnh đạo và ít nhất 90% cán bộ chuyên trách được đào tạo về quản lý chất lượng và an toàn người bệnh"- TS Đức nói.

Các bệnh viện sẽ tiếp tục chuẩn hóa quy trình về quản lý thuốc, máu, phòng mổ và kiểm soát nhiễm khuẩn.

Bên cạnh đó, chuyển đổi số trong quản lý chất lượng và ứng dụng công nghệ thông tin sẽ giúp giám sát quy trình, báo cáo sự cố y khoa và cải thiện chất lượng dịch vụ, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế.

Thái Bình/ Ảnh: Trần Minh