Thủ tướng: Công khai, minh bạch, bình đẳng trong tiếp cận nhà ở xã hội

Phát biểu tại phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, phát triển nhà ở là một trụ cột quan trọng của chính sách an sinh xã hội và thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội. Trong thời điểm tăng tốc, bứt phá hoàn thành các mục tiêu chỉ tiêu trong năm 2025 và cả nhiệm kỳ, Thủ tướng cho rằng, thị trường bất động sản là kênh huy động, phân bổ vốn quan trọng, có sức lan tỏa lớn đến các ngành kinh tế, góp phần thúc đẩy tăng trưởng, phát triển đất nước nhanh và bền vững.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại phiên họp

Nhấn mạnh Đảng và Nhà nước, Quốc hội, Chính phủ đã và đang từng bước tháo gỡ khó khăn về thể chế, pháp lý, nguồn vốn, quỹ đất, cắt giảm thủ tục hành chính, cải thiện nguồn cung nhà ở xã hội, nhất là cho đối tượng có thu nhập thấp, công nhân, người lao động...., Thủ tướng yêu cầu "coi đầu tư cho nhà xã hội là đầu tư cho sự phát triển của xã hội, của đất nước", là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của giai đoạn 2025-2030 và cũng là "đòn bẩy kép" vừa giải quyết cho người dân, đảm bảo an sinh xã hội, thúc đẩy tăng trưởng, tạo công ăn việc làm cho người dân.

Thủ tướng cho biết, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành 22 Nghị quyết, 16 Chỉ thị và nhiều công điện liên quan đến thị trường bất động sản, phát triển nhà ở xã hội... đạt được những kết quả tích cực. Thực hiện Đề án 1.000.000 căn hộ nhà ở xã hội, lũy kế đến nay cả nước đã có 696 dự án xã hội đang được triển khai với quy mô là 637.000 căn và đã hoàn thành là 128.600 căn. Từ đầu năm 2025 đến nay, đang đầu tư xây dựng trên 123.000 căn, đã hoàn thành 62.000 căn. Đây là những kết quả tích cực ban đầu.

Các thành viên Ban chỉ đạo dự họp

Mặc dù vậy, Thủ tướng cho rằng, thị trường bất động sản vẫn còn nhiều khó khăn, bất cập, giá nhà ở tại các đô thị lớn như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng... vẫn cao hơn nhiều so với thu nhập của người dân. Tiến độ triển khai một số dự án nhà ở xã hội còn chậm mặc dù Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 201; Chính phủ đã có Nghị định 192 sửa liên quan đến đối tượng, liên quan đến thủ tục hành chính. Việc bố trí quỹ đất 20% chưa thực hiện nghiêm túc trong nhà ở thương mại.

Theo Thủ tướng, một số địa phương còn chưa thực sự quan tâm việc xét duyệt đối tượng mua, thuê, thuê mua nhà xã hội, gây bức xúc cho dư luận.

"Nhà xã hội là ưu tiên của Nhà nước, nhưng nếu tiêu cực làm mất chính sách ưu tiên thì rất nguy hiểm và gây ra bức xúc của xã hội. Nhà thương mại đã không có tiền mua, chưa đủ tiền mua mà nhà ở xã hội phải đi chạy suất, qua cò mồi, lại phải mất thêm tiền. Điều này rất nguy hiểm. Vì vậy, các bộ, các ngành có liên quan, đặc biệt là các địa phương phải kiểm soát vấn đề này. Tất cả phải công khai, minh bạch; tất cả phải được tiếp cận một cách bình đẳng;, không để cò mồi sinh ra thị trường chợ đen thì rất nguy hiểm. Điều này làm cho chính sách rất nhân văn, rất trong sáng bị méo mó đi vì những tiêu cực trong xã hội", Thủ tướng nhấn mạnh.

Thứ trưởng Bộ xây dựng Nguyễn Văn Sinh phát biểu tại phiên họp

Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng báo cáo rõ trình tự, thủ tục đầu tư xây dựng nhà ở xã hội; báo cáo tại sao đến thời điểm này vẫn còn chậm, nguyên nhân do đâu? Do đất đai, quy hoạch hay những vấn đề gì khác? Các địa phương đã vào cuộc như thế nào? Có xây dựng được một quy trình, trình tự, thủ tục đầu tư xây dựng chung thống nhất trên cả nước từ quy hoạch, giải phóng mặt bằng, trình tự thủ tục, đầu tư xây dựng...? Thủ tướng yêu cầu rút ngắn thời gian chuẩn bị đầu tư xây dựng nhà ở xã hội xuống còn 3-6 tháng thay vì 2 năm.

Về bố trí quỹ đất sạch, thực tế các địa phương đã rất chủ động, tuy nhiên, chưa có nhiều doanh nghiệp lớn chủ động đề xuất sử dụng quỹ đất sạch để đầu tư các dự án nhà ở xã hội. Thủ tướng lưu ý không phải lúc nào các doanh nghiệp cũng đặt lợi nhuận lên trên hết vì phải còn có trách nhiệm với xã hội, nhân dân, người nghèo, "tình dân tộc, nghĩa đồng bào". Cần tìm nguyên nhân từ đâu, vướng mắc ở điểm nào, cần Chính phủ gỡ khó, cần chính sách gì để huy động, khuyến khích doanh nghiệp tham gia?

Các thành viên Ban chỉ đạo dự họp.

Về tăng cường minh bạch, phòng ngừa tiêu cực, găm hàng, thổi giá, đầu cơ, trục lợi trong việc xét duyệt, mua bán, cho thuê nhà ở xã hội, Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh những vấn đề này cần phải cảnh giác và loại bỏ. Bộ Xây dựng đã dự thảo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ về vấn đề này, đề nghị các đại biểu cần góp ý cụ thể vào dự thảo Chỉ thị với tinh thần bám sát thực tiễn, "chủ trương 1 thì biện pháp phải 10" để chính sách đi vào thực tiễn.

Về chính sách tín dụng hướng vào phát triển nhà ở xã hội, Ngân hàng Nhà nước báo cáo kết quả giải ngân gói tín dụng 145.000 tỷ đồng cho nhà ở xã hội, những mặt được, chưa được, nguyên nhân, giải pháp là gì? Thủ tướng yêu cầu phát huy tinh thần trách nhiệm, chủ động, sáng tạo, quyết liệt trong hành động, trong tổ chức thực hiện phải "6 rõ: rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả". Đồng thời, nói thẳng, nói thật, nói trúng, nói đúng vấn đề đang cần giải quyết. Những gì thuộc thẩm quyền Chính phủ thì Chính phủ tháo gỡ, thuộc thẩm quyền các bộ, ngành thì các bộ, ngành phải tháo gỡ, thẩm quyền các địa phương thì địa phương phải tháo gỡ và doanh nghiệp cũng cần phải hành động để phát triển tốt nhà ở xã hội. Đi đôi với đó là phát triển thị trường bất động sản lành mạnh, bền vững, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, an sinh xã hội.

"Một xã hội lành mạnh thì tất cả hoạt động phải lành mạnh. Chính sách nhà ở, bất động sản muốn lành mạnh, bền vững, phát triển hiệu quả thì tất cả các chủ thể liên quan phải đóng góp, phải có trách nhiệm, với tinh thần Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, công tư đồng hành, đất nước giàu mạnh, nhân dân hạnh phúc", Thủ tướng Phạm Minh Chính nói.

Quang cảnh hội nghị

Trước đó, báo cáo tại phiên họp, Bộ Xây dựng cho biết, thực hiện Đề án 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội, đến nay, cả nước có 696 dự án nhà ở xã hội đang được triển khai, với quy mô 637.048 căn, đạt 60% so với chỉ tiêu đã đặt ra tại đề án. Trong 10 tháng của năm 2025, cả nước đang đầu tư xây dựng 123.057 căn, đã hoàn thành 61.893 căn, dự kiến đến hết năm 2025, sẽ hoàn thành thêm 29.000 căn (đạt 91% kế hoạch).

Bên cạnh đó, Bộ Công an đã khởi công 8 dự án nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân, với quy mô 4.554 căn. Bộ Quốc phòng dự kiến sẽ khởi công 8 dự án nhà ở cho lực lượng vũ trang, với tổng quy mô 6.547 căn. Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam đã khởi công 3 dự án, với tổng số 1.700 căn.

Cả nước đã quy hoạch khoảng 1.427 vị trí với quy mô 9.830,26ha đất làm nhà ở xã hội. Theo đó, hầu hết các địa phương đều dành đủ quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội. Nhiều địa phương đã quan tâm, dành quỹ đất nhà ở xã hội tại các vị trí thuận lợi, gần các trung tâm đô thị, khu công nghiệp, đảm bảo đáp ứng hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội như Đồng Nai, TP.HCM, Tây Ninh, Hà Tĩnh, thành phố Huế.

Lại Hoa/VOV