Thủ tướng Narendra Modi hướng đến nhiệm kỳ thứ ba

Giành được sự tín nhiệm cao

Theo kết quả các cuộc bầu cử cấp bang vào cuối tháng 12.2023, đảng Nhân dân Ấn Độ (BJP) của Thủ tướng Narendra Modi giành chiến thắng liên tiếp ở các bang lớn (bang Hindi Chhattisgarh, Madhya Pradesh và Rajasthan).

Thủ tướng Narendra Modi gần như đang nắm chắc chiến thắng thứ ba. Ảnh: Reuters

Mặc dù việc đạt được chiến thắng ở cấp tiểu bang chưa thể xác định sẽ mang lại chiến thắng ở cấp quốc gia, nhưng nhìn chung các chiến dịch cấp bang của Đảng BJP sẽ còn lớn hơn nữa trong cuộc bầu cử quốc gia vào giữa năm nay, và ông Narendra Modi được xem là “át chủ bài” mang lại thành công cho đảng của ông.

Theo ước tính, số ghế hạ viện mà BJP giành được có thể từ 295 - 335 ghế, trong khi phe đối lập chỉ có thể giành được 165 - 205 ghế, đây là bước tiến so với cuộc thăm dò hồi tháng 10. Những thông số từ cuộc thăm dò báo hiệu một kỳ bầu cử thành công nữa đang chờ đợi ông Narendra Modi.

Ông đã vận động tích cực trong sáu tuần, đi đến các thị trấn nhỏ ở cả ba bang để gây ấn tượng với cử tri địa phương, cũng như tiếp thêm sinh lực cho các nhà tổ chức và công nhân của Đảng BJP.

Hơn nữa, khi tờ báo India Today thực hiện khảo sát “Tâm trạng quốc gia” hàng năm cho thấy, 52% người dân Ấn Độ tin rằng ông Modi là người phù hợp nhất để làm thủ tướng, so với 16% tin tưởng vào lãnh đạo quốc hội, ông Rahul Gandhi, Chủ tịch đảng Quốc đại (INC) cũng đồng thời là người đại diện cho khối INDIA tranh cử năm 2024. Với những cách biệt lớn từ các cuộc khảo sát cho thấy Đảng BJP của Thủ tướng Narendra Modi có quyền tự tin trước thềm cuộc bầu cử tới đây.

Sự bùng nổ về kinh tế

Với việc đạt được con số tăng trưởng cao nhất thế giới, GDP gần 8% trong quý III/2023, và trở thành nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất kể từ sau đại dịch Covid-19, là minh chứng tích cực phản ánh thành tích của Chính phủ do ông Narendra Modi đứng đầu trong năm qua. Theo Financial Times, Thủ tướng Modi sẽ tận dụng thành tích kinh tế trong suốt gần 10 năm cầm quyền để khẳng định vị thế và uy tín của mình trong cuộc bầu cử sắp tới.

Thống kê của Ngân hàng Thế giới (WB) cho thấy, năm 2023, quy mô kinh tế của Ấn Độ đã đạt 3.700 tỷ USD và vượt qua Pháp để trở thành nền kinh tế lớn thứ 5 thế giới. Thu nhập bình quân đầu người tăng gần gấp đôi trong một thập kỷ từ thời điểm ông Modi bắt đầu giữ chức vụ Thủ tướng Ấn Độ. Hơn nữa, Ấn Độ cũng đã vượt qua Trung Quốc để trở thành quốc gia đông dân nhất thế giới và tốc độ tăng trưởng nhanh đang thúc đẩy tham vọng của quốc gia này trở thành công xưởng của thế giới, thay thế Trung Quốc.

Chính trị trong nước cũng có những thay đổi về chính sách đối ngoại theo những cách khác nhau. Chính phủ Ấn Độ gây lo ngại cho thế giới bằng lệnh cấm xuất khẩu gạo bất ngờ, nhưng lại giúp kiềm chế lạm phát và bảo vệ thị trường trong nước. Nền kinh tế của Ấn Độ đang phát triển mạnh mẽ, đầu tư của chính phủ vào sân bay, cầu đường, và kết cấu hạ tầng năng lượng sạch có thể thấy ở khắp mọi nơi. GDP của Ấn Độ dự kiến sẽ tăng 6% trong năm nay, nhanh hơn cả Mỹ và Trung Quốc.

Củng cố vị thế quốc tế

Trên bình diện quốc tế, vào tháng 6.2023, Ấn Độ đã ký một thỏa thuận hợp tác quốc phòng mang tính bước ngoặt với Mỹ; đến tháng 9.2023, Ấn Độ đăng cai tổ chức G20 tại New Delhi, và đưa ra tuyên bố chung nhanh hơn dự kiến. Tại sự kiện đó, Ấn Độ với vai trò chủ trì đã hướng sự chú ý vào các quốc gia ở phía Nam bán cầu với những tuyên bố đáng chú ý về phát triển bình đẳng. Ấn Độ cũng lên lịch tổ chức một phiên làm việc của G20 về du lịch ở Kashmir, đặc biệt là lời mời tới các lãnh đạo G20 sử dụng cụm từ “Bharat” thay cho cụm từ “Ấn Độ” (cái tên gắn liền với giai đoạn thực dân Anh) làm dấy lên suy đoán rằng Chính phủ Ấn Độ đang chuẩn bị thay đổi tên gọi chính thức của đất nước. Động thái này càng làm bật tinh thần dân tộc mạnh mẽ của ông Modi và thu hút nhiều người ủng hộ.

Trùng hợp với thời điểm tổ chức hội nghị thượng đỉnh, Ấn Độ đã trở thành quốc gia thứ 4 hạ cánh tàu không người lái lên Mặt trăng sau Mỹ, Nga và Trung Quốc; những sự kiện nổi bật của Ấn Độ trong năm qua đã nâng cao vị thế quốc gia trong bối cảnh thế giới đang xảy ra nhiều bất đồng lớn.

Trọng tâm của chiến dịch tranh cử

Hầu hết các cuộc thăm dò dư luận cho thấy, Đảng BJP của Thủ tướng Modi có khả năng chiến thắng cao trong cuộc bầu cử sắp tới nhờ sự ủng hộ mạnh mẽ từ cử tri theo đạo Hindu; hiện Ấn Độ có khoảng 80% dân số theo đạo này. Đảng BJP đã triển khai một số chính sách nhằm tôn vinh đạo Hindu, một trong số đó là việc xây dựng lại đền Ram tại thị trấn Ayodhya, nơi được coi là nơi sinh của thần Ram, một trong những vị thần được tôn kính nhất trong đạo Hindu. Đối với Thủ tướng Narendra Modi, việc xây dựng đền Ram không chỉ có mục đích tôn vinh chủ nghĩa dân tộc Hindu, mà còn là dự án bầu cử cốt lõi của Đảng BJP. Ông cho rằng, điều này sẽ giúp tăng cường sự ủng hộ của cử tri theo đạo Hindu, đặc biệt từ các khu vực có dân số đông như Uttar Pradesh, Bihar, Maharashtra và West Bengal.

Việc khôi phục đền Ram Mandir vẫn là một vấn đề gây tranh cãi trong xã hội Ấn Độ đương đại, vì những tranh chấp kéo dài nhiều thập kỷ giữa cộng đồng đạo Hindu và đạo Hồi. Năm 2019, Tòa án tối cao Allahabad ở Uttar Pradesh phán quyết rằng vùng đất tranh chấp được trao cho người theo đạo Hindu; cùng năm đó, khi thực hiện chiến dịch bầu cử nhiệm kỳ thứ 2, ông Modi đã cam kết sẽ xây dựng lại đền Ram Mandir.

Vào năm 2020, đền Ram đã chính thức được xây dựng lại, và ngày 22.1.2024, Ấn Độ đã tổ chức lễ khánh thành đền ở thị trấn Ayodhyam, và mở cửa tham quan cho người dân vào ngày 23.1.2024. Các chuyên gia nhận định rằng, việc mở cửa ngôi đền trước thềm tổng tuyển cử quốc gia sẽ gây tiếng vang và mang lại lợi thế lớn cho ông Narendra Modi.

Mặc dù Thủ tướng Modi đang nhận được sự ủng hộ lớn nhưng không vì thế mà đánh mất sự thận trọng của mình đối với đối thủ. Những cuộc vận động bầu cử trong cộng đồng người Hồi giáo vào tháng 11.2023 được cho là bước chuẩn bị quan trọng cho cuộc bầu cử sắp tới, vì cộng đồng này vốn không dành nhiều sự ủng hộ cho chính phủ của ông Modi. Chính vì vậy, ông đã liên tục cam kết và đưa ra nhiều hứa hẹn trong việc cải thiện đời sống của phụ nữ, đặc biệt là sẵn lòng trao thêm quyền cho nhóm cư dân chiếm hơn một nửa dân số tại đất nước còn nặng nề tư tưởng phân biệt này.

Sự kết hợp thành tựu giữa kinh tế và việc tôn vinh đạo Hindu được coi là trọng tâm trong chiến lược bầu cử của Thủ tướng Narendra Modi. Giáo sư chính trị học Arun Swamy tới từ Đại học Guam cho rằng, chỉ cần ông thận trọng trong những chiến lược và quyết sách của mình, cũng như không ngủ quên trên chiến thắng, thì chắc chắn ông và đảng của mình sẽ có một mùa bầu cử thành công.

Như Ý