Thủ tướng: Ngành công thương phải phát huy '6 tiên phong'

Nhân dịp này, Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu công bố kết quả xuất nhập khẩu năm 2025, trao các phần thưởng cao quý cho tập thể, cá nhân tiêu biểu.

Thủ tướng trao các phần thưởng cao quý cho các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc. Nguồn: VGP.

Theo các báo cáo, ý kiến tại hội nghị, trong nhiệm kỳ vừa qua, ngành công thương phát huy vai trò cơ quan quản lý Nhà nước chủ lực về công nghiệp và thương mại, đạt nhiều kết quả nổi bật trên cả ba lĩnh vực: sản xuất công nghiệp, năng lượng và thương mại trong nước – xuất khẩu.

Đặc biệt, Bộ Công Thương đã tham mưu nhiều quyết sách quan trọng như Nghị quyết số 70 của Bộ Chính trị về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia; hệ thống luật, nghị quyết, nghị định trong lĩnh vực năng lượng và công nghiệp, tái khởi động Chương trình điện hạt nhân, tháo gỡ vướng mắc cho các dự án năng lượng tái tạo.

Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên phát biểu tại hội nghị. Nguồn: VGP.

Trong nhiệm kỳ, Bộ đã chủ trì xây dựng, trình ban hành nhiều chính sách quan trọng, góp phần tháo gỡ các “điểm nghẽn”, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, gồm 47 nghị định của Chính phủ, 7 quyết định của Thủ tướng Chính phủ và 83 thông tư theo thẩm quyền.

Đồng thời, Bộ tập trung xử lý các tồn đọng trong lĩnh vực năng lượng, kinh doanh xăng dầu, điện, đa cấp, cũng như các vụ việc tham nhũng, lãng phí; đặc biệt là cơ bản giải quyết dứt điểm 12 dự án, doanh nghiệp chậm tiến độ, kém hiệu quả của ngành công thương – từng là “gánh nặng” với dư nợ hơn 63.000 tỷ đồng và lỗ lũy kế lớn, qua đó đưa nhiều dự án trở lại hoạt động có lãi.

Cùng với đó, sản xuất công nghiệp phục hồi mạnh mẽ, luôn chiếm trên 30% cơ cấu GDP. Đặc biệt, dự kiến trong năm 2025, công nghiệp tăng trưởng ngoạn mục (9,5%), cao hơn năm 2024 (8,2%), là mức tăng cao nhất kể từ sau đại dịch Covid-19 đến nay; trong đó ngành chế biến chế tạo tăng khoảng 10,6%.

Các cân đối lớn được bảo đảm, nhất là bảo đảm vững chắc, bền vững về an ninh năng lượng (cung ứng đủ nhu cầu về điện, xăng dầu cho sản xuất và tiêu dùng) và cân đối cung cầu các mặt hàng thiết yếu, nguyên vật liệu đầu vào phục vụ sản xuất...

Thực hiện quy hoạch, phát triển mạng lưới điện và năng lượng trọng điểm quốc gia đạt được nhiều thành tích vượt bậc như: Tham mưu thông qua Quy hoạch điện VIII và VIII điều chỉnh; Quy hoạch tổng thể về năng lượng quốc gia; hoàn thành "kỳ tích" đường dây 500 kV mạch 3 và 500 kV Lào Cai - Vĩnh Yên trong thời gian ngắn kỷ lục; đưa vào vận hành Tổ hợp Nhà máy Điện khí LNG đầu tiên; phát triển chuỗi dự án dầu khí và điện gió ngoài khơi cùng nhiều công trình năng lượng trọng điểm.

Tập đoàn Năng lượng – Công nghiệp Việt Nam thể hiện rõ vai trò là những "chiến binh" dầu khí, là tập đoàn Nhà nước có tính dẫn dắt, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia. Hết năm 2025, hệ thống điện Việt Nam sẽ đứng đầu Đông Nam Á và nằm trong top 20 hệ thống điện lớn nhất thế giới về quy mô công suất (đạt khoảng 90.000 MW).

Hết năm 2025, hệ thống điện Việt Nam dự kiến đạt khoảng 90.000 MW, đứng đầu Đông Nam Á và thuộc Top 20 thế giới về quy mô công suất.

Xuất nhập khẩu tiếp tục là động lực chính của tăng trưởng với kim ngạch gần 920 tỷ USD, tăng khoảng 17% so với năm 2024, xuất siêu năm thứ 10 liên tiếp khoảng 22 tỷ USD, đưa Việt Nam vào Top 15 cường quốc thương mại toàn cầu.

Thủ tướng Chính phủ và các đại biểu đã thực hiện nghi lễ công bố kết quả xuất nhập khẩu năm 2025. Nguồn: VGP.

Ngành công thương chủ động “đi trước mở đường”, khai mở các thị trường tiềm năng như Trung Đông, châu Phi, Nam Âu, thị trường Halal, UAE; đồng thời đàm phán, ký kết nhiều hiệp định quan trọng, nâng số FTA lên 17, góp phần đa dạng hóa thị trường xuất khẩu. Ngành cũng giữ vai trò then chốt trong đàm phán thương mại với Hoa Kỳ, thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam.

Thị trường trong nước tăng trưởng ổn định 9 – 10%; thương mại điện tử vượt 30 tỷ USD, chiếm 2/3 giá trị kinh tế số.

Xúc tiến thương mại đổi mới mạnh mẽ với sự kiện Hội chợ mùa Thu 2025 lớn nhất từ trước tới nay; giá trị thương hiệu quốc gia Việt Nam đạt gần 520 tỷ USD, duy trì thứ hạng 32 thế giới.

Bộ Công Thương chủ động, quyết liệt sắp xếp, tinh gọn bộ máy, mạnh dạn đề xuất tinh giản 25% số đầu mối đơn vị thuộc Bộ và 66% đơn vị bên trong. Đẩy mạnh phân cấp, phân quyền (chuyển giao cho địa phương 208/401 nhiệm vụ (52%)). Bộ Công Thương là một trong số những Bộ, ngành đầu tiên cử cán bộ trực tiếp hỗ trợ các địa phương thực hiện nhiệm vụ phân cấp, phân quyền.

Năm 2026, ngành công thương xác định quyết tâm cao ngay từ đầu năm, phấn đấu hoàn thành các mục tiêu đề ra, tạo nền tảng vững chắc cho giai đoạn mới, tập trung triển khai các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm.

Trước hết, tiếp tục quán triệt sâu sắc, tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các chủ trương của Đảng, Nghị quyết của Quốc hội và chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Đồng thời, xác định công tác xây dựng, hoàn thiện thể chế, chính sách là một trong những đột phá chiến lược.

Ngành đẩy mạnh phát triển sản xuất công nghiệp, tập trung tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh, mở rộng thị trường cho các ngành công nghiệp chủ lực, phấn đấu chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng trên 10%.

Cùng với đó, thúc đẩy phát triển thương mại trong nước và quốc tế, phấn đấu tăng kim ngạch xuất khẩu trên 8%, duy trì xuất siêu bền vững, tổng mức bán lẻ và doanh thu dịch vụ tăng khoảng 10 – 11%, quy mô thương mại điện tử đạt khoảng 37 tỷ USD. Đồng thời bảo đảm các cân đối lớn về năng lượng, xăng dầu, lương thực, nâng cao năng lực dự trữ và điều tiết thị trường.

Bên cạnh đó, ngành tập trung nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước và năng lực cạnh tranh tổng thể.

Ngành công thương trưởng thành hơn trong 5 năm qua

Phát biểu chỉ đạo, Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao đóng góp toàn diện của ngành công thương trong bối cảnh nhiều khó khăn, thách thức chưa có tiền lệ. Ngành đã góp phần giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô, thúc đẩy tăng trưởng, bảo đảm an sinh xã hội và nâng cao vị thế đất nước.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại hội nghị. Nguồn: VGP.

Thủ tướng khẳng định ngành công thương đã trưởng thành hơn trong 5 năm qua, với công nghiệp tăng trưởng có chiều sâu, thương mại mở rộng bền vững, thị trường đa dạng, nội bộ đoàn kết, tổ chức tinh – gọn – mạnh.

Dự báo thời gian tới còn nhiều khó khăn, Thủ tướng nhấn mạnh 3 bài học kinh nghiệm: chấp hành nghiêm chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước; nắm chắc tình hình, phản ứng nhanh, hiệu quả; giữ vững bản lĩnh trước khó khăn, thách thức.

Năm 2026, với mục tiêu tăng trưởng 2 con số, Thủ tướng yêu cầu ngành công thương phải đạt tăng trưởng hai con số, làm mới các động lực truyền thống là xuất khẩu và tiêu dùng, đồng thời thúc đẩy các động lực tăng trưởng mới.

Phát huy “6 tiên phong”, đưa công nghiệp hóa đi vào chiều sâu

Thủ tướng yêu cầu ngành công thương thực hiện “6 tiên phong”: tiên phong trong công nghiệp hóa, hiện đại hóa; tiên phong phát triển nhanh, bền vững, số hóa, xanh hóa; tiên phong đa dạng hóa thị trường, sản phẩm và chuỗi cung ứng; tiên phong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, hàng giả, buôn lậu; tiên phong xây dựng đội ngũ trong sạch, vững mạnh; tiên phong phân cấp, phân quyền gắn với cải cách thủ tục hành chính và quản trị dựa trên dữ liệu.

Làm rõ nội hàm công nghiệp hóa, hiện đại hóa, Thủ tướng nhấn mạnh không chỉ là máy móc mà còn là tư duy, thể chế, chính sách phù hợp thực tiễn. Về thị trường, cần chú trọng thị trường ngách, sản phẩm theo nhu cầu thị trường, nâng cao vai trò các thương vụ Việt Nam ở nước ngoài.

Liên quan cung ứng và giá điện, Thủ tướng yêu cầu thực hiện theo nguyên tắc lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ. Ngành công thương cần rút kinh nghiệm từ các dự án thua lỗ, tập trung tốt hơn vào vai trò quản lý Nhà nước, không sa vào việc cụ thể.

Thủ tướng khẳng định sứ mệnh của ngành công thương trong giai đoạn tới rất nặng nề nhưng vẻ vang, yêu cầu toàn ngành đoàn kết, đổi mới sáng tạo, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung. Chính phủ và Thủ tướng sẽ luôn đồng hành, hỗ trợ để ngành công thương tạo sức bật mới, đóng góp quan trọng vào mục tiêu tăng trưởng 2 con số và phát triển đất nước nhanh, bền vững.

Thu Thảo