Thủ tướng Phạm Minh Chính: Phát huy vai trò trụ đỡ của nông nghiệp đối với nền kinh tế

Dự và chỉ đạo hội nghị có Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Cùng dự có Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà, đại diện lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, các địa phương.

Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp và trực tuyến với 34 điểm cầu tại các địa phương trên cả nước.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026 ngành Nông nghiệp và Môi trường. Ảnh: Nhật Bắc

Tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt mức cao nhất từ trước đến nay

Phát biểu khai mạc hội nghị, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng cho biết, năm 2025, ngành Nông nghiệp và Môi trường triển khai nhiệm vụ trong bối cảnh đặc biệt khó khăn: Tác động của chiến tranh thương mại, chính sách thuế đối ứng của Mỹ; cả hệ thống chính trị thực hiện chủ trương đổi mới, sắp xếp tinh gọn bộ máy; thời tiết diễn biến cực đoan với tình trạng "bão chồng bão, lũ chồng lũ".

Tuy nhiên, với phương châm "Kỷ cương trách nhiệm, chủ động kịp thời, tinh gọn hiệu quả, tăng tốc bứt phá", toàn ngành đã đạt được nhiều kết quả quan trọng. Giá trị gia tăng khu vực nông, lâm, thủy sản ước tăng 3,7 - 3,92%, cơ bản đạt mục tiêu đề ra. Tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản ước đạt 70,09 tỷ USD, tăng 12% và là mức cao nhất từ trước đến nay, vượt xa mục tiêu 65 tỷ USD. Xuất siêu đạt khoảng 20,7 tỷ USD, tăng 16,8%.

Ngay sau khi Chính phủ ban hành Nghị định số 35/2025/NĐ-CP, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã khẩn trương triển khai các nhiệm vụ tổ chức bộ máy, bảo đảm hoạt động thông suốt, không gây gián đoạn việc phục vụ người dân, doanh nghiệp. Bộ chủ động rà soát, điều chỉnh chức năng, nhiệm vụ để khắc phục tình trạng chồng chéo trong quản lý; đồng thời, tiếp nhận thêm nhiệm vụ quản lý nhà nước về công tác giảm nghèo. Sau sắp xếp, cơ cấu tổ chức của Bộ được tinh gọn mạnh mẽ: Giảm 25/55 đầu mối (45,45%), giảm 19/78 đơn vị sự nghiệp trực thuộc (24,36%), giảm 63/301 đầu mối cấp phòng (20,9%)…

Công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế tiếp tục là một điểm sáng. Tính đến ngày 30-12-2025, Bộ đã xây dựng và ban hành 111 văn bản quy phạm pháp luật, gồm 2 luật, 1 nghị quyết của Quốc hội, 2 nghị quyết của Chính phủ, 21 nghị định, 4 quyết định của Thủ tướng Chính phủ và 81 thông tư theo thẩm quyền. Đáng chú ý, tại Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV, Bộ đã tham mưu trình Quốc hội thông qua 2 luật và 1 nghị quyết để sửa đổi, bổ sung 17 luật thuộc lĩnh vực quản lý của ngành, kịp thời tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc phát sinh từ thực tiễn.

Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Trần Đức Thắng báo cáo kết quả thực hiện Kế hoạch phát triển ngành Nông nghiệp và Môi trường năm 2025, giai đoạn 2020-2025 và triển khai kế hoạch năm 2026. Ảnh: Tùng Đinh

Bên cạnh đó, các chương trình xây dựng nông thôn mới, giảm nghèo và bảo đảm an sinh xã hội được triển khai đồng bộ. Công tác quản lý, sử dụng tài nguyên đất, nước ngày càng hiệu quả; công tác bảo vệ môi trường nước, không khí và xử lý chất thải rắn sinh hoạt được đẩy mạnh; công tác dự báo, cảnh báo thiên tai và quản lý đê điều từng bước được nâng cao.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Bộ trưởng Trần Đức Thắng cũng chỉ rõ một số tồn tại: Công tác dự báo, phản ứng chính sách trong một số thời điểm còn bị động; hệ thống pháp luật và thủ tục hành chính trên một số lĩnh vực còn chồng chéo. Ô nhiễm không khí tại các đô thị lớn vẫn diễn biến phức tạp; năng lực ứng phó thiên tai và biến đổi khí hậu còn hạn chế; hạ tầng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn và bảo vệ môi trường chưa đáp ứng yêu cầu sản xuất hàng hóa lớn và cạnh tranh quốc tế.

Toàn cảnh hội nghị. Ảnh: Tùng Đinh

Bước sang năm 2026 và giai đoạn 2026-2030, Bộ Nông nghiệp và Môi trường xác định mục tiêu tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, nâng cao năng lực thích ứng với biến đổi khí hậu, phát huy hiệu quả các nguồn lực cho phát triển nông nghiệp bền vững, trong đó, tập trung vào 4 nhóm định hướng cụ thể.

Thứ nhất, tiếp tục rà soát, sắp xếp tinh gọn bộ máy hiệu lực, hiệu quả; kịp thời phối hợp xử lý, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bất cập, các vấn đề mới phát sinh, nhất là liên quan hoạt động của chính quyền địa phương 2 cấp.

Thứ hai, hoàn thiện thể chế, chính sách phục vụ tăng trưởng ngành và thúc đẩy xuất khẩu nông, lâm, thủy sản; triển khai đồng bộ các nghị quyết, chiến lược, chương trình, đề án và quy hoạch phát triển ngành.

Thứ ba, tăng cường các giải pháp xây dựng cơ sở hạ tầng cho phát triển nông nghiệp, nông thôn; quản lý, khai thác hiệu quả tài nguyên đất, nước và các yếu tố đầu vào; khai thông nguồn lực nội tại và tạo động lực mới cho phát triển sản xuất.

Hội nghị được kết nối với các điểm cầu của 34 tỉnh, thành phố. Ảnh: Tùng Đinh

Thứ tư, tập trung nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho ngành, bảo đảm đủ phẩm chất, năng lực, ngang tầm nhiệm vụ; nâng cao năng lực thực thi công vụ; đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong hoạt động đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức.

"6 nhóm từ khóa" để nông nghiệp phát triển mạnh mẽ hơn

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính ghi nhận và đánh giá cao những kết quả của ngành Nông nghiệp và Môi trường đã đạt được trong năm 2025, đồng thời chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế trong việc thực hiện kế hoạch năm 2025, nêu định hướng để ngành Nông nghiệp và Môi trường thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ của năm 2026.

Thủ tướng nhấn mạnh, sứ mệnh của ngành Nông nghiệp và Môi trường trong việc góp phần phát triển đất nước nhanh, bền vững và bảo đảm mục tiêu tăng trưởng hai con số sẽ nặng nề hơn, nên ngành cần có giải pháp, định hướng phát triển đột phá, mạnh mẽ hơn, góp phần thúc đẩy tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu chỉ đạo tại hội nghị. Ảnh: Tùng Đinh

Cơ bản thống nhất với các nhiệm vụ trọng tâm của ngành trong năm 2026, Thủ tướng Chính phủ đề nghị ngành quán triệt thực hiện phương châm "6 nhóm từ khóa": Quản trị hiện đại; Thể chế khơi thông; Khoa học phát triển; Tam nông thịnh vượng; Tài nguyên bền vững; Môi trường an toàn và thực hiện 8 nhóm nhiệm vụ, giải pháp.

Thứ nhất, tập trung thực hiện quyết liệt, hiệu quả những chỉ đạo, định hướng của Đảng, Chính phủ, Quốc hội, nhất là các chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, các Nghị quyết chiến lược gần đây của Bộ Chính trị, Nghị quyết của Đảng ủy Chính phủ và tới đây là Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng.

Hai là, tập trung hoàn thiện thể chế, xây dựng cơ chế, chính sách, chiến lược, quy hoạch; đưa thể chế từ điểm nghẽn thành lợi thế cạnh tranh, chuyển từ quản lý sang kiến tạo và phục vụ, giảm chi phí tuân thủ cho người dân và doanh nghiệp.

Ba là, đẩy mạnh ứng dụng, chuyển giao khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số trong toàn ngành và xây dựng nông dân thông minh. Xây dựng nền tảng thương mại số, logistics hiện đại. Xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu đồng bộ, liên thông về lĩnh vực nông nghiệp, đất đai, tài nguyên trên phạm vi toàn quốc, bảo đảm "đúng - đủ - sạch - sống"…

Bốn là, phát triển hạ tầng chiến lược cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn; phát triển nền nông nghiệp tăng trưởng nhanh, bền vững, sinh thái, hữu cơ, tuần hoàn, hiệu quả, minh bạch. Đẩy mạnh quy hoạch, xây dựng các vùng nguyên liệu tập trung, liên kết phát triển các vùng sản xuất quy mô lớn, đáp ứng tiêu chuẩn, yêu cầu thị trường; đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo 3 trục sản phẩm: Quốc gia - tỉnh - địa phương, gắn với chỉ dẫn địa lý, truy xuất nguồn gốc…

Năm là, đẩy mạnh phát triển thị trường trong nước, mở rộng thị trường quốc tế và tập trung xây dựng thương hiệu nông sản Việt Nam; đa dạng hóa thị trường, đa dạng hóa sản phẩm (nông nghiệp công nghệ cao, chế biến sâu) và đa dạng hóa chuỗi cung ứng...

Thủ tướng Phạm Minh Chính với các đại biểu dự Hội nghị triển khai nhiệm vụ năm 2026 của ngành Nông nghiệp và Môi trường. Ảnh: VGP/Nhật Bắc

Sáu là, chuyển đổi tư duy, cách tiếp cận quản lý tài nguyên và môi trường từ "khai thác tối đa" sang "quản lý vốn tự nhiên", từ việc "quản lý" sang "quản trị và tái tạo" dựa trên nền tảng tiến bộ của khoa học, công nghệ. Quản lý, sử dụng, khai thác hiệu quả nguồn tài nguyên, khơi thông nguồn lực, những điểm nghẽn để tạo động lực mới cho sự phát triển.

Thủ tướng lưu ý đẩy mạnh trồng rừng, phủ xanh đồi trọc; xử lý dứt điểm vấn đề liên quan và quản lý, khai thác hiệu quả đất lâm trường; rà soát lại diện tích đất rừng phòng hộ để có hướng xử lý phù hợp với những nơi không còn rừng, phục vụ hiệu quả nhất cho phát triển.

Bảy là, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền và cải cách thủ tục hành chính, phục vụ người dân và doanh nghiệp. Nghiên cứu cơ chế, chính sách khuyến khích, phát triển các doanh nghiệp lớn trong lĩnh vực nông nghiệp.

Tám là, xây dựng bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu năng, hiệu quả, kiên quyết bỏ khâu trung gian, tái cơ cấu lại trụ sở các cơ quan sau sắp xếp…

Thủ tướng Chính phủ cho rằng, sứ mệnh mà Đảng, Nhà nước, nhân dân giao phó cho ngành Nông nghiệp và Môi trường trong giai đoạn phát triển mới của đất nước rất nặng nề nhưng cũng rất vẻ vang, cao cả, đòi hỏi quyết tâm chính trị rất cao, trách nhiệm rất lớn, hành động rất quyết liệt, hiệu quả.

Thủ tướng tin tưởng, bước sang năm mới 2026 với khí thế mới, động lực mới, tâm thế mới, ngành Nông nghiệp và môi trường sẽ tiếp tục phát huy truyền thống vẻ vang 80 năm qua, đưa ngành gặt hái được nhiều thành tựu mới, thắng lợi mới, góp phần xây dựng nền nông nghiệp thịnh vượng, đội ngũ cán bộ giàu lòng yêu nước, có bản lĩnh, khát vọng, kiến thức, tạo diện mạo nông thôn mới, phát triển nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh, đáp ứng sự tin tưởng và kỳ vọng của Đảng, Nhà nước, sự mong mỏi và niềm tin của nhân dân.

Quỳnh Dung