Thủ tướng Sanae Takaichi – biểu tượng mới của chính trường Nhật Bản

Nhật Bản có nữ Thủ tướng đầu tiên trong lịch sử. Ảnh: Japan NP

Sinh năm 1961 tại tỉnh Nara, bà Sanae Takaichi là gương mặt kỳ cựu trong chính trường Nhật Bản. Bà từng đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng trong nội các, trong đó có chức vụ Bộ trưởng Nội vụ và Truyền thông.

Bà là thành viên của Đảng Dân chủ Tự do (LDP), được xem là người kế thừa định hướng phát triển của cố Thủ tướng Shinzo Abe, đặc biệt trong các chính sách khuyến khích phụ nữ tham gia nhiều hơn vào lực lượng lao động và nắm giữ các vị trí lãnh đạo.

Trong cuộc bỏ phiếu tại Quốc hội, hai đảng trong liên minh cầm quyền đã nhất trí ủng hộ bà Takaichi, giúp bà giành đa số phiếu và chính thức trở thành nữ Thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản. Sự kiện này được giới quan sát nhận định là bước ngoặt mang tính biểu tượng đối với nền chính trị vốn lâu nay do nam giới chiếm ưu thế.

Trước khi trở thành Thủ tướng, bà Takaichi từng nhiều lần tranh cử chức Chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do. Trong lần đầu năm 2021, bà về thứ ba sau ông Fumio Kishida. Qua các nhiệm kỳ, bà dần khẳng định năng lực và vị thế trong đảng, để đến năm 2025 giành chiến thắng trong cuộc bầu cử lãnh đạo, qua đó trở thành người phụ nữ đầu tiên lãnh đạo LDP và đồng thời giữ chức Thủ tướng Nhật Bản.

Trong bài phát biểu sau khi được bầu, bà Takaichi bày tỏ lòng biết ơn tới các nghị sĩ và khẳng định sẽ “phục vụ đất nước với tinh thần đoàn kết và trách nhiệm”, hướng tới mục tiêu phục hồi kinh tế, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và duy trì vai trò chủ động của Nhật Bản trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Lịch sử chính trường Nhật Bản từng chứng kiến nhiều nữ chính trị gia tài năng tiến gần tới vị trí lãnh đạo cao nhất nhưng chưa thể vượt qua rào cản truyền thống. Năm 1986, bà Takako Doi, Chủ tịch Đảng Xã hội Nhật Bản, đã trở thành người phụ nữ đầu tiên lãnh đạo một đảng lớn và được Hạ viện đề cử làm Thủ tướng, song đề cử này không được thông qua do phe đối lập nắm đa số tại Thượng viện. Dù vậy, bà Doi vẫn được ghi nhận là biểu tượng cho nỗ lực thúc đẩy bình đẳng giới trong lịch sử chính trị Nhật Bản.

Bên cạnh đó, một số nữ chính trị gia khác cũng từng được xem là ứng cử viên tiềm năng cho vị trí lãnh đạo, trong đó có bà Yūko Obuchi, con gái của cố Thủ tướng Keizo Obuchi. Khi còn trẻ, bà giữ chức Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp, song sự nghiệp chính trị bị gián đoạn, khiến Nhật Bản khi ấy vẫn chưa có nữ Thủ tướng.

Bà Sanae Takaichi được đánh giá là người có phong cách quyết đoán và kiên định. Truyền thông Nhật Bản từng gọi bà là “người phụ nữ thép”, gợi nhớ hình ảnh của cựu Thủ tướng Anh Margaret Thatcher, người mà bà từng thừa nhận là nguồn cảm hứng lớn trong sự nghiệp chính trị của mình.

Việc bà Takaichi trở thành Thủ tướng không chỉ là dấu mốc cá nhân, mà còn phản ánh sự chuyển biến tích cực trong nhận thức xã hội Nhật Bản, nơi phụ nữ ngày càng đóng vai trò lớn hơn trong đời sống công và chính trị.

Hiện nay, tỷ lệ nữ nghị sĩ trong Hạ viện Nhật Bản chỉ khoảng 10%, và sự kiện này được kỳ vọng sẽ thúc đẩy nỗ lực nâng cao tỷ lện đại diện của phụ nữ trong các cơ quan quyền lực.

Bà Takaichi từng nhấn mạnh rằng để duy trì sức mạnh quốc gia, Nhật Bản cần phát huy tối đa tiềm năng của phụ nữ trong mọi lĩnh vực, từ chính trị, kinh tế đến khoa học và công nghệ. Bà cho rằng “sự đa dạng trong lãnh đạo là chìa khóa của phát triển bền vững”, đồng thời khẳng định việc mở rộng cơ hội cho phụ nữ sẽ mang lại lợi ích thiết thực cho xã hội.

Sau khi nhậm chức, Thủ tướng Takaichi đã bắt đầu quá trình thành lập nội các mới, với cam kết tăng cường vai trò của nữ giới trong bộ máy chính phủ. Các nhà quan sát kỳ vọng sự kiện này sẽ mở ra chương mới cho chính trường Nhật Bản, đánh dấu sự chuyển mình hướng tới một nền lãnh đạo toàn diện và hiện đại hơn.

Hoàng Nam