Thủ tướng Syria đồng ý chuyển giao quyền lực, mọi ánh mắt đổ dồn vào quân nổi dậy

Việc chuyển giao quyền lực sắp xảy ra sau gần 14 năm nội chiến và chấm dứt chế độ 50 năm của gia đình Assad. Damascus đã trở lại cuộc sống vào thứ Hai, giao thông đã trở lại đường phố và mọi người ra ngoài sau lệnh giới nghiêm vào ban đêm, nhưng hầu hết các cửa hàng vẫn đóng cửa.

Giá dầu tăng hơn 1% vào thứ Hai, một phần do lo ngại rằng tình hình bất ổn ở Syria, quốc gia không phải là nhà sản xuất dầu lớn, có thể làm gia tăng bất ổn trong khu vực.

Thủ tướng Syria Mohammed al-Jalali (bìa trái), Thủ lĩnh quân nổi dậy Abu Mohammad al-Golani (thứ ba từ trái sang) và các nhân vật quan trọng khác gặp nhau vào ngày 9 tháng 12. Ảnh: Military Operation Command

Những chiến binh từ vùng nông thôn xa xôi tụ tập quanh thủ đô, tập trung ở Quảng trường Umayyad trung tâm. "Chúng tôi có mục đích và mục tiêu và giờ chúng tôi đã hoàn thành. Chúng tôi muốn nhà nước và lực lượng an ninh chịu trách nhiệm", Firdous Omar, người cho biết mình đã chiến đấu với chính quyền Assad từ năm 2011 và hiện mong muốn được tiếp tục công việc làm nông dân ở tỉnh Idlib, cho biết.

Thủ tướng Jalali nói với kênh truyền hình Al Arabiya rằng ông đã đồng ý trao quyền lực cho Chính phủ Cứu thế, một chính quyền có trụ sở tại vùng lãnh thổ do quân nổi dậy kiểm soát ở tây bắc Syria.

Chỉ huy phiến quân chính Ahmed al-Sharaa, còn được gọi là Abu Mohammed al-Golani, đã họp qua đêm với ông Jalali và Phó Tổng thống Faisal Mekdad để thảo luận về một chính phủ chuyển tiếp, theo các nguồn tin thân cận cho biết.

Thủ lĩnh Golani đã thề sẽ đứng ra tái thiết Syria. Đài truyền hình Al Jazeera đưa tin chính quyền chuyển tiếp Syria sẽ do Mohamed al-Bashir, người đứng đầu Chính phủ Cứu thế, trực tiếp điều hành.

Mọi ánh mắt giờ đang đổ dồn vào nhóm nổi dậy xem họ sẽ giải quyết tình hình chắc chắn vẫn còn rất bất ổn và phức tạp ở Syria như thế nào. Các chính quyền khu vực bao gồm Iran vào thứ Hai hiện đã sớm thiết lập mối liên hệ mới với quân nổi dậy. Qatar đã mở liên lạc với HTS và có kế hoạch nói chuyện với Bashir vào thứ Ba.

Tương lai của Syria vẫn đang là một dấu hỏi sau khi chế độ gia đình Assad bị lật đổ. Ảnh: AFP

Thế giới Ả Rập cũng đang lo lắng về việc kiềm chế chủ nghĩa Hồi giáo Sunni hiếu chiến vốn đã di căn thành bạo lực giáo phái của Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS).

Nhấn mạnh đến tính bất ổn của tình hình chính trị Syria, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hôm thứ Hai dự đoán IS sẽ cố gắng tái lập năng lực của mình tại quốc gia này trong quá trình chuyển đổi.

Nhưng ông cho biết Mỹ quyết tâm không để điều đó xảy ra, trích dẫn các cuộc không kích của Mỹ vào khoảng 75 mục tiêu của IS ở miền trung Syria vào Chủ nhật.

Hayat Tahrir al-Sham (HTS), nhóm nổi dậy chính, vẫn bị nhiều quốc gia và cả Liên hợp quốc chỉ định là một tổ chức khủng bố. Nhóm này đã dành nhiều năm cố gắng làm dịu hình ảnh của mình để trấn an các quốc gia nước ngoài và các nhóm trong nước.

Một trong những khu vực cuối cùng rơi vào tay quân nổi dậy là bờ biển Địa Trung Hải, trung tâm giáo phái Alawite của ông Assad và là nơi đặt căn cứ hải quân của Nga. Hai cư dân Alawite cho biết cho đến nay tình hình đã tốt hơn mong đợi, dường như không có sự trả thù nào đối với người Alawite.

Trong khi đó, Nga cho biết còn quá sớm để biết tương lai của các căn cứ quân sự của Nga tại Syria. Các hãng thông tấn Nga đưa tin rằng các thủ lĩnh phiến quân đã đảm bảo an toàn cho các căn cứ đó.

Huy Hoàng (theo AJ, Reuters)