Thừa Thiên Huế: Kiêu hãnh với những Di sản văn hóa được thế giới vinh danh
Hướng tới mốc thời gian lịch sử đáng tự hào, thực hiện Kế hoạch số 174/KH-UBND ngày 09/5/2023, UBND tỉnh Thừa Thiên Huế tổ chức Lễ Kỷ niệm 30 năm (1993 - 2023) Quần thể Di tích Cố đô Huế và 20 năm (2003 - 2023) Nhã nhạc - Âm nhạc Cung đình Việt Nam được UNESCO vinh danh là Di sản thế giới. Chương trình kỷ niệm diễn ra trong 3 ngày 16, 17, 18/6/2023.
Quần thể Di tích Cố đô Huế chính thức được ghi vào Danh mục Di sản Thế giới của UNESCO ngày 11/12/1993. Đây là Di sản thứ 410 trong Danh mục,đồng thời là di sản thế giới đầu tiên của Việt Nam được vinh danh. Ngày 07/11/2003, Nhã nhạc – Âm nhạc cung đình Việt Nam cũng được UNESCO ghi tên vào Danh mục các Kiệt tác văn hóa Phi vật thể và truyền khẩu của nhân loại, cũng là di sản văn hóa phi vật thể đầu tiên của nước ta được công nhận.
Thừa Thiên Huế tự hào là tỉnh duy nhất ở Việt Nam cũng như ở khu vực Đông Nam Á có 07 di sản được UNESCO ghi danh, trong đó có 5 di sản đặc trưng mang đậm dấu ấn của riêng Huế (Quần thể Di tích Cố đô Huế (1993 – Di sản vật thể), Nhã nhạc - Âm nhạc cung đình Việt Nam (2003 - Di sản phi vật thể), Mộc bản triều Nguyễn (2009 - Di sản tư liệu), Châu bản triều Nguyễn (2014 - Di sản tư liệu), Thơ văn trên kiến trúc cung đình Huế (2016 - Di sản tư liệu) và 2 di sản chung với các địa phương khác (Nghệ thuật Bài Chòi Trung bộ Việt Nam và Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu Tam phủ của người Việt).
Theo đánh giá của UNESCO, công cuộc bảo tồn Di tích Cố đô Huế hiện đang trong giai đoạn ổn định và phát triển bền vững. Công tác bảo tồn các giá trị di sản văn hóa luôn có sự liên kết chặt chẽ với quá trình khai thác, phát huy giá trị, làm đòn bẩy quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế xã hội của tỉnh và khu vực, trọng tâm là kinh tế du lịch, dịch vụ và gắn với định hướng về xây dựng và phát triển tỉnh Thừa Thiên Huế đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 theo Nghị quyết 54-NQ/TW ban hành ngày 10/12/2019 của Bộ Chính trị - Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế đã có những bước đi chiến lược với Đề án Quy hoạch, bảo tồn và phát huy giá trị di tích Cố đô Huế, 1996 – 2010 (theo Quyết định số 105/QĐ-TTg ngày 12/12/1996 của Thủ tướng Chính phủ), Dự án điều chỉnh Quy hoạch, bảo tồn và phát huy giá trị di tích Cố đô Huế, 2010 – 2020 (theo Quyết định số 818/QĐ-TTg ngày 7/6/2010 của Thủ tướng Chính phủ), nhằm thực hiện tốt vai trò và trách nhiệm trong công tác bảo tồn và phát huy các giá trị di sản trước ảnh hưởng của thời gian, thiên tai và con người.
Với sự quan tâm của hệ thống Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các ban, bộ, ngành Trung ương, địa phương, sự giúp đỡ tích cực của UNESCO cùng cộng đồng quốc tế, Quần thể Di tích Cố đô Huế - kinh đô của triều đại nhà Nguyễn trong lịch sử Việt Nam được bảo tồn một cách bền vững. Đối với Nhã nhạc, nhiều giá trị cơ bản cốt lõi đã được nghiên cứu, phục hồi, bảo tồn và phát huy. Nhã nhạc Cung Đình Huế là một sự kế thừa và phát triển qua các triều đại phong kiến Việt Nam. Tổ chức UNESCO nhận định: “Trong các thể loại nhạc cổ truyền ở Việt Nam, chỉ có Nhã nhạc đạt tới tầm vóc quốc gia”. “Nhã nhạc đã được phát triển từ thế kỷ XIII ở Việt Nam đến thời nhà Nguyễn, Nhã nhạc Cung đình Huế đạt độ chín muồi và hoàn chỉnh nhất”.
Hy vọng rằng với sự quan tâm của Nhà nước, cộng đồng quốc tế, chính quyền địa phương, cũng như những nghệ nhân còn sống và thế hệ trẻ sẽ cùng chung tay góp sức khôi phục và phát triển dòng nhạc “uyên bác” này.
Chương trình kỷ niệm những Di sản văn hóa tiêu biểu đã được Tổ chức văn hóa thế giới công nhận có sự tham dự của các đại biểu đến từ UNESCO và các tổ chức quốc tế bên cạnh sự hiện diện của lãnh đạo Trung ương, các tỉnh thành trong cả nước, các tổ chức hiệp hội, nhà nghiên cứu, nghệ nhân, các cá nhân có nhiều đóng góp cho công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa vật thể và phi vật thể.
Cũng trong dịp này, tỉnh Thừa Thiên Huế sẽ ra mắt “Quỹ bảo tồn di sản Huế”. Tôn chỉ của Quỹ bảo tồn di sản Huế là hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận với mong muốn bảo tồn và phát huy giá trị di sản, văn hóa Huế theo định hướng chung của Đảng và Nhà nước; đưa các giá trị văn hóa, lịch sử đến với nhân dân, du khách và cộng đồng trong và ngoài nước một cách sâu sắc, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, nâng cao hình ảnh, vị thế của tỉnh Thừa Thiên Huế nói riêng và của Việt Nam nói chung trên trường Quốc tế.
