Thúc đẩy chuỗi giá trị sản xuất pin bền vững và cạnh tranh

EU muốn các loại pin trên thị trường chung trở nên bền vững
"Hộ chiếu pin" - kích hoạt hệ thống sinh thái pin tuần hoàn ở châu Âu

Thiết lập một liên minh năng động và hiệu quả

EBA thành hiện thực nhờ quyết tâm và nhất trí của Ủy ban châu Âu, các nước thành viên EU, các ngành công nghiệp và cộng đồng khoa học. Thực tế, pin là một phần chiến lược trong quá trình chuyển đổi kỹ thuật số và năng lượng sạch của châu Âu, cũng như là công nghệ hỗ trợ chính, cần thiết cho khả năng cạnh tranh của những ngành công nghiệp như ô tô. Vì thế, Ủy ban đã đặt mục tiêu đưa châu Âu thành nhà lãnh đạo dẫn đầu toàn cầu về sản xuất và sử dụng pin bền vững.

Nguồn: europeanfiles.eu

Xét về kinh tế, mặt tích cực được thể hiện rất rõ ràng. Thị trường pin ở châu Âu sẽ có giá trị hàng năm ước tính lên tới 250 tỷ euro vào năm 2025. Bằng cách kết hợp các năng lực tiên tiến của châu Âu, sức mạnh tài chính và cách tiếp cận liên ngành, năng lực sản xuất cạnh tranh và bền vững rõ ràng nằm trong tầm tay của lục địa già.

Chương trình phát triển ngành của EBA do Viện Đổi mới và công nghệ châu Âu (EIT InnoEnergy), hệ sinh thái đổi mới lớn nhất châu Âu, thúc đẩy. Đây là cơ quan của EU, được thành lập vào năm 2008 nhằm tăng cường khả năng đổi mới của châu Âu. EIT InnoEnergy là phần không thể thiếu của Horizon Europe (chương trình tài trợ chính của EU dành cho nghiên cứu và đổi mới với ngân sách 95,5 tỷ euro), Chương trình Khung về Nghiên cứu và đổi mới của EU. Là sáng kiến độc đáo của EU nhằm thúc đẩy đổi mới trên khắp châu Âu, Viện tập hợp các tổ chức từ kinh doanh, giáo dục và nghiên cứu lại với nhau và tìm ra các giải pháp đổi mới giúp giải quyết những thách thức toàn cầu.

Nhờ có kinh nghiệm trong việc hỗ trợ các đổi mới về pin và bộ lưu trữ, tháng 10.2017, EIT InnoEnergy được Phó Chủ tịch Ủy ban châu Âu Sefcovic yêu cầu “tiếp tục hợp tác với ngành công nghiệp, học viện và lĩnh vực tài chính của EU, đưa ra các khuyến nghị đầu tiên về việc kích hoạt các điều kiện khung về pin” vào tháng 3.2018.

EIT InnoEnergy là bên dẫn dắt trong công việc này, tập hợp hơn 120 bên liên quan ở châu Âu và ngoài châu Âu đại diện cho toàn bộ chuỗi giá trị pin. Kết quả là một định nghĩa về 43 hành động cần thiết để thiết lập một Liên minh Pin châu Âu năng động và hiệu quả, đồng thời chiếm được thị phần đáng kể trong thị trường pin toàn cầu đang mở rộng nhanh chóng.

Những hành động này được thống nhất tại hai hội thảo cấp cao do EIT InnoEnergy tổ chức tháng 12.2017 và tháng 1.2018. Trong số đó, 18 lĩnh vực được coi là ưu tiên cao. Chúng tạo thành cơ sở để xác định các dự án cụ thể và tập trung. Kể từ những cuộc họp ban đầu này, mạng lưới đã phát triển thành hệ sinh thái mở với hơn 775 bên liên quan đang tích cực hợp tác để xây dựng ngành công nghiệp pin châu Âu mạnh mẽ và cạnh tranh.

6 ưu tiên của Ủy ban châu Âu

Cũng trong năm 2018, Ủy ban châu Âu thông qua một kế hoạch hành động chiến lược cho pin. Nó đặt ra một khuôn khổ toàn diện về các biện pháp theo quy định và ngoài quy định giúp hỗ trợ tất cả các phân đoạn của chuỗi giá trị pin và bao gồm 6 lĩnh vực ưu tiên.

Trước hết, bảo đảm tiếp cận đối với các vật liệu thô cho pin, nghĩa là tiếp cận an toàn với nguyên liệu thô từ các quốc gia giàu tài nguyên bên ngoài EU, tạo điều kiện tiếp cận thuận lợi cho các nguồn nguyên liệu thô của châu Âu, cũng như tiếp cận nguồn nguyên liệu thô thứ cấp thông qua tái chế trong nền kinh tế tuần hoàn của pin.

Thứ hai, hỗ trợ sản xuất pin châu Âu ở quy mô lớn, cũng như ủng hộ chuỗi giá trị cạnh tranh đầy đủ châu Âu bằng cách liên kết các công ty chủ chốt trong ngành, chính quyền quốc gia và khu vực; hợp tác với các quốc gia thành viên và Ngân hàng Đầu tư châu Âu để hỗ trợ các dự án sản xuất đổi mới xuyên biên giới quan trọng và bền vững trong toàn bộ chuỗi giá trị pin.

Thứ ba, ưu tiên củng cố vai trò lãnh đạo ngành thông qua hỗ trợ nghiên cứu và đối mới của EU đối với các công nghệ tiên tiến (ví dụ: Lithium-ion) và công nghệ đột phá chẳng hạn như thể rắn trong lĩnh vực pin (thực tế pin thể rắn được coi là tương lai cho công nghệ pin trong thiết bị điện tử tiêu dùng và xe điện vì khả năng cung cấp năng lượng gấp đôi so với pin lithium-ion, an toàn và tiết kiệm diện tích hơn…). Ưu tiên nên nhắm mục tiêu hỗ trợ trong tất cả các bước của chuỗi giá trị (vật liệu tiên tiến, hóa chất mới, quy trình sản xuất, hệ thống quản lý pin, tái chế, đổi mới mô hình kinh doanh), được tích hợp chặt chẽ với hệ sinh thái công nghiệp góp phần đẩy nhanh việc triển khai và công nghiệp hóa các đổi mới sáng tạo.

Thứ tư, phát triển và củng cố lực lượng lao động trình độ cao trong toàn bộ các bộ phận của chuỗi giá trị pin nhằm thu hẹp khoảng cách về kỹ năng thông qua các hành động ở cấp EU và các quốc gia thành viên, cung cấp đào tạo, tái đào tạo cũng như nâng cao kỹ năng đầy đủ, biến châu Âu trở thành địa điểm hấp dẫn cho các chuyên gia đẳng cấp thế giới trong phát triển và sản xuất pin.

Thứ năm, Ủy ban châu Âu còn chú trọng hỗ trợ ngành công nghiệp sản xuất pin bền vững của EU, nhằm bảo đảm tác động của nó tới môi trường thấp nhất, ví dụ như bằng cách sử dụng năng lượng tái tạo trong quá trình sản xuất. Mục tiêu này được chú trọng thực hiện thông qua việc đặt ra nhiều yêu cầu về sản xuất pin an toàn và bền vững.

Cuối cùng, trong kế hoạch hành động chiến lược cho pin của châu Âu là bảo đảm tính nhất quán với các khuôn khổ quy định rộng hơn (chẳng hạn như Chiến lược năng lượng sạch, Gói di động, Chính sách thương mại của EU…) để hỗ trợ triển khai pin và lưu trữ pin.

Thái Anh