Thúc đẩy chuyển đổi xanh và kinh tế tuần hoàn
Phát triển kinh tế tuần hoàn là xu thế tất yếu của phát triển bền vững trên thế giới cũng như tại Việt Nam. Theo đó, doanh nghiệp được khuyến khích phát triển sản xuất, kinh doanh theo mô hình chuyển đổi kép - chuyển đổi số, chuyển đổi xanh - từ đó giảm phụ thuộc vào tài nguyên, cắt giảm phát thải, bảo vệ môi trường, hướng tới phát triển bền vững.
Ngày 10/11, tại Hà Nội, Viện Kinh tế Việt Nam và Thế giới (Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) tổ chức Diễn đàn “Thực hiện kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam: Chính sách và kết nối hành động”, thu hút sự tham gia của hơn 200 đại biểu gồm các chuyên gia, nhà khoa học, đại diện các bộ, ngành, tổ chức quốc tế, doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực năng lượng, môi trường, sản xuất xanh...
Chuyên gia kinh tế, nhà hoạch định chính sách và đại diện doanh nghiệp tham luận về phát triển kinh tế tuần hoàn. Ảnh: Hải Anh
Phát biểu khai mạc, GS.TS Lê Văn Lợi - Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam khẳng định: kinh tế tuần hoàn không chỉ là một khái niệm, mà là kiến trúc phát triển mới của Việt Nam trong chuyển đổi kép - chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, giảm phát thải, bảo vệ môi trường. Đây là con đường tất yếu để giảm phụ thuộc tài nguyên, cắt giảm phát thải, nâng cao hiệu suất sử dụng năng lượng và vật liệu, đồng thời mở ra thị trường, việc làm và chuỗi giá trị mới mang tính bền vững, thân thiện với môi trường.
Đồng thuận với quan điểm nêu trên, ông Triệu Thanh Quang, Viện Địa lý nhân văn và phát triển bền vững cho hay, mỗi năm, ngành trồng trọt tạo ra khoảng 95 - 98 triệu tấn phụ phẩm và phế thải nông nghiệp, trong đó riêng rơm và trấu từ sản xuất lúa chiếm khoảng 52 triệu tấn. Đây là nguồn tài nguyên dồi dào có thể chuyển hóa thành phân hữu cơ, năng lượng sinh học và vật liệu sinh khối. Tuy nhiên, chỉ khoảng 50 lượng rơm rạ được tái sử dụng, phần còn lại bị đốt bỏ gây lãng phí và phát thải khí nhà kính.
"Phát triển chuỗi giá trị nông nghiệp tuần hoàn, thân thiện với môi trường, các mô hình tái sử dụng phụ phẩm lúa gạo như sản xuất nấm rơm, ép viên sinh khối, hoặc ủ compost vi sinh đang cho thấy hiệu quả rõ rệt trong việc tạo thêm thu nhập cho nông dân và giảm chi phí đầu vào. Việc nâng tỷ lệ tái sử dụng rơm rạ và phụ phẩm cây trồng là cơ hội lớn để giảm phát thải, tăng giá trị tái sử dụng phế liêu, phế thải trong quá trình sản xuất nông nghiệp...” - ông Triệu Thanh Quang nhấn mạnh.
Tại diễn đàn, các chuyên gia kinh tế đã chia sẻ tham luận về thực trạng quản lý chất thải sinh hoạt và mô hình thử nghiệm tại các đô thị, đề xuất các giải pháp phân loại rác tại nguồn và phát triển chuỗi tái chế nhựa địa phương nhằm tăng tỷ lệ tuần hoàn, giảm phát thải khí nhà kính. Bên cạnh đề xuất hỗ trợ vốn, công nghệ, một số ý kiến tại diễn đàn kiến nghị hoàn thiện cơ chế tài chính xanh, ưu đãi thuế để doanh nghiệp có thêm động lực tham gia sản xuất, kinh doanh theo hướng chuyển đổi xanh, thân thiện với môi trường theo chuỗi mô hình kinh tế tuần hoàn xanh.
Ban tổ chức diễn đàn cho biết, trên cơ sở các tham luận và ý kiến thảo luận, sẽ tổng hợp, hoàn thiện báo cáo kiến nghị chính sách với cơ quan chức năng, trong đó tập trung vào 4 nhóm giải pháp: hoàn thiện thể chế, đổi mới công nghệ, phát triển mô hình kinh tế tuần hoàn theo ngành/vùng và tăng cường hợp tác công - tư, để việc phát triển kinh tế tuần hoàn tại Việt Nam đạt hiệu quả theo chủ trương của Đảng và Chính phủ đề ra.
