Thúc đẩy du lịch xanh: Chìa khóa để phát triển du lịch bền vững
Ngày 11-6, UBND tỉnh Khánh Hòa tổ chức lễ công bố Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh để thúc đẩy phát triển du lịch xanh trên địa bàn tỉnh. Đến dự lễ có ông Đinh Văn Thiệu - Phó Chủ tịch UBND tỉnh; lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Hiệp hội Du lịch Nha Trang - Khánh Hòa, đại diện Trường Đại học VinUni (đơn vị tư vấn) và các doanh nghiệp (DN) trên địa bàn tỉnh. Đại diện nhiều DN rất hào hứng với thông tin này và cho biết sẽ đăng ký triển khai thực hiện du lịch xanh.
Khách du lịch tận hưởng vẻ đẹp của những bãi biển hoang sơ ở Khánh Hòa.
Dấu mốc quan trọng
Những năm gần đây, nhiều khu nghỉ dưỡng ở Nha Trang - Khánh Hòa như: Six Senses Ninh Vân Bay, An Lâm Retreats, The Anam, Ana Mandara Cam Ranh, Radisson Blu Cam Ranh… đã chủ động phát triển du lịch xanh bằng việc sử dụng năng lượng sạch, sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường, phát huy văn hóa địa phương trong hoạt động du lịch. Tuy nhiên, việc phát triển du lịch xanh chưa đồng bộ, số lượng DN hưởng ứng chưa nhiều. Chính vì vậy, cuối năm 2024, UBND tỉnh đã ban hành Kế hoạch phát triển du lịch xanh và bền vững trên địa bàn tỉnh đến năm 2030. Ông Cung Quỳnh Anh - Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch cho biết, mục tiêu của tỉnh đến năm 2030, có 80% điểm du lịch, cơ sở kinh doanh du lịch trên địa bàn tỉnh được dán nhãn du lịch xanh; 80% cơ sở kinh doanh du lịch cam kết không sử dụng sản phẩm nhựa một lần và túi ni lông khó phân hủy; 95% cơ sở kinh doanh du lịch đầu tư và sử dụng năng lượng tái tạo; xây dựng 4 tuyến điểm du lịch kết nối các khu, điểm đến du lịch xanh trong toàn tỉnh… Để thúc đẩy phát triển, chuẩn hóa về du lịch xanh, với sự tài trợ của Trường Đại học VinUni, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tham mưu UBND tỉnh xây dựng, ban hành Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh.
Du khách nghỉ dưỡng ở Radisson Blu Cam Ranh.
Phát biểu tại lễ công bố, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đinh Văn Thiệu nhấn mạnh, việc ban hành Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh là một dấu mốc quan trọng trong quá trình phát triển du lịch theo hướng bền vững, thân thiện với môi trường và hài hòa với cộng đồng. Đây là kết quả của sự nỗ lực hợp tác giữa chính quyền địa phương, cộng đồng DN, các chuyên gia và là minh chứng rõ nét cho quyết tâm chuyển đổi mô hình tăng trưởng du lịch phù hợp với xu thế toàn cầu. Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh sẽ giúp các DN du lịch rà soát các hoạt động chuyển đổi xanh và phát triển bền vững; đặt ra các tiêu chuẩn cụ thể nhằm giúp các DN du lịch nâng cao chất lượng dịch vụ và trải nghiệm của du khách. Các tiêu chuẩn về an toàn, vệ sinh và quản lý chất thải sẽ được áp dụng rộng rãi, đảm bảo các cơ sở du lịch đáp ứng được yêu cầu về chất lượng dịch vụ, đồng thời bảo vệ sức khỏe và an toàn cho du khách. Điều này giúp cải thiện hình ảnh của các DN du lịch, góp phần xây dựng tỉnh Khánh Hòa trở thành điểm đến du lịch bền vững và hấp dẫn. Tỉnh Khánh Hòa cam kết sẽ chỉ đạo quyết liệt, tạo cơ chế thuận lợi và đồng hành với cộng đồng DN trong quá trình áp dụng và nhân rộng Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh.
Cũng tại lễ công bố, ông Phạm Minh Nhựt - Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Nha Trang - Khánh Hòa đã nhấn mạnh ý nghĩa của sự phát triển du lịch xanh. Hiệp hội Du lịch Nha Trang - Khánh Hòa cam kết vận động các DN du lịch đồng hành với chương trình thực hiện Kế hoạch phát triển du lịch xanh và bền vững trên địa bàn tỉnh đến năm 2030 của UBND tỉnh. “Du lịch xanh đã trở thành yêu cầu tất yếu, là giải pháp để phát triển du lịch bền vững. Để có được du lịch xanh, chúng ta phải có hành động thiết thực ngay từ bây giờ”, ông Nhựt kêu gọi DN, cộng đồng làm du lịch hưởng ứng thực hiện du lịch xanh.
Hành trình còn dài
Tại lễ công bố, đại diện nhiều DN như: Khu Du lịch Làng nhỏ (huyện Diên Khánh), Khu nghỉ dưỡng L’alya Ninh Vân Bay... đã bày tỏ sự hào hứng với việc thực hiện áp dụng Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh tỉnh Khánh Hòa. “Việc UBND tỉnh ban hành Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh đã đáp ứng mong ước của các DN bấy lâu nay. Việc triển khai chắc chắn còn dài nhưng DN của tôi sẽ đăng ký tham gia thực hiện ngay”, ông Nguyễn Mạnh Bình San - chủ đầu tư Khu du lịch Làng nhỏ bày tỏ.
Nhiều đại biểu cho rằng, việc thực hiện du lịch xanh là xu hướng tất yếu, mang lại nhiều ý nghĩa cho kinh tế - xã hội địa phương. Tuy nhiên, rào cản lớn nhất là chi phí đầu tư. Các thiết bị tiết kiệm năng lượng, hệ thống xử lý nước thải, hay vật liệu sinh thái đều đòi hỏi nguồn vốn đáng kể nên các DN khó triển khai. Chưa kể, khi một cơ sở nghỉ dưỡng, một tour du lịch xây dựng theo du lịch xanh giá thành sẽ cao hơn du lịch đại trà, trong khi thị trường lại chưa hoàn toàn nhận thức được giá trị mà các mô hình này mang lại. Theo đó, các DN đề nghị tỉnh và ngành Du lịch cần có cơ chế, chính sách hỗ trợ để phát triển du lịch xanh. “Trước mắt có thể xây dựng bản đồ số du lịch xanh… thông qua đó góp phần quảng bá cho DN. Về lâu dài, tỉnh Khánh Hòa cần hỗ trợ DN thực hiện chuyển đổi xanh thông qua việc giảm thuế”, PGS.TS Phan Thị Thục Anh (Trường Đại học VinUni) gợi ý.
Bãi cỏ xanh ngắt ở Radisson Blu Cam Ranh.
Trong khi đó, ông Trần Minh Đức - Giám đốc Công ty Cổ phần Du lịch Long Phú cho biết, Chi hội Lữ hành (thuộc Hiệp hội Du lịch Nha Trang - Khánh Hòa) sẽ vận động các DN trong chi hội hưởng ứng du lịch xanh bằng việc chuyển dần sang sử dụng các đồ dùng thân thiện với môi trường (ly giấy thay ly nhựa…); tăng cường tổ chức các hoạt động ngoài trời để hạn chế sử dụng điện, tổ chức các teambuilding như: nhặt rác, trồng cây để bảo vệ môi trường...; đẩy mạnh tuyên truyền để du khách nâng cao ý thức bảo vệ môi trường khi đi du lịch. Đồng thời, ông Đức cho rằng việc thực hiện du lịch xanh là một hành trình dài hơi, tỉnh và ngành Du lịch cần đẩy mạnh công tác truyền thông để không chỉ DN du lịch, du khách mà cả cộng đồng chung tay xây dựng du lịch xanh.
Đồng quan điểm, ông Serkan Ozer - Tổng Quản lý Khu nghỉ dưỡng Aquamarine cho rằng, Khánh Hòa có thiên nhiên tươi đẹp nhưng việc bảo vệ môi trường chưa tốt, rác thải ngoài đường còn nhiều. Các chương trình truyền thông, giáo dục cũng cần được đẩy mạnh, nhằm từng bước hình thành lối sống, thói quen du lịch có trách nhiệm, thân thiện với môi trường trong mỗi người. Đây mới là cách để Khánh Hòa nói riêng, Việt Nam nói chung nâng tầm vị thế trên bản đồ du lịch thế giới, đồng thời khẳng định tinh thần trách nhiệm chung của mình về phát triển xanh và bền vững.
Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh tỉnh Khánh Hòa bao gồm 2 bộ tiêu chuẩn riêng biệt dành cho 2 nhóm đối tượng chính: Cơ sở lưu trú du lịch và điểm tham quan du lịch. Trong đó, Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh dành cho cơ sở lưu trú du lịch gồm các nhóm tiêu chí: Tiêu chí phát thải khí nhà kính (18 tiêu chí); tiêu chí hành động xanh (gồm 84 tiêu chí, chia thành 4 chủ đề chính là đội ngũ quản lý phát triển bền vững, môi trường, xã hội, khách hàng và nhân viên). Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh dành cho điểm tham quan du lịch gồm các nhóm tiêu chí: Tiêu chí phát thải khí nhà kính (10 tiêu chí); tiêu chí hành động xanh (gồm 90 tiêu chí, chia thành 6 chủ đề chính là đội ngũ quản lý phát triển bền vững, môi trường, xã hội, khách hàng và nhân viên, giao thông xanh, bảo tồn tài nguyên văn hóa và thiên nhiên).
Ngoài ra, Bộ tiêu chuẩn du lịch xanh tỉnh Khánh Hòa còn xây dựng thêm Sổ tay hướng dẫn thực hiện du lịch xanh, phần mềm (ứng dụng) quản lý và đánh giá tiêu chuẩn du lịch xanh. Thông qua phần mềm, các DN tự đánh giá hoạt động của mình dựa trên bảng hỏi tương ứng với các tiêu chí của Bộ tiêu chuẩn. Hội đồng đánh giá sẽ căn cứ vào kết quả tự đánh giá của DN, kiểm tra các minh chứng và đề xuất UBND tỉnh cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn du lịch xanh (có hiệu lực trong 3 năm) theo 3 cấp độ cơ bản - nâng cao - xuất sắc.
