Thúc đẩy tăng trưởng xanh ở Việt Nam

Việc thực hiện các chính sách tài chính vì mục tiêu tăng trưởng xanh đã đem đến nhiều tác động tích cực, là tiền đề quan trọng cho Việt Nam để tiếp tục hoàn thiện các chính sách tài chính có liên quan cùng với các giải pháp khác góp phần thực hiện có hiệu quả hơn các mục tiêu về thúc đẩy tăng trưởng xanh.

Ảnh minh họa. Nguồn: Internet.

Thúc đẩy tăng trưởng xanh hiện nay đang là mục tiêu và sự lựa chọn tất yếu của nhiều nước trên thế giới. Có thể nói, tăng trưởng xanh là nền tảng căn bản để đảm bảo phát triển bền vững của mỗi quốc gia.

Việc thúc đẩy tăng trưởng xanh liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực với nhiều yêu cầu khác nhau nhưng chủ yếu tập trung hướng đến việc hiện thực hóa các mục tiêu: Xanh hóa các hoạt động sản xuất kinh doanh; Duy trì sản xuất và tiêu dùng bền vững; Xây dựng cơ sở hạ tầng bền vững; Bảo vệ, khai thác và sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên…

Để thực hiện được các mục tiêu về tăng trưởng xanh cần phải có nhiều cơ chế, chính sách phù hợp, sự tham gia đầy đủ, thích cực của các chủ thể có liên quan trong nền kinh tế, trong đó, những chính sách tài chính có vai trò không nhỏ.

Có thể hiểu rằng chính sách tài chính thúc đẩy tăng trưởng xanh là các giải pháp về tài chính với mục đích khuyến khích các hoạt động đầu tư, sản xuất và tiêu dùng xanh, giảm thiểu các tác động tiêu cực của việc theo đuổi các mục tiêu về phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) đối với môi trường và hệ sinh thái kết hợp với việc sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên.

Khi chính sách tài chính được thiết kế phù hợp có thể tạo ra các động lực quan trọng góp phần thúc đẩy các hoạt động sản xuất và tiêu dùng lành mạnh, giảm gây hại đến môi trường, cùng với đó động viên được các nguồn lực cần thiết cho ngân sách nhà nước (NSNN) để đầu tư cho các công trình, dự án nhằm thúc đẩy tăng trưởng xanh, ứng phó với biến đổi khí hậu.

Thông qua chính sách tài chính, đặc biệt là chính sách thuế, có thể tạo ra các động lực, “đòn bẩy” để điều chỉnh hành vi của người tiêu dùng theo hướng thúc đẩy, khuyến khích sản xuất và tiêu dùng xanh, hạn chế phát thải ra môi trường. Chẳng hạn như đánh thuế cao đối với các sản phẩm hàng hóa mà trong quá trình sản xuất, sử dụng tạo ra phát thải cao, đánh thuế thấp đối với các sản phẩm ít gây ô nhiễm, nhà nước có thể khuyến khích người dân chuyển hướng sang việc tiêu dùng các loại hàng hóa thân thiện với môi trường, ít phát thải.

Ngoài ra, đối với hoạt động đầu tư, thông qua các chính sách hỗ trợ về tài chính có thể hình thành nên hệ thống động lực để khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào những dự án ít gây ô nhiễm, sử dụng công nghệ tiên tiến, tiêu hao ít nhiên liệu, ít phát thải ra môi trường. Với các biện pháp hỗ trợ về tài chính phù hợp các dự án vì mục tiêu BVMT, hướng đến tăng trưởng xanh sẽ có được tính cạnh tranh cao hơn, lợi nhuận hấp dẫn hơn để thu hút được các nhà đầu tư tham gia.

Đối với nhà nước, việc áp dụng các chính sách thuế phù hợp để thực hiện các mục tiêu tăng trưởng xanh sẽ giúp chính phủ thực hiện được “mục tiêu kép”, vừa hạn chế được các hành vi sản xuất và tiêu dùng gây phương hại đến môi trường vừa bổ sung thêm nguồn lực cho ngân sách, góp phần củng cố tài khóa để đầu tư cho các công trình, dự án vì mục tiêu tăng trưởng xanh.

Bích Ngọc