'Thực hành tiết kiệm' - thông điệp mạnh mẽ để đất nước bước vào kỷ nguyên mới

Trong bài viết của mình, Tổng Bí thư đã dẫn lại truyền thống tốt đẹp của nhân dân ta, thông qua những câu ngạn ngữ, ca dao truyền miệng về sự cần cù, tiết kiệm của cha ông ta. Đến các thế hệ lãnh đạo của Đảng, Nhà nước, đứng đầu là Chủ tịch Hồ Chí Minh kính yêu, từ khi có Đảng, có chính quyền, Đảng ta luôn gắn quan điểm thực hành tiết kiệm với chủ trương, định hướng xây dựng đất nước giàu đẹp, phồn vinh.

Hai thành tố gắn bó hữu cơ, trụ cột đi tới thịnh vượng

Thủ tướng Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo phòng, chống lãng phí chủ trì Phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo. Ảnh: Nhật Bắc

Tại phiên họp đầu tiên của Chính phủ lâm thời nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, ngày 3/9/1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã đưa ra 6 vấn đề cấp bách, trong đó Người đặc biệt đề cao việc phát động phong trào tăng gia tiết kiệm để chống đói, xây dựng đất nước. Người đã nhiều lần giải thích rõ về tiết kiệm để mọi người hiểu cho đúng, để thực hiện cho tốt: "Kiệm là thế nào? Là tiết kiệm, không xa xỉ, không hoang phí, không bừa bãi…; Tiết kiệm không phải là bủn xỉn. Khi không nên tiêu xài thì một đồng xu cũng không nên tiêu. Khi có việc đáng làm, việc ích lợi cho đồng bào, cho Tổ quốc, thì dù bao nhiêu công, tốn bao nhiêu của, cũng vui lòng. Như thế mới đúng là kiệm. Tiết kiệm phải kiên quyết chống xa xỉ… Vì vậy, xa xỉ có tội với tổ quốc, với đồng bào".

Bác nhấn mạnh phải tiết kiệm sức lao động: "một người làm bằng hai, ba người"; tiết kiệm thời gian: "Làm việc phải đến đúng giờ, chớ đến trễ, về sớm. Làm cho chóng, cho chu đáo. Việc ngày nào, nên làm xong ngày ấy, chớ để chờ ngày mai. Phải nhớ rằng: dân đã lấy tiền mồ hôi nước mắt để trả lương cho ta trong những thì giờ đó. Ai lười biếng tức là lừa gạt dân". Bác yêu cầu Chính phủ phải tiết kiệm tiền của, tiết kiệm sức dân, tiết kiệm xương máu của bộ đội, chiến sỹ và nhân dân: "phải biết quý trọng sức người là vốn quý nhất của ta. Chúng ta cần hết lòng chăm sóc sức khỏe và sử dụng thật hợp lý sức lao động của nhân dân ta", "Của cải hết, có thể lại làm ra; thời giờ qua, thời giờ lại đến. Nhưng bộ đội hy sinh là hy sinh xương máu, có khi hy sinh cả tính mệnh" nên "phải giữ gìn từng giọt máu của đồng bào để xây đắp tương lai của Tổ quốc". Hay, tiết kiệm lời nói: "nói ít, làm nhiều", "bắt đầu bằng hành động".

Bước vào thời kỳ đổi mới, Đảng ta đã có nhiều chủ trương, ban hành các Chỉ thị về vấn đề tiết kiệm. Đặc biệt, Quốc hội Khóa XI đã ban hành Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2005. Hiến pháp năm 2013 (Điều 56) cũng hiến định: "Cơ quan, tổ chức, cá nhân phải thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, phòng, chống tham nhũng trong hoạt động kinh tế - xã hội và quản lý nhà nước" . Chính phủ hàng năm, đều ban hành Chương trình tổng thể về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Trong bài viết, Tổng bí thư đã chỉ rõ, tiết kiệm và chống lãng phí là hai thành tố gắn bó hữu cơ với nhau, là hai trụ cột đi tới thịnh vượng, giàu có đối với cả phạm vi gia đình, đất nước và xã hội. Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí là điều cần làm trong cuộc sống của từng cá nhân và toàn xã hội, là "hòn đá tảng" góp phần xây dựng một xã hội văn minh, phát triển bền vững. Đó phải là trách nhiệm chung và cần trở thành nếp sống, thành văn hóa hàng ngày.

Thực hành tiết kiệm ngay từ nhận thức đến hành động

Tổng Bí thư đã thẳng thắn chỉ ra những bất cập trong thực hành tiết kiệm, khẳng định việc thực hành tiết kiệm vẫn còn nhiều tồn tại. Những biểu hiện được Tổng Bí thư chỉ ra là: một bộ phận không ít cán bộ, đảng viên, trong đó có cả người đứng đầu, thiếu tinh thần trách nhiệm, thích hưởng thụ, thích vật chất, gây thất thoát kinh phí, tài sản, lãng phí trong tiêu dùng, sử dụng công quỹ cho chi tiêu cá nhân, nhóm lợi ích. Nguyên nhân do ý thức trách nhiệm, quyết tâm của một số cơ quan, tổ chức và cá nhân chưa cao, chưa thường xuyên, thiếu quyết liệt. Cơ chế chính sách, nội quy, quy định chưa đầy đủ, rõ ràng, nhiều kẽ hở. Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí còn hình thức, chiếu lệ. Chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí còn hình thức, chưa đi vào thực tế cuộc sống...

Từ đó, Tổng Bí thư đưa ra những quan điểm chỉ đạo và giải pháp cụ thể về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong thời gian tới:

Tổng Bí thư cho rằng, nhận thức phải đi trước: thống nhất nhận thức, thực hành tiết kiệm, chống lãng phí là một trong những giải pháp căn cơ nhất để đất nước vượt qua mọi bão giông trong bối cảnh tình hình quốc tế có nhiều biến động, tác động trực tiếp, nhiều mặt đến phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm an sinh. Tiếp đến, cần triển khai mạnh mẽ các giải pháp căn bản tạo chuyển biến thực chất trong thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, với những hoạt động cụ thể, trọng tâm:

Một là, tập trung hoàn thiện thể chế, tạo cơ sở khắc phục triệt để những lãng phí do thể chế gây ra, xóa bỏ những rào cản, khó khăn, vướng mắc cản trở phát triển, khơi thông các “điểm nghẽn” tạo nền tảng cho phát triển. Nhất là các vấn đề liên quan đến đấu thầu, ngân sách, đầu tư công, kinh tế tư nhân, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và cuộc Cách mạng về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị.

Hai là, cắt giảm tối đa thủ tục hành chính, chi phí tuân thủ, tạo thuận lợi cao nhất cho người dân và doanh nghiệp; chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm, xóa bỏ cơ chế "xin - cho"; phân cấp, phân quyền cho cơ quan, địa phương có thẩm quyền giải quyết và chịu trách nhiệm.

Ba là, sau khi sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh, gọn, mạnh, muốn hoạt động hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả, yếu tố rất căn cốt đó là phải tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ có kiến thức, kỹ năng, thái độ làm việc đúng đắn để đạt hiệu quả cao nhất ở mỗi lĩnh vực mà họ đảm trách.

Bốn là, siết chặt kỷ luật, kỷ cương trong quản lý, sử dụng tài chính, ngân sách; thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, sử dụng hiệu quả các nguồn lực tài chính nhà nước gắn với huy động các nguồn lực xã hội và sắp xếp, tinh gọn bộ máy.

Năm là, tạo hành lang pháp lý, nguồn lực để kinh tế tư nhân phát triển, thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trong toàn xã hội, tạo điều kiện để mọi người dân đều có cơ hội đóng góp, tăng năng suất lao động, làm giàu cho bản thân, gia đình và xã hội.

Tổng Bí thư còn chỉ rõ cần tiếp tục xây dựng văn hóa tiết kiệm; đưa thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trở thành “tự giác”, “tự nguyện”, “cơm ăn nước uống, áo mặc hàng ngày”. Tiếp tục đẩy mạnh đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực, lấy đây là một trong những giải pháp căn cơ góp phần xây dựng văn hóa tiết kiệm. Từ đó, Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định: để đưa đất nước vững bước vào kỷ nguyên mới và thành công, nhất định toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta phải ra sức thực hành tiết kiệm, chống lãng phí.

Lương Anh Tế, Chủ tịch Hội Người cao tuổi tỉnh Hải Dương