Thực hiện cơ chế chỉ định, bổ nhiệm nhân sự ở đơn vị hành chính mới để đáp ứng yêu cầu sắp xếp cán bộ

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy thông tin tại cuộc họp báo về dự kiến chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV diễn ra chiều 4/5.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy thông tin tại cuộc họp báo. Ảnh: Quochoi.vn

Nhập các tỉnh, xã; không tổ chức cấp huyện

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy cho biết, sắp xếp đơn vị hành chính lần này có điểm hết sức khác biệt là ngoài nhập các tỉnh, xã thì còn chủ trương rất lớn là không tổ chức cấp huyện. Để đáp ứng yêu cầu bố trí, sắp xếp cán bộ thì Bộ Chính trị chỉ đạo trong lần này thực hiện cơ chế chỉ định ở nơi sắp xếp và chỉ thực hiện trong năm 2025.

Nhằm tiếp tục hoàn thiện hồ sơ trình Quốc hội xem xét, quyết định, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã đề nghị Chính phủ đề xuất phương án thể chế hóa quy định không bầu mà chỉ định các chức danh Chủ tịch, Phó Chủ tịch HĐND, UBND… tỉnh sau sáp nhập và xã, phường, đặc khu mới thành lập theo Kết luận 150 ngày 14/4 của Bộ Chính trị về hướng dẫn xây dựng phương án nhân sự cấp ủy cấp tỉnh thuộc diện hợp nhất, sáp nhập và cấp xã thành lập mới.

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy, nội dung này đã được cấp có thẩm quyền nghiên cứu, thảo luận và được nêu rõ trong Kết luận 150 của Bộ Chính trị về cơ chế chỉ định, bổ nhiệm người giữ chức vụ trong HĐND, UBND ở đơn vị sau sắp xếp thay cho việc bầu ở HĐND như lâu nay.

Theo đó, khi thực hiện việc hợp nhất, sáp nhập đơn vị hành chính (ĐVHC) cấp tỉnh hoặc thành lập mới ĐVHC cấp xã, không bầu cử các chức danh chủ tịch, phó chủ tịch HĐND, UBND; trưởng, phó đoàn đại biểu Quốc hội; trưởng các ban của HĐND và ủy viên UBND theo quy định.

Thay vào đó, giao Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, thường trực HĐND cấp tỉnh, cấp xã căn cứ thông báo của cấp ủy có thẩm quyền quản lý cán bộ, tiến hành chỉ định, bổ nhiệm nhân sự đảm nhiệm các chức danh nêu trên. Trường hợp đặc biệt, cho phép chỉ định nhân sự không phải là đại biểu HĐND giữ các chức danh lãnh đạo HĐND cấp tỉnh, cấp xã mới thành lập.

Cơ chế này trước đây chưa thực hiện, nhưng sắp xếp đơn vị hành chính lần này có điểm hết sức khác biệt là ngoài nhập các tỉnh, xã thì còn chủ trương rất lớn là không tổ chức đơn vị hành chính cấp huyện. Để đáp ứng yêu cầu bố trí sắp xếp cán bộ, khai thác tối đa nguồn nhân lực hiện có thì Bộ Chính trị chỉ đạo trong lần này thực hiện cơ chế chỉ định ở nơi sắp xếp chỉ thực hiện trong năm 2025. Còn về sau, vẫn trở về cơ chế bình thường là HĐND bầu chức danh trong HĐND, UBND. Vấn đề này cũng sẽ được ghi nhận trong nghị quyết của Quốc hội để làm cơ sở pháp lý cho việc thực hiện.

Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Tùng chủ trì buổi họp báo. Ảnh: Quochoi.vn

Sửa Hiến pháp, dự kiến rút ngắn khoảng 3 tháng nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV

Liên quan sửa Luật bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND, cũng như trình Quốc hội xem xét việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và HĐND các cấp nhiệm kỳ 2021-2026; xác định ngày bầu cử, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy cho biết, việc rút ngắn nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn, đây cũng là vấn đề được đặt ra ở nhiều nhiệm kỳ trước.

Theo Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, sau khi Đại hội đại biểu toàn quốc của Đảng kết thúc (thông thường vào tháng 1) thì công tác bầu cử được tiến hành vào cuối tháng 5, tức có 4 tháng tiến hành các công việc liên quan để bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND và kiện toàn nhân sự cấp cao của Nhà nước. Tuy nhiên, thời gian 4 tháng là khá dài. Thực hiện yêu cầu sắp xếp tổ chức bộ máy, hoàn thiện sớm về mặt nhân sự cấp cao Nhà nước, gắn với kiện toàn nhân sự trong Đảng thì Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét và nhất trí chủ trương báo cáo Quốc hội việc rút ngắn khoảng 3 tháng nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV và nhiệm kỳ HĐND các cấp, để làm sao cho cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND lần tới tiến hành gần nhất có thể sau khi hết thúc Đại hội Đảng toàn quốc. Như thế thuận lợi hơn trong kiện toàn bộ máy và nhân sự Nhà nước.

“Luật bầu cử đang được nghiên cứu sửa đổi theo hướng đơn giản hóa các khâu, các bước tiến hành bầu cử, rút ngắn thời gian thực hiện để công tác bầu cử khẩn trương, thuận lợi nhưng vẫn đáp ứng yêu cầu đảm bảo quyền công dân về bầu cử và ứng cử” - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy thông tin thêm.

Thông tin về nội dung sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy cho biết, dự kiến sẽ ban hành Nghị quyết sửa đổi, bổ sung khoảng 8/120 điều của Hiến pháp năm 2013, liên quan đến quy định về Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội và các quy định về chính quyền địa phương các cấp…

“Ủy ban dự thảo sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 sau khi tổng hợp, tiếp thu ý kiến nhân dân, đại biểu Quốc hội, chậm nhất trước ngày 26/6 sẽ báo cáo Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết để làm cơ sở pháp lý cho Quốc hội tiếp tục xem xét, thông qua các Luật có liên quan đến tổ chức bộ máy và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp” - Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy thông tin.

Hồng Thái