Thuốc lá điện tử ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thanh thiếu niên

Theo Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế), tại Việt Nam, năm 2023, tỷ lệ học sinh từ lớp 6 đến lớp 12 sử dụng thuốc lá điện tử là 7,0%. Tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh ở nhóm tuổi 13-17 tăng từ 2,6% năm 2019 lên 8,1% năm 2023. Ở nhóm 13-15 tuổi, tỷ lệ đã tăng hơn gấp đôi từ 3,5% năm 2022, lên 8% năm 2023.

Thuốc lá điện tử với mẫu mã bắt mắt đánh vào thị hiếu của thanh thiếu niên.

Nicotine đã được chứng minh làm suy yếu sự trưởng thành não bộ của thanh thiếu niên với những hậu quả ngắn hạn và hậu quả lâu dài nghiêm trọng đó là nghiện, rối loạn nhận thức và cảm xúc, giảm khả năng học tập và rối loạn tâm thần. Những thay đổi do nicotin gây ra trong hệ thần kinh khiến người dùng ở nhóm tuổi này dễ bị nghiện nicotine hơn và vì thế ảnh hưởng đến sức khỏe sẽ đến sớm và trầm trọng hơn trong tương lai. Phơi nhiễm nicotine cũng đặc biệt gây hại cho sức khỏe bà mẹ và bào thai trong thời kì thai nghén, gây ra đẻ non, thai chết lưu, tăng nguy cơ mắc các bệnh lý tim mạch.

Thuốc lá điện tử và các dạng thuốc lá mới đang mở đầu cho xu hướng lạm dụng và nghiện các hóa chất nhân tạo tổng hợp, bao gồm nicotin, các loại ma túy thế hệ mới và rất nhiều hóa chất khác, không chỉ gây nên gánh nặng khổng lồ mới về y tế, kinh tế, an ninh trật tự mà ảnh hưởng đến giống nòi và nhiều lĩnh vực khác.

Thuốc lá điện tử với thiết kế, bao bì hấp dẫn với trẻ em dưới nhiều hình thức, sử dụng hàng trăm hương liệu nhằm hấp dẫn giới trẻ, được bán trên mạng xã hội nên đã thu hút giới trẻ mua và sử dụng. Nhiều học sinh lén lút mang thuốc lá điển tử đến trường học, rủ nhau hút, gây lên hệ lụy sức khỏe nghiêm trọng.

Thời gian qua đã có nhiều học sinh, thanh thiếu niên nghiện thuốc lá điện tử đã phải nhập viện cấp cứu do ngộ độc, đặc biệt là ngộ độc cần sa có trong thuốc lá điện tử, gây hôn mê, ngừng tim.

Quốc hội đã ban hành Nghị quyết cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng từ năm 2025, chính thức coi các sản phẩm này là hàng cấm tại Việt Nam kể từ ngày 1/1/2025. Hành vi sử dụng thuốc lá điện tử trong thanh thiếu niên vẫn diễn ra; kể cả người lớn, hút thuốc lá điện tử nơi công cộng vẫn ngang nhiên.

Bộ Y tế đang dự thảo Nghị định về việc xử phạt hành vi liên quan đến thuốc lá điện tử đang được Bộ Y tế đề xuất, với mục tiêu ban hành một khung pháp lý đầy đủ để thực hiện Nghị quyết của Quốc hội, thống nhất cấm thuốc lá điện tử từ năm 2025. Theo dự thảo, hành vi sử dụng thuốc lá điện tử sẽ bị phạt tiền từ 3-5 triệu đồng, và hành vi biết mà không ngăn chặn người khác sử dụng tại địa điểm mình quản lý sẽ bị phạt từ 5-10 triệu đồng.

Thuốc lá và các sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đều có hại cho sức khỏe vì có chất gây ung thư và có nicotine là chất gây nghiện. Vì vậy, để bảo vệ sức khỏe, cha mẹ, nhà trường cần tuyên truyền mạnh mẽ về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và những quy định cấm để nâng cao nhận thức mà từ bỏ, bảo vệ sức khỏe bản thân và cộng đồng.

T.H