Thượng đỉnh Bộ tứ bắt đầu, trọng tâm là khí hậu, chiến sự Ukraine, an ninh và tăng trưởng kinh tế

Hôm nay, ngày 24-5, các nhà lãnh đạo “Bộ tứ kim cương” (nhóm QUAD, gồm Mỹ, Nhật, Úc, và Ấn Độ) đã đến Cung điện Kantei ở thủ đô Tokyo (Nhật) để tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Bộ tứ 2022, đài CNN đưa tin.

Khai mạc hội nghị, 4 nhà lãnh đạo ca ngợi các mối quan hệ của Bộ tứ, nhắc lại mục tiêu của nhóm là thiết lập một "Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AĐD-TBD) tự do và rộng mở". Các lãnh đạo cũng nêu một số vấn đề dự kiến sẽ đưa ra trong hội nghị thượng đỉnh - bao gồm cuộc chiến ở Ukraine, hành động chống biến đổi khí hậu và cung cấp hỗ trợ kinh tế đến Thái Bình Dương.

Trong bài phát biểu khai mạc, Thủ tướng Nhật Fumio Kishida đã chào mừng ba nhà lãnh đạo Mỹ, Úc, Ấn đến Tokyo và nhấn mạnh cuộc chiến ở Ukraine là trọng tâm chính của cuộc họp.

"Chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga nhằm vào Ukraine thách thức các nguyên tắc được ghi trong Hiến chương Liên Hợp Quốc. Chúng ta không nên cho phép một vụ việc tương tự xảy ra ở AĐD-TBD. Điều quan trọng là chúng ta phải tập hợp lại và thể hiện với cộng đồng quốc tế về tình đoàn kết và mục tiêu chung của bốn quốc gia về một AĐD-TBD tự do và rộng mở" - Thủ tướng Nhật nói.

4 nhà lãnh đạo nhóm QUAD tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Bộ tứ kim cương 2022 tại Tokyo (Nhật) sáng 24-5. Ảnh: REUTERS

Tổng thống Mỹ Joe Biden cũng lên án chiến dịch của Nga trong bài phát biểu khai mạc, đồng thời cam kết hỗ trợ của Mỹ đối với Ukraine. Theo ông Biden, Mỹ sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác để "dẫn đầu một phản ứng toàn cầu" nhằm vào Moscow, đồng thời nói thêm rằng chiến dịch của Nga "chỉ nâng cao tầm quan trọng" của các mục tiêu và giá trị chung của Bộ tứ.

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi - người cho đến nay vẫn chống lại việc lên án chiến dịch của Nga cũng như việc áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Moscow - đã không đề cập đến cuộc chiến ở Ukraine trong bài phát biểu khai mạc của mình. Thay vào đó, ông Modi nhấn mạnh tầm quan trọng của “sự hợp tác lẫn nhau”.

Ông nói: “Bất chấp hoàn cảnh khó khăn của COVID-19, chúng tôi đã tăng cường phối hợp lẫn nhau trong một số lĩnh vực như phân phối vaccine, hành động khí hậu, khả năng phục hồi chuỗi cung ứng, ứng phó với thiên tai và hợp tác kinh tế. Điều này sẽ tiếp tục củng cố hình ảnh của QUAD như một lực lượng tốt".

Một trong những ưu tiên hàng đầu của chính quyền tân Thủ tướng Úc Anthony Albanese là xây dựng lại mối quan hệ với các nhà lãnh đạo nước ngoài mà chính quyền tiền nhiệm đã bỏ qua trong những năm gần đây, bao gồm Quần đảo Solomon, theo nhà lãnh đạo Úc.

“Hôm nay chúng tôi hướng tới công việc chúng tôi chưa làm. Khi AĐD-TBD được định hình lại, mối quan hệ đối tác QUAD lúc này cần thiết hơn bao giờ hết để đáp ứng những thách thức và mối đe dọa của một thế giới đầy biến động, để định hình thế giới đó tốt đẹp hơn và xây dựng một khu vực AĐD-TBD mạnh mẽ hơn, hợp tác hơn, dựa trên cơ sở tôn trọng chủ quyền" - ông Albanese phát biểu.

"Các ưu tiên của chính phủ mới của Úc phù hợp với chương trình nghị sự của Bộ tứ - hành động về biến đổi khí hậu và xây dựng một khu vực AĐD-TBD mạnh mẽ hơn và linh hoạt hơn" - ông nói thêm.

DƯƠNG KHANG