Thương hiệu 120 năm nức tiếng, ôm nhiều đất vàng nhiều năm lỗ nặng

Công ty cổ phần Rượu và Nước giải khát Hà Nội (Halico) vừa công bố báo cáo tài chính quý III/2020 với doanh thu giảm và tiếp tục thua lỗ cho dù đơn vị này có rất nhiều lợi thế, từ bề dầy hoạt động cả trăm năm, sở hữu nhiều đất vàng và là chủ thương hiệu đình đám Vodka Hà Nội.

Lũy kế 9 tháng, Halico ghi nhận doanh thu giảm 20% so với cùng kỳ xuống 76 tỷ đồng và lỗ 20,7 tỷ đồng. Tính đến cuối tháng 9/2020, Halico lỗ tổng cộng 434 tỷ đồng, vượt xa vốn điều lệ (hiện ở mức 200 tỷ đồng).

Cũng như cổ đông lớn Habeco (nắm 54,29% cổ phần Halico), Halico được biết đến là di sản trăm năm tuổi của Việt Nam nhưng sa sút sau khi bắt tay với những đại gia rượu bia hàng đầu trên thế giới cách đây gần thập kỷ.

Halico tiền thân là nhà máy Rượu Hà Nội do hãng Fontaine của Pháp xây dựng từ năm 1898. Giai đoạn 2012 trở về trước, Halico vẫn đều đặn có lãi trăm tỷ mỗi năm. Tuy nhiên, doanh thu và lợi nhuận giảm mạnh từ 2013 và bắt đầu thua lỗ kể từ 2015 cho tới nay.

Trong giai đoạn 2011-2012, tập đoàn rượu lớn nhất thế giới Diageo (sở hữu nhiều thương hiệu rượu như Johnnie Walker, Bailey, Smirnoff) thông qua Streetcar Investment Holding Pte. Ltd đã chi ra gần 2.000 tỷ đồng để sở hữu 45,5% cổ phần Halico. Vốn hóa Halico xác định theo mức giá Diageo đặt mua vào khoảng 4.300 tỷ đồng (so với mức 240 tỷ đồng như hiện tại).

Sự góp mặt của ông trùm ngành rượu thế giới được kỳ vọng sẽ mang đến những yếu tố tích cực hơn cho Halico. Tuy nhiên, thực tế cho thấy Halico sa sút nghiêm trọng, thương hiệu rượu Vodka Hà Nội đình đám một thời giờ đây vắng lặng.

Theo Halico, công ty kinh doanh khó khăn do thị hiếu và yêu cầu của người tiêu dùng ngày càng thay đổi và khắt khe hơn. Halico phải đối mặt với tình trạng trốn thuế, hàng giả, hàng nhái…

Halico thua lỗ nặng cho dù sở hữu nhiều đất vàng tại tại Hà Nội (Nhân Đồng, Lò Đúc, Lĩnh Nam) và khu đất rộng hàng trăm nghìn mét vuông tại tại Yên Phong, Bắc Ninh dùng xây dựng Nhà máy sản xuất cồn rượu và hồ xử lý nước thải. Ngoài ra, Halico còn có đất tại Đà Nẵng và TP.HCM.

Halico sa sút trong nhiều năm qua.

Cổ phiếu HNR của Halico lên giao dịch trên sàn Upcom kể từ 8/6/2018 với giá tham chiếu 31.900 đồng/cp. Cổ phiếu này hiện có giá 12.000 đồng và liên tục không có giao dịch khớp lệnh.

Sự sa sút của Halico xảy ra ngay sau khi bắt tay với gã khổng lồ của nước Anh. Nhưng nó cũng xảy ra trong bối cảnh công ty chứng kiến nhiều bê bối lãnh đạo, sự gia tăng thuế tiêu thụ đặc biệt và gần đây là Nghị định 100 kiểm soát chặt chẽ việc tiêu thụ sản phẩm bia rượu.

Vai trò của các cổ đông lớn là Habeco và Diageo khá mờ nhạt tại Halico. Trong nhiều năm gắn bó với Halico, ông lớn Diageo chỉ là mang về cho Halico hợp đồng gia công rượu, nhưng việc này đã chấm dứt từ năm 2017. Trong khi đó, Habeco trải qua một thời kỳ tái cấu trúc khó khăn, vật lộn trước sự bành trước của các thương hiệu khác, trong đó có cả ông lớn Sabeco.

Tính tới cuối 6/2020, Streetcar Investment Holding Pte. Ltd (thuộc Diageo) sở hữu 45,57% cổ phần Halico, trong khi Habeco sở hữu 54,29%.

Sở dĩ Halico trở thành mục tiêu của các tập đoàn đa quốc gia săn đón chính là thương hiệu rượu nổi tiếng đình đám một thời với sản phẩm Vodka xanh và sở hữu nhiều hệ thống phân phối, và đặc biệt là nắm trong tay miếng bánh không nhỏ trên thị trường đồ uống bình dân.

Trước khi mua cổ phần Halico, Diageo đã có mặt tại Việt Nam và ghi dấu ấn với các sản phẩm rượu phục vụ tầng lớp trung lưu. Song, doanh nghiệp Anh quốc này lại gặp nhiều rào cản khi thâm nhập vào thị trường rượu bình dân vốn đang là nơi ngự trị của Halico.

Trên thị trường chứng khoán (TTCK), đầu giờ sáng 13/10, chỉ số VN-Index tăng nhẹ và gần ngưỡng 930 điểm.

Nhiều công ty chứng khoán có các dự báo thận trọng.

Theo BVSC, rủi ro của thị trường đang có xu hướng tăng khi VN-Index tiếp cận vùng cản 930-940 điểm. Áp lực điều chỉnh của thị trường có thể xuất hiện trong một vài phiên kế tiếp với vùng hỗ trợ 915-918 điểm. Tại đây, BVSC kỳ vọng chỉ số sẽ hồi phục tăng điểm trở lại.

Trong giai đoạn này, diễn biến thị trường sẽ tiếp tục bị chi phối bởi thông tin kết quả kinh quý III của các doanh nghiệp, hoạt động đáo hạn hợp đồng tương lai tháng 10 diễn ra vào cuối tuần này và hoạt động cơ cấu danh mục của các quỹ đầu tư theo bộ chỉ số VN30 và VNDiamond vào những tuần cuối tháng 10…

Đóng cửa phiên giao dịch ngày 12/10, VN-Index tăng 1,83 điểm lên 925,83 điểm; HNX-Index giảm 1,01 điểm xuống 135,9 điểm. Upcom-Index giảm 0,54 điểm xuống 63,47 điểm. Thanh khoản đạt 10,1 nghìn tỷ đồng.

V. Hà