Thụy Điển phát hiện mỏ đất hiếm lớn nhất châu Âu

Một mỏ đất hiếm được khai thác - Ảnh: Oilprice.com

LKAB cho biết khu vực có mỏ đất hiếm lớn - trữ lượng hơn 1 triệu tấn đất hiếm - nằm quanh một mỏ quặng sắt ngầm lớn nhất thế giới ở thị trấn Kiruna.

"Đây là một tin tốt, không chỉ cho LKAB, khu vực và người dân Thụy Điển, mà còn cho châu Âu và khí hậu," Jan Monstrom, Giám đốc điều hành của công ty cho biết trong một tuyên bố.

Ông nói thêm: “Nó có thể trở thành một khối xây dựng quan trọng để sản xuất các nguyên liệu thô quan trọng cực kỳ quan trọng để kích hoạt quá trình chuyển đổi xanh”.

Tại sao đất hiếm lại quan trọng?

Việc phát hiện ra các nguyên tố đất hiếm mang tính quan trọng vì đây là những nguyên liệu cần thiết cho nhiều quy trình sản xuất công nghệ cao và được sử dụng để sản xuất xe điện, tua-bin gió, thiết bị điện tử cầm tay như điện thoại thông minh, micrô và loa cùng những thứ khác.

Trái ngược với tên gọi của chúng, đất hiếm được tìm thấy khá nhiều trên trái đất, trộn lẫn với các khoáng chất khác. Theo các nhà khoáng vật học, chúng rất hiếm theo nghĩa là chúng rải khắp hành tinh với nồng độ tương đối thấp.

Tuy nhiên, hướng khai thác mỏ mới ở Thụy Điển còn dài. LKAB cho biết họ đã lên kế hoạch nộp đơn xin nhượng quyền khai thác vào năm 2023, nhưng nói thêm rằng có thể sẽ mất ít nhất 10-15 năm trước khi họ có thể khai thác và vận chuyển ra thị trường.

Quá trình phê duyệt các mỏ mới kéo dài và đòi hỏi khắt khe ở quốc gia Bắc Âu này, vì các hoạt động thường làm tăng nguy cơ ảnh hưởng đến tài nguyên nước và đa dạng sinh học ở những khu vực mà chúng được đặt.

Ngoài ra, Erik Jonsson, nhà địa chất cấp cao tại Cục Tài nguyên Khoáng sản tại Cơ quan Khảo sát Địa chất Thụy Điển, cho biết châu Âu hiện thiếu năng lực toàn diện để xử lý kim loại đất hiếm và tạo ra các sản phẩm trung gian.

Ông nói: “Vì vậy, chúng tôi cũng cần tập trung vào toàn bộ chuỗi giá trị đối với những kim loại này, các sản phẩm như nam châm hiệu suất cao mà chúng tôi muốn sử dụng cho tua-bin gió hoặc động cơ kéo trong xe điện, v.v...”.

Phát hiện đất hiếm gần mũi cực bắc của Thụy Điển có thể làm tăng hy vọng EU giảm phụ thuộc vào Trung Quốc vốn thống trị các nguyên liệu cần thiết cho một loạt công nghệ hiện đại mà đa phần liên quan đối phó biến đổi khí hậu.

Bộ trưởng Năng lượng, Kinh doanh và Công nghiệp Thụy Điển Ebba Busch nói: “Quá trình chuyển đổi kỹ thuật số và chuyển đổi xanh của chúng tôi sẽ sống hay chết thông qua hoạt động của các chuỗi cung ứng của chúng tôi. Hãy lấy ví dụ về Trung Quốc, nước gần như độc quyền về đất hiếm và nam châm vĩnh cửu và giá đã tăng 50-90% chỉ trong năm qua. Cung cấp nguyên liệu thô đã trở thành một công cụ địa chính trị thực sự. Điều này phải thay đổi. Trong ngắn hạn, chúng tôi cần đa dạng hóa thương mại của chúng tôi, nhưng về lâu dài chúng tôi không thể chỉ dựa vào các hiệp định thương mại. Điện khí hóa, khả năng tự túc và độc lập của EU sẽ bắt đầu từ mỏ".

Thụy Điển hiện đang giữ chức chủ tịch luân phiên của Liên minh châu Âu (EU) và là quốc gia được coi là một phần quan trọng trong chiến lược tự cung tự cấp các khoáng sản chính của EU.

Ủy ban châu Âu coi đất hiếm là một trong những nguồn tài nguyên quan trọng nhất đối với khu vực. Phần lớn đất hiếm hiện đang được khai thác ở Trung Quốc.

Khoáng sản đất hiếm hiện không được khai thác ở châu Âu, khiến châu lục này lệ thuộc vào nguồn nhập khẩu từ các nước khác, trong khi nhu cầu sử dụng dự kiến sẽ tăng trong những năm tới do tăng sản xuất xe điện và năng lượng tái tạo.

Trung Quốc thống trị thị trường đất hiếm và nam châm vĩnh cữu, sản xuất hơn 80% sản lượng toàn cầu và cung cấp cho châu Âu khoảng 95% nguồn cung đất hiếm.

Châu Âu vẫn phụ thuộc nhiều vào Bắc Kinh về đất hiếm và nam châm vĩnh cửu, gồm các hợp kim của các nguyên tố đất hiếm được sử dụng trong các sản phẩm như xe điện và điện thoại thông minh.

Tuy nhiên, người ta cho rằng có các mỏ đất hiếm trên lãnh thổ của một số quốc gia ở châu Âu, đặc biệt là ở các quốc gia Bắc Âu giàu tài nguyên. Nhưng không có địa điểm khai thác và khai thác nào đang hoạt động.

Hiện tại, trong EU chỉ có một cơ sở phân tách đất hiếm duy nhất ở Estonia. Nước này dự kiến sẽ khai trương một nhà máy nam châm trong năm nay, với việc sản xuất dự kiến sẽ bắt đầu từ năm 2025.

EU cũng ước tính nhu cầu về đất hiếm sẽ tăng gấp 5 lần trong thập kỷ này.

Trong bối cảnh căng thẳng thương mại với Mỹ leo thang, Bắc Kinh gần đây thậm chí còn dọa cắt nguồn cung đất hiếm cho Mỹ.

Khoáng sản này được tìm thấy ở Mỹ, nhưng theo một báo cáo của Bộ Quốc phòng Mỹ, "Trung Quốc đã có chiến lược tràn ngập thị trường toàn cầu bằng đất hiếm với giá được trợ cấp, đánh bật các đối thủ cạnh tranh và ngăn cản những người mới tham gia thị trường”.

Bảo Vĩnh