Thủy sản tươi sống nhiều dư địa trên thị trường Trung Quốc
Các sản phẩm xuất khẩu dạng đông lạnh sang Trung Quốc nửa đầu năm 2024 hầu như bị giảm so với cùng kỳ do giá giảm, trong khi các mặt hàng thủy sản sống có dư địa tốt hơn.
Thủy sản tươi, sống nhiều dư địa trên thị trường Trung Quốc. Nguồn:ITN
Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, nửa đầu năm 2024, xuất khẩu thủy sản đạt gần 4,4 tỷ USD, tăng gần 6% so với cùng kỳ năm 2023. Trong đó, riêng xuất khẩu tôm chiếm hơn 37% với 1,64 tỷ USD, cá tra chiếm 21% với trên 918 triệu USD, cá ngừ chiếm 10,7% với 471 triệu USD, mực bạch tuộc chiếm 6,6% đạt 289 triệu USD, các loại cá khác chiếm gần 20% đạt 865 triệu USD.
Trong bức tranh chung xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc nửa đầu năm, các mặt hàng tươi, sống là điểm nhấn, góp phần tăng doanh số xuất khẩu thủy sản sang thị trường này.
Theo đó, 6 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc đạt gần 690 triệu USD, tăng 8,4%. Trong đó, cá tra vẫn chiếm tỷ trọng lớn nhất, chiếm 35% với hơn 243 triệu USD, giảm 7,4% so với cùng kỳ năm ngoái.
Mặt hàng xuất khẩu lớn thứ 2 sang thị trường Trung Quốc trong nửa đầu năm nay là tôm hùm với gần 122 triệu USD, tăng 174% và chiếm gần 18% giá trị xuất khẩu thủy sản sang thị trường này. Xuất khẩu tôm thẻ chân trắng sang Trung Quốc cũng giảm 10% chỉ đạt 117 triệu USD. Xuất khẩu tôm sú cùng giảm gần 30% đạt 38,5 triệu USD.
Ngoài tôm và cá tra, có nhiều loài cá biển xuất khẩu sang Trung Quốc cũng bị sụt giảm kim ngạch xuất khẩu trong 6 tháng đầu năm nay. Trong khi đó, nằm trong top 4 mặt hàng có giá trị xuất khẩu cao nhất, xuất khẩu cua sống sang Trung Quốc tăng gấp 12 lần đạt 49 triệu USD.
Các sản phẩm xuất khẩu dạng đông lạnh sang Trung Quốc nửa đầu năm nay hầu như bị giảm so với cùng kỳ do giá giảm, trong khi các mặt hàng thủy sản sống có dư địa tốt hơn. Ngoài tôm hùm, cua sống, còn có nghêu sống (chủ yếu nghêu lụa, nghêu hoa), ốc hương sống tăng mạnh, tăng lần lượt 280% và 282% so với cùng kỳ năm ngoái.
Thị trường tôm đông lạnh của Trung Quốc đang bị tình trạng cung vượt cầu vì sản phẩm của Ecuador tràn ngập và thu hoạch tại các trại nuôi trong nước đạt mức cao. Trong nửa đầu năm 2024, Trung Quốc nhập khẩu 436.000 tấn tôm, thì riêng tôm xuất xứ Ecuador đã chiếm 330.000 tấn, chiếm 75%.
Trong khi đó, dự đoán nhu cầu cá hồi và tôm hùm của Trung Quốc sẽ tiếp tục tăng. Là quốc gia dẫn đầu toàn cầu về tiêu thụ hải sản, người tiêu dùng Trung Quốc ngày càng thích các sản phẩm hải sản chất lượng cao và có giá trị gia tăng. Đã có sự chuyển dịch từ việc mua hải sản tươi sống tại các chợ truyền thống sang mua hải sản tươi sống thông qua các kênh thương mại điện tử. Trong đó, tôm là mặt hàng hải sản được người tiêu dùng Trung Quốc mua trực tuyến phổ biến nhất.
Mặc dù tình hình đã được cải thiện dần dần: lạm phát và tồn kho đều đã giảm, nhưng hệ lụy vẫn tác động đến nhu cầu ở các thị trường nhập khẩu. Xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang các thị trường chính bị áp lực cạnh tranh về giá với các nước cung cấp khác, nên giá xuất khẩu trung bình các sản phẩm chính như tôm, cá tra vẫn ở mức thấp so với năm 2023 và cả những năm trước.
Do vậy, tổng xuất khẩu thủy sản trong 6 tháng đầu năm đang phục hồi, nhưng chỉ bứt phá mạnh vào tháng 1 (+64,5%), các tháng tiếp theo xuất khẩu tăng ở mức khiêm tốn.
VASEP dự báo nửa cuối năm 2024, xuất khẩu thủy sản Việt Nam có thể quay về quỹ đạo thông thường như trước giai đoạn Covid-19. Xuất khẩu sẽ tăng so với nửa đầu năm, trong đó quý III đơn hàng sẽ tăng cao để phục vụ cho lễ tết cuối năm tại các thị trường.
