Tích cực hỗ trợ HTX ứng dụng khoa học công nghệ

Cán bộ Sở KH&CN hướng dẫn HTX Cơ khí Xuân Hải (Quỳnh Nhai)

quy trình sản xuất nước mắm từ cá mương lòng hồ thủy điện Sơn La theo phương pháp enzyme.

Sở KH&CN đã tham mưu cho UBND tỉnh phê duyệt Đề án “Hỗ trợ phát triển doanh nghiệp KH&CN trên địa bàn tỉnh Sơn La đến năm 2020”. Đến nay, đã có 2 HTX ứng dụng tiến bộ KH&CN trong sản xuất, đó là: HTX Nông nghiệp xanh 26/3, phường Chiềng Sinh (Thành phố) và HTX Đồng Tiến (Yên Châu). Riêng HTX Nông nghiệp xanh 26/3 đã hoàn thiện quy trình công nghệ trồng cây dưa lê vàng Hàn Quốc, cà chua GL1-16 trái vụ theo tiêu chuẩn VietGAP, quy mô 5.000 m2, đào tạo 5 kỹ thuật viên; xây dựng và hoàn thiện hồ sơ, thủ tục chuyển từ HTX thành doanh nghiệp KH&CN hoạt động theo Luật doanh nghiệp 2014; còn HTX Đồng Tiến được hỗ trợ “Xây dựng mô hình trồng mới giống chuối tiêu Cavendish bằng phương pháp nuôi cấy mô theo tiêu chuẩn VietGAP”.

Năm 2016, HTX Cơ khí Xuân Hải, xã Chiềng Bằng (Quỳnh Nhai) được Sở KH&CN hỗ trợ hơn 1 tỷ đồng xây dựng mô hình chế biến nước mắm từ cá nước ngọt lòng hồ sông Đà. Sau hơn 2 năm triển khai, dự án đã sản xuất thử nghiệm thành công 5.000 lít nước mắm thượng hạng và 7.000 lít nước nắm loại 1 theo TCVN 5101:2003 từ cá mương lòng hồ theo phương pháp enzyme do Trung tâm Công nghệ sinh học và Công nghệ thực phẩm (Hà Nội) chuyển giao, hàm lượng đạm đạt 25g/lít, hàm lượng axit amin hơn 40%. Ông Tòng Văn Hải, Giám đốc HTX cho biết: Với trên 10.000 ha lòng hồ, sản lượng cá đánh bắt hằng năm của huyện Quỳnh Nhai từ 400 đến 600 tấn; trong đó, cá tạp, cá mương, cá vụn chiếm trên 80%. Năm 2016, HTX đã triển khai dự án “Xây dựng mô hình sản xuất nước mắm từ cá nước ngọt lòng hồ tại huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La”. Sau sản xuất thử nghiệm năm 2018, HTX bắt đầu sản xuất nước mắm thương phẩm, sản lượng thu mua trung bình 10 tấn cá mương/năm để sản xuất mắm thượng hạng; sản phẩm nước mắm được đóng chai thủy tinh 500 ml, giá 35.000 đồng/chai, tiêu thụ thị trường trong và ngoài tỉnh.

HTX Dịch vụ phát triển nông nghiệp 19/5 (thị trấn Nông trường Mộc Châu) là một trong những HTX đi đầu ứng dụng KH&CN vào sản xuất đem lại nhiều thành công. HTX hiện có 55 thành viên và trên 300 hộ nông dân sản xuất hợp đồng theo thời vụ. Năm 2017, Sở KH&CN đã hỗ trợ HTX triển khai 3 đề tài, dự án: Nghiên cứu ứng dụng công nghệ chân không để chế biến mận Sơn La thành một số sản phẩm có chất lượng cao; sản xuất thử nghiệm rượu mận tại Mộc Châu; xây dựng mô hình sản xuất thử nghiệm mận chín sớm tại Mộc Châu (tổng kinh phí trên 880 triệu đồng). Từ nguồn kinh phí này, HTX đã đầu tư hệ thống thiết bị, công nghệ chế biến quả mận hậu, chuối thành rượu vang, mận sấy dẻo, mứt mận, rượu mận Mộc Châu... Sản phẩm mận tham gia Hội chợ vệ sinh an toàn thực phẩm tại Hà Nội đã đoạt huy chương vàng vì sức khỏe cộng đồng, được tổ chức tư vấn ASODA (Cộng hòa Pháp) công nhận và cho phép sử dụng logo của vùng in trên nhãn sản phẩm. Tiếp đó, HTX đã đầu tư nâng công suất dây chuyền sấy hơi từ 100 kg lên 600 kg thành phẩm/mẻ; đầu tư kho lạnh bảo quản hoa quả tươi; nghiên cứu thành công mô hình mận hậu chín sớm, góp phần đưa giá trị quả mận tăng lên 5 lần so với mận thường.

Nhận thức vai trò của KH&CN ở các HTX, nhất là HTX trong lĩnh vực nông nghiệp từng bước được nâng lên, đã có nhiều đề xuất ứng dụng KH&CN, đổi mới công nghệ trong sản xuất, góp phần tạo ra sản phẩm mới, nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả và sức cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường. Sở KH&CN tiếp tục triển khai Đề án “Hỗ trợ phát triển doanh nghiệp KH&CN tỉnh Sơn La đến năm 2020”, góp phần thực hiện hiệu quả lộ trình tái cơ cấu nông nghiệp và xây dựng nông thôn mới của tỉnh.

Minh Thu