Tiêm chủng - Mỏ vàng mới của FPT Retail (FRT)
Với quy mô thị trường trong nước lên đến 2,2 tỷ USD và đối thủ cạnh tranh lớn trực tiếp không có quá nhiều, mảng tiêm chủng vaccine đang được xem là mỏ vàng mới của FPT Retail (mã cổ phiếu FRT).
“Miếng bánh” tiêm chủng quy mô 2,2 tỷ USD
Trong bối cảnh thị trường sản phẩm công nghệ và điện tử gia dụng (ICT&CE) đã đạt đến điểm bão hòa và sức mua đối với nhóm mặt hàng không thiết yếu sẽ cần thời gian phục hồi, mảng dược phẩm đã trở thành động lực tăng trưởng chính của Công ty Cổ phần Bán lẻ Kỹ thuật số FPT (FPT Retail, mã cổ phiếu FRT - sàn HoSE).
Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2024 vừa diễn ra, bà Nguyễn Bạch Điệp - Chủ tịch Hội đồng Quản trị FPT Retail cũng cho biết công ty có định hướng mới, trở thành một công ty về chăm sóc sức khỏe với chiến lược “Long Châu Healthcare Platform”.
Đáng chú ý, với định hướng khai phá hệ sinh thái chăm sóc sức khỏe, ngay từ năm 2023, FPT Retail đã lấn sân sang mảng tiêm chủng (Tiêm chủng Long Châu) bên cạnh mảng phân phối dược phẩm (Nhà thuốc Long Châu).
Nhiều tổ chức tài chính hiện đánh giá thị trường tiêm chủng Việt Nam có tiềm năng lớn và lĩnh vực này sẽ là trợ lực mới cho FPT Retail.
Thị trường tiêm chủng Việt Nam gồm 2 phần lớn là tiêm chủng bắt buộc (trẻ em, phụ nữ mang thai) và tiêm chủng dịch vụ. Theo ước tính sơ bộ của hãng chứng khoán Vietcombank Securities (VCBS), quy mô thị trường này đến cuối năm 2023 là khoảng 55.000 tỷ đồng (khoảng 2,2 tỷ USD).
Đối với phân khúc Tiêm chủng bắt buộc, đối tượng tiêm chủng chủ yếu là trẻ sơ sinh (0-2 tuổi) và phụ nữ mang thai. Đối với trẻ em, có thể lựa chọn hình thức tiêm miễn phí tại các cơ sở y tế công cộng hoặc tiêm dịch vụ tại các cơ sở y tế tư nhân như Trung tâm VNVC, Tiêm chủng Long Châu với chi phí khoảng 20 triệu đồng. Đối với phụ nữ mang thai, khảo sát sơ bộ cho thấy chi phí tiêm dịch vụ sẽ khoảng 6 – 7 triệu đồng. Ước tính quy mô của phân khúc này là khoảng 15.000 tỷ đồng.
Đối với phân khúc Tiêm chủng dịch vụ, đây là các mũi tiêm không bắt buộc nhưng được khuyến cáo và có dung lượng thị trường trải rộng ở tất cả các độ tuổi.
Đáng chú ý, tại Việt Nam, tỷ lệ tiêm mảng này mới đạt 5% trong khi trung bình là 20% tại các nước phát triển (50% tại Mỹ, 25% tại Singapore và Hàn Quốc,..). Với tổng chi phí tiêm dich vụ dao động 8 - 9 triệu đồng/gói, quy mô phân khúc này ước tính là khoảng 40.000 tỷ đồng.
Doanh thu từ tiêm chủng cao vượt trội so với mảng nhà thuốc
Tại Việt Nam, một số đơn vị tư nhân tham gia vào thị trường này gồm có các chuỗi Trung tâm VNVC, Nhi dồng 315, Melatec, Vinmec,... nhưng nổi bật nhất là Trung tâm VNVC với khoảng 70% thị phần tiêm chủng.
Chuỗi Trung tâm VNVC được thành lập vào tháng 6/2017, đến nay đã có hơn 150 trung tâm tiêm chủng vaccine cho trẻ em và người lớn trên toàn quốc. Lợi thế của VNVC là có các đối tác chiến lược từ nhiều hãng vaccine lớn như Glaxosmithkline (Bỉ), Sanofi Pasteur (Pháp), Pfizer (Mỹ), Merck Sharp and Dohme (Mỹ),...
Do đó, công ty được đàm phán trực tiếp, độc lập nhập khẩu chính hãng vaccine số lượng lớn, đặc biệt các vacxin thường xuyên khan hiếm. Doanh thu của chuỗi Trung tâm VNVC đạt được cao nhất vào năm 2021 khoảng 8.000 tỷ đồng.
Còn các đơn vị tiêm chủng dịch vụ khác như Nhi Đồng 315, Vinmec, Melatec… chưa có sự đầu tư mở rộng nhiều.
Bắt đầu từ tháng 7/2023, FPT Retail đã mở thí điểm 2 trung tâm tiêm chủng tại TP.Hồ Chí Minh, sau đó nhanh chóng nhân rộng mô hình lên 54 trung tâm vào tháng 4/2024.
Hiện các trung tâm tiêm chủng của FPT Retail chủ yếu sử dụng chung mặt bằng với nhà thuốc Long Châu nên khả năng mở rộng rất nhanh. Theo khảo sát sơ bộ của VCBS, chuỗi Long Châu đã nhanh chóng cung ứng tương đối đủ các loại vaccine với mặt bằng giá thấp hơn khoảng 5% so với Trung tâm VNVC.
Trong năm nay 2024, FPT Retail dự kiến sẽ mở mới thêm 100 trung tâm tiêm chủng để thâm nhập sau hơn vào thị trường này.
Tại Đại hội đồng cổ đông thường niên năm 2024, ban lãnh đạo FPT Retail chia sẻ, doanh thu thực thu của 01 Trung tâm tiêm chủng Long Châu hiện đạt khoảng 2,5 tỷ đồng và doanh thu thực tiêm khoảng 1,5 tỷ đồng/tháng.
Dù chỉ mở trong thời gian ngắn, mức doanh thu này cao hơn nhiều so với doanh thu trung bình của một Nhà thuốc Long Châu (1,1 tỷ đồng) và tương đương 30 - 50% doanh thu của một Trung tâm VNVC, theo đánh giá của VCBS.
Ban lãnh đạo FPT Retail kỳ vọng với lợi thế cạnh tranh về công nghệ, độ phủ của hơn 1.500 Nhà thuốc Long Châu trên toàn quốc, và tệp 15 triệu khách hàng sẵn có, chuỗi trung tâm Tiêm chủng Long Châu sẽ nhanh chóng chiếm lĩnh được thị trường.
Một số tổ chức tài chính hiện nhận định khả năng sinh lời của mảng tiêm chủng sẽ tích cực hơn khả năng sinh lời của Nhà thuốc Long Châu.