Tiêm kích thế hệ 6 GCAP của châu Âu khó về đích do sự 'ích kỷ về công nghệ'

Bộ trưởng Quốc phòng Italia - ông Guido Crosetto mới đây cáo buộc Vương quốc Anh không chia sẻ đầy đủ công nghệ với nước này và Nhật Bản trong dự án tiêm kích thế hệ 6 GCAP.

Trong cuộc trả lời phỏng vấn hãng truyền thông Anh Reuter, ông Crosetto đã lên tiếng kêu gọi London xóa bỏ "rào cản ích kỷ", bởi trao đổi công nghệ theo điều kiện đầu tư chung là chìa khóa để xây dựng quan hệ đối tác nghiêm túc.

“Bạn phải phá vỡ một số rào cản của sự ích kỷ, đặc biệt khi Italia và Nhật Bản đã thực hiện nghiêm chỉnh, nhưng có vẻ London đang làm điều này một cách miễn cưỡng và đó là một sai lầm bởi vì sự ích kỷ về công nghệ là rào cản lớn nhất của thành công", ông Crosetto nói rõ.

Mặc dù vậy, chính trị gia nói trên không nêu rõ hiện Vương quốc Anh đang giữ lại cho riêng mình những công nghệ bí mật nào trong chương trình liên doanh chế tạo máy bay chiến đấu tương lai.

Cần nhắc lại GCAP (Chương trình không quân chiến đấu toàn cầu) là dự án chung của Anh, Italia và Nhật Bản, mục tiêu là tạo ra máy bay chiến đấu thế hệ thứ 6, dự kiến sẽ đưa vào hoạt động từ năm 2035.

Chương trình này kết hợp những tinh hoa công nghệ đến từ 3 quốc gia bao gồm tiêm kích Tempest của Anh, chiến đấu cơ của Ý do Tập đoàn Leonardo đề xuất và nguyên mẫu FX của Nhật Bản.

Các thành viên chính của dự án bao gồm BAE Systems của Anh, Leonardo của Italia và Mitsubishi Heavy Industries của Nhật Bản. Trong khi đó Rolls-Royce, IHI Corporation và các nhà sản xuất khác là nhà thầu phụ, góp mặt vào quá trình phát triển động cơ.

Cả 3 quốc gia nói trên đều muốn không chỉ chế tạo máy bay tiên tiến về mặt công nghệ mà còn duy trì quyền tự chủ chiến lược bằng cách giảm phụ thuộc vào Mỹ, hoặc các nhà cung cấp vũ khí bên ngoài.

Vào tháng 7/2024, giới truyền thông quốc tế biết về việc Tập đoàn BAE Systems đã bắt đầu lắp ráp nguyên mẫu đầu tiên của máy bay chiến đấu thế hệ mới đó là chiếc Tempest, có vẻ London đã tiến xa hơn các đối tác và muốn giữ một vài bí mật công nghệ nào đó cho riêng mình.

Theo kế hoạch, quá trình nghiên cứu phát triển sẽ hoàn tất vào năm 2026. Thiết kế máy bay hiện đã được các chuyên gia của Không lực Hoàng gia Anh chấp thuận và dự kiến sẽ thực hiện chuyến bay đầu tiên vào năm 2027.

Tiêm kích GCAP cũng đang cạnh tranh với một số đối thủ nặng ký khác, bao gồm chương trình FCAS cũng của châu Âu, đang được Pháp, Đức và Tây Ban Nha phát triển, hay mới nhất là chiếc F-47 của Mỹ.

Trong diễn biến mới nhất, Nhật Bản đã chính thức đưa ra lời mời Ấn Độ tham gia vào chương trình tiêm kích thế hệ 6 tương lai, với hy vọng sẽ tận dụng được nguồn lực tài chính từ quốc gia Nam Á nhằm đẩy nhanh tiến độ chương trình.

Tuy vậy chưa rõ thái độ của các quốc gia khác tham gia dự án ra sao, và họ có đồng ý chia sẻ công nghệ tiên tiến với một thành viên mới tham gia giữa chừng hay không?

Khả năng cao nhất đó là Ấn Độ chỉ nhận một số công nghệ chung được các đối tác chia sẻ với Nhật Bản, và từ đó Tokyo cùng New Delhi sẽ tiếp tục phát triển để tạo ra chiến đấu cơ đặc trưng của riêng mình.

Việt Dũng

Theo Reuters