Tiến độ giải ngân vốn đầu tư công những tháng đầu năm 2022 rất chậm

Tại phiên họp này, Chính phủ trình UBTVQH xem xét, quyết định bổ sung dự toán vốn đầu tư công năm 2022 cho các dự án đã có trong kế hoạch đầu tư công trung hạn (KHĐTCTH) giai đoạn 2021-2025 nhằm mục đích “điều hòa” giữa nguồn vốn KHĐTCTH và nguồn vốn Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội.

Cơ quan chủ trì thẩm tra nội dung đánh giá chương trình phù hợp, nhưng Chính phủ mới trình số bổ sung dự toán năm 2022 là 18.349,447 tỷ đồng, chưa trình danh mục các dự án sử dụng nguồn vốn của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội là chưa đầy đủ, chưa kịp thời, thiếu đồng bộ. Do đó, đề nghị Chính phủ cần khẩn trương hoàn thiện, trình UBTVQH xem xét, quyết định.

Ủy ban Tài chính, Ngân sách (TCNS) cho rằng, tiến độ giải ngân vốn đầu tư công năm 2021 và những tháng đầu năm 2022 rất chậm. Do vậy, cần tính toán kỹ khả năng hấp thụ vốn, không để tình trạng bổ sung vốn nhưng không bảo đảm tiến độ giải ngân số vốn tăng thêm, phải chuyển nguồn, kéo dài sang năm sau, sử dụng vốn không hiệu quả.

Về nguyên tắc, tiêu chí bổ sung vốn, cần phải đảm bảo tuân thủ các nguyên tắc: Ưu tiên các dự án chuyển tiếp từ giai đoạn trước sang để nhanh chóng hoàn thành dứt điểm các dự án; Phân bổ vốn các dự án có trong KHĐTCTH đã và đang triển khai thực hiện, có tiến độ giải ngân tốt, có khả năng hoàn thành trong 2 năm 2022-2023; Không bổ sung vốn cho các dự án hoàn thành sau năm 2025; Không bổ sung vốn cho các bộ, cơ quan trung ương và địa phương chưa phân giao hết vốn kế hoạch năm 2022;…

Về mức vốn đề nghị bổ sung, Ủy ban TCNS đề nghị Chính phủ khẩn trương rà soát hoàn thiện Danh mục dự án sử dụng nguồn vốn của Chương trình, báo cáo UBTVQH xem xét, cho ý kiến. Ủy ban TCNS nhất trí bổ sung vốn đối với các dự án để thu hồi tạm ứng, bố trí bổ sung vốn cho các dự án có khả năng giải ngân vốn, hoàn thành trong năm 2022-2025 (255 dự án). Đồng thời đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, bổ sung đủ vốn cho 26 dự án trước đây dự kiến hoàn thành trong năm 2023 để các dự án này hoàn thành đi vào sử dụng ngay trong năm 2022, 2023.

Thảo luận tại Phiên họp, các ý kiến cho rằng, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 43 về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội, trong đó có bổ sung thêm vốn đầu tư cho năm 2022, 2023 từ nguồn bội chi, đồng thời cho phép điều hòa nguồn vốn đầu tư công trong kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 về nguồn vốn đầu tư công của chương trình.

Quốc hội cũng giao Chính phủ rà soát, hoàn thiện danh mục các dự án sử dụng nguồn vốn của chương trình báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trước khi phân bổ. Tuy nhiên, hiện nay Chính phủ chưa trình được danh mục các dự án của chương trình để đảm bảo hiệu quả sử dụng vốn theo nguyên tắc điều hòa vốn trong Nghị quyết 43 của Chính phủ.

Do vậy cần bổ sung Kế hoạch vốn từ nguồn vốn đầu tư của chương trình là 18.349 tỷ đồng để phân bổ cho các dự án thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025 cần đẩy nhanh tiến độ hoặc có khả năng giải ngân ngay và thu hồi vốn ứng trước.

Một số ý kiến đề nghị Chính phủ cần rà soát, có cam kết giải ngân hết số vốn được bổ sung trong năm 2022. Các bộ, ngành trung ương, các địa phương được bổ sung vốn phải là các bộ, ngành, cơ quan trung ương, địa phương đã phân bổ hết kế hoạch vốn vào năm 2022. Các dự án được bổ sung vốn phải hoàn thành trong giai đoạn 2021-2025.

Phát biểu tại Phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh, về đề nghị điều hòa vốn cần phải thực hiện cùng với việc quyết định Danh mục các dự án sử dụng vốn của chương trình phục hồi. Chính phủ cần trình đồng thời hai nội dung để UBTVQH xem xét, quyết định. Đồng thời, cần tiếp tục rà soát lại, nhất là những dự án có thể thúc đẩy sự phát triển nền kinh tế của năm 2022, tránh đầu tư manh mún, phân tán, dàn trải,...

Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, chỉ xem xét, quyết định những vấn đề đã đủ điều kiện, đủ căn cứ, đối với những nội dung chưa đạt yêu cầu dù cấp bách vẫn phải tiếp tục bổ sung, hoàn thiện hồ sơ.

Kết luận nội dung phiên họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất thống nhất chưa thông qua phân bổ nguồn vốn theo đề xuất của Chính phủ, đề nghị rà soát lại gắn với dự án tổng thể, bổ sung Danh mục các dự án sử dụng nguồn vốn của Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội,…

Phó Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, phải ưu tiên số 1 cho chương trình phục hồi kinh tế và các chương trình trọng điểm gắn với phục hồi kinh tế và đảm bảo tốc độ tăng trưởng.

PVA