Tiền Giang: Tập trung triển khai các chính sách hỗ trợ hợp tác xã
Lĩnh vực kinh tế tập thể (KTTT) trên địa bàn tỉnh thời gian qua có sự chuyển biến tích cực, xuất hiện nhiều hợp tác xã (HTX) điển hình trên các lĩnh vực. Nhân kỷ niệm 76 năm Ngày HTX Việt Nam, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh Tiền Giang Nguyễn Văn Tú đã có những chia sẻ về tình hình phát triển KTTT, HTX trên địa bàn tỉnh
* Phóng viên (PV): Trước hết, xin đồng chí cho biết kết quả phát triển KTTT, nhất là HTX trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua?
* Đồng chí Nguyễn Văn Tú: Lĩnh vực KTTT của tỉnh thời gian qua phát triển khá mạnh cả về chất lượng lẫn số lượng. Đặc biệt, giai đoạn 2016 - 2020, toàn tỉnh thành lập mới 151 HTX, bình quân mỗi năm thành lập 30 HTX, chủ yếu là HTX lĩnh vực nông nghiệp (125 HTX, chiếm 83%). Trong năm 2021 và quý I-2022, toàn tỉnh thành lập mới 23 HTX, giải thể 1 HTX. Toàn tỉnh hiện có 1 liên hiệp HTX và 247 HTX (172 HTX nông nghiệp - thủy sản, 14 HTX tiểu thủ công nghiệp, 6 HTX thương mại, 36 HTX vận tải, 3 HTX xây dựng và 16 quỹ tín dụng nhân dân).
Đến nay, các HTX thu hút 87.301 thành viên tham gia, tăng 6%; tạo việc làm cho 30.634 lao động, tăng 4,8%; thu nhập bình quân khoảng 6 triệu đồng/người/tháng, tăng 12%; tổng doanh thu trên 2.651 tỷ đồng, tăng 3,3%; lợi nhuận trên 73 tỷ đồng, tăng 4,8% so với cùng kỳ năm 2021.
Về xếp loại HTX, có 52 HTX đạt loại tốt, chiếm 23,2%; 43 HTX đạt loại khá, chiếm 19,2%; 95 HTX đạt loại trung bình, chiếm 42,4%; 34 HTX yếu kém, chiếm 15,18%. Trong số này, có 12 HTX ngưng hoạt động, chờ giải thể. Riêng 23 HTX mới thành lập nên chưa xếp loại.
* PV: Luật HTX năm 2012 ra đời có ý nghĩa như thế nào đối với hoạt động phát triển KTTT trên địa bàn tỉnh?
* Đồng chí Nguyễn Văn Tú: Luật HTX năm 2012 được Quốc hội khóa XIII thông qua ngày 20-11-2012 tại Kỳ họp thứ 4 và chính thức có hiệu lực từ ngày 1-7-2013 trên cơ sở tiếp thu kinh nghiệm quốc tế và yêu cầu thực tiễn phát triển HTX ở nước ta. Luật quy định rõ bản chất của tổ chức HTX là “hợp tác”, hỗ trợ thành viên, góp phần hoàn thiện quan hệ sản xuất, phù hợp với cơ chế thị trường trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế và cạnh tranh ngày càng gay gắt.
Sau gần 10 năm triển khai thực hiện, Luật HTX năm 2012 đã có tác động tới phát triển KTTT, HTX trên nhiều mặt. Luật đã khuyến khích phát triển mạnh mẽ mô hình HTX kiểu mới. Đây là khuôn khổ pháp lý giúp HTX phát triển lành mạnh, bền vững, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của kinh tế hộ thành viên trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế; thực hiện công bằng xã hội, ổn định kinh tế, chính trị, xã hội của đất nước.
Nhận thức trong hệ thống chính trị, các tầng lớp nhân dân về phát triển KTTT, HTX đã được nâng lên. Khu vực KTTT, HTX trong những năm gần đây có bước phát triển nhiều về số lượng trên địa bàn tỉnh.
* PV: Thời gian qua, việc phát triển KTTT ở tỉnh còn gắn với công tác xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, sau khi các xã ra mắt nông thôn mới, một số HTX hoạt động không có hiệu quả. Vậy Liên minh HTX đã có kế hoạch gì để nâng chất các HTX này?
* Đồng chí Nguyễn Văn Tú: Số lượng xã ở tỉnh đạt tiêu chí 13 khá cao. Tuy nhiên, thực tế hoạt động của các HTX ở những xã đã đạt tiêu chí này còn nhiều khó khăn, vướng mắc. Nguyên nhân chủ yếu là một số xã khi được chọn phấn đấu đạt chuẩn NTM đã “vội vàng” vận động người dân thành lập HTX khi chưa chín muồi. Người dân chưa sẵn sàng nên đa phần các HTX đều gặp khó khăn như: Thiếu vốn, kinh nghiệm trong tổ chức sản xuất; thiếu thị trường… Từ đó dẫn tới tình trạng số lượng HTX trên địa bàn tỉnh những năm gần đây tăng nhanh, song chất lượng hoạt động chưa cao.
Trước những khó khăn xuất phát từ thực tế trên, với vai trò là thành viên Ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới, Liên minh HTX tỉnh sẽ tiếp tục tổ chức làm việc trực tiếp với các huyện để rà soát, phân loại lại tất cả các HTX trên địa bàn. Đối với các HTX vẫn có khả năng hoạt động, Liên minh HTX tỉnh sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan triển khai các giải pháp để củng cố, nâng cao hiệu quả hoạt động.
Đối với các xã đã đạt chuẩn NTM, NTM nâng cao, kiểu mẫu nhưng có HTX hoạt động yếu kém, Liên minh HTX tỉnh sẽ phối hợp địa phương lựa chọn, vận động những người có tâm huyết, có nhu cầu thực sự liên kết sản xuất, kinh doanh để củng cố bộ máy tổ chức hoặc thành lập HTX khác nếu xét thấy cần thiết.
Liên minh HTX tỉnh tiếp tục phối hợp với các cấp, ngành đẩy mạnh tuyên truyền Luật HTX 2012, tư vấn, hỗ trợ để các HTX tiếp cận được chính sách hỗ trợ phát triển HTX; trong đó, tập trung thực hiện chương trình, chính sách hỗ trợ HTX giai đoạn 2021 - 2025 để tăng cường năng lực cạnh tranh nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động cho các HTX nông nghiệp. Đặc biệt là tập trung triển khai các chính sách về hỗ trợ hạ tầng, cán bộ trẻ, hỗ trợ liên kết trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp.
Song song đó, Liên minh HTX tỉnh sẽ tiếp tục giới thiệu, hướng dẫn thủ tục, tư vấn cho các HTX về xây dựng, đăng ký nhãn hiệu sản phẩm hàng hóa; tạo điều kiện cho các HTX tham gia các hội chợ, triển lãm nhằm giới thiệu, quảng bá sản phẩm, tìm đối tác để liên kết, liên doanh trong sản xuất, kinh doanh.
Liên minh HTX tỉnh sẽ là cầu nối liên kết giữa HTX với các đơn vị trong và ngoài tỉnh tìm kiếm đối tác cho các HTX. Đồng thời với đó là phát triển các mô hình liên kết chuỗi trên tất cả các lĩnh vực, tạo điều kiện thuận lợi cho các HTX tăng cường hoạt động liên doanh, liên kết giữa HTX với các tổ chức kinh tế khác để vừa mở rộng phạm vi hoạt động, quy mô kinh doanh, mở rộng thị trường và đảm bảo sự phát triển bền vững.
* PV: Xin cảm ơn đồng chí!
M. THÀNH (thực hiện)