Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ và hành trình vào top 2% nhà khoa học ảnh hưởng nhất thế giới

Thành tích này không chỉ khẳng định uy tín và năng lực khoa học của cá nhân Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ, mà còn góp phần nâng cao vị thế của khoa học Việt Nam trên bản đồ học thuật toàn cầu; là tấm gương truyền cảm hứng cho thế hệ trẻ trong hành trình chinh phục tri thức, đóng góp vào sự phát triển của đất nước.

Từ tình yêu thiên nhiên đến hành trình sáng tạo khoa học

“Tôi đến với nghiên cứu khoa học rất tự nhiên. Từ nhỏ, tôi đã yêu thiên nhiên và luôn tò mò muốn khám phá thế giới xung quanh. Tôi vẫn nhớ câu chuyện về 1 học sinh nghĩ ra cách biến rơm rạ thành vật liệu hữu ích. Khi ấy, tôi nhận ra rằng khoa học có thể bắt đầu từ những điều giản dị nhưng mang lại giá trị lớn”-Tiến sĩ Kỳ chia sẻ.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ lọt vào top 2% nhà khoa học có ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025. Ảnh: NVCC

Và chính tình yêu thiên nhiên đã dần trở thành động lực đưa anh gắn bó với khoa học môi trường-lĩnh vực đòi hỏi sự kiên trì, tỉ mỉ nhưng ẩn chứa ý nghĩa nhân văn sâu sắc.

“Tôi tin rằng, phát triển bền vững bắt đầu từ việc trân trọng tài nguyên, giảm ô nhiễm và sống hài hòa với thiên nhiên. Nghiên cứu là cách tôi góp phần nhỏ bé vào mục tiêu đó”-anh bày tỏ.

Từ năm 2016 đến nay, trong quá trình giảng dạy tại Phân hiệu Trường Đại học Nông lâm TP. Hồ Chí Minh tại Gia Lai, Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ đã tập trung nghiên cứu các vấn đề môi trường cấp thiết có tính ứng dụng cao như: đánh giá rủi ro sinh thái do ô nhiễm vi nhựa (microplastics); nghiên cứu môi trường vùng bờ và phát triển công nghệ xử lý nước thải tiên tiến. Đây cũng chính là cơ sở khoa học giúp anh có tên trong bảng xếp hạng uy tín Stanford-Elsevier.

Từ nền tảng nghiên cứu đã được quốc tế ghi nhận, anh tiếp tục mở rộng hướng đi gắn với thực tiễn địa phương. Tiến sĩ Kỳ đang chủ trì thực hiện đề tài “Nghiên cứu đặc điểm, sự phân bố và rủi ro sinh thái của vi nhựa trong trầm tích sông Ba, đoạn chảy qua địa phận tỉnh Gia Lai”.

Đề tài tập trung đánh giá đặc điểm, mức độ tích lũy và sự biến động mật độ của vi nhựa trong trầm tích; đồng thời, phân tích các rủi ro sinh thái tiềm ẩn do ô nhiễm vi nhựa gây ra.

Ngoài ra, nghiên cứu còn hướng tới việc xác định mối liên hệ giữa đặc tính của vi nhựa và các yếu tố môi trường, từ đó làm rõ cơ chế phát tán và tích tụ của chúng trong hệ sinh thái sông.

Kết quả nghiên cứu được kỳ vọng sẽ cung cấp cơ sở khoa học quan trọng cho việc giám sát, quản lý và đề xuất các giải pháp khả thi nhằm phòng ngừa, giảm thiểu ô nhiễm vi nhựa, góp phần bảo vệ môi trường và tài nguyên nước sông Ba theo hướng bền vững.

Khi khoa học phục vụ đời sống

Làm việc trong điều kiện cơ sở vật chất còn hạn chế, Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ xem đó là cơ hội để rèn luyện tư duy linh hoạt và khả năng thích ứng. “Chúng tôi tận dụng tối đa thiết bị sẵn có, đồng thời hợp tác với các trường, viện trong và ngoài nước để thực hiện các phân tích chuyên sâu. Quan trọng nhất là tinh thần nghiêm túc, sáng tạo và cẩn trọng trong từng bước nghiên cứu”-anh nói.

Với anh Kỳ, khó khăn không phải rào cản mà là động lực sáng tạo. Chính sự bền bỉ, cầu thị và tinh thần hợp tác đã giúp nhóm nghiên cứu của anh liên tục có những công trình được quốc tế ghi nhận.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ thực hiện thí nghiệm đánh giá ô nhiễm vi nhựa tại phòng nghiên cứu. Ảnh: NVCC

Khi biết tin mình được xếp trong nhóm 2% nhà khoa học có ảnh hưởng nhất thế giới năm 2025, Tiến sĩ Kỳ cho biết, anh vừa bất ngờ, vừa xúc động. Anh khẳng định: “Đó không chỉ là niềm vui cá nhân, mà còn là sự ghi nhận cho cả tập thể. Họ là các cộng sự, sinh viên và đồng nghiệp đã đồng hành cùng tôi”.

Với Tiến sĩ Kỳ, nghiên cứu chỉ thật sự có giá trị khi được ứng dụng vào đời sống. Kết quả không nên dừng ở báo cáo hay con số, mà cần được chuyển hóa thành mô hình, công nghệ hoặc giải pháp thực tiễn.

Và theo anh, muốn vậy, phải có sự kết nối giữa nhà khoa học, doanh nghiệp, cơ quan quản lý và cộng đồng. Khi hiểu rõ nhu cầu thực tế, sản phẩm nghiên cứu mới phát huy giá trị.

Trong thời gian tới, Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ sẽ tiếp tục nghiên cứu chuyên sâu về vi nhựa và các giải pháp xử lý, phục hồi môi trường bằng công nghệ sinh thái.

Chẳng hạn như ứng dụng đất ngập nước nhân tạo (constructed wetlands) hay vật liệu tiên tiến thân thiện môi trường. Anh kỳ vọng, những hướng đi này không chỉ đóng góp cho học thuật, mà còn mang lại giá trị thực tiễn cho cộng đồng và sự phát triển bền vững.

Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ truyền cảm hứng đam mê ở lĩnh vực khoa học môi trường cho sinh viên qua từng giờ giảng. Ảnh: M.C

Điểm đặc biệt trong hành trình nghiên cứu của Tiến sĩ Kỳ là luôn đồng hành cùng sinh viên. Anh không ngừng tạo ra môi trường học tập cởi mở, khuyến khích các em đặt câu hỏi và tự tìm lời giải.

“Nghiên cứu không xa vời. Nó bắt đầu từ những điều nhỏ bé, như vì sao nước ao hồ lại đổi màu, hay làm thế nào để giảm chất thải trong sản xuất nông nghiệp. Khi hiểu được ý nghĩa thực tế, các em sẽ tự nhiên muốn khám phá và thử sức. Hãy dám thử, dám sai và kiên trì đến cùng”-anh nhắn nhủ.

Một số thành tích nổi bật của Tiến sĩ Nguyễn Minh Kỳ:

MINH CHÍ