Tiếp sức doanh nghiệp nhỏ và vừa xuất nhập khẩu tăng trưởng cuối năm

Toàn cảnh Hội thảo "Các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng xuất nhập khẩu cho DNNVV Việt Nam" diễn ra ngày 26/10 tại Hà Nội. Ảnh: Hằng Trần

Ngày 26/10, Hội thảo “Các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng xuất nhập khẩu cho doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam” do Trung tâm Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa - Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) phối hợp với Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) – Chi nhánh Hà Nội tổ chức đã diễn ra tại Hà Nội.

Hiện nay, Việt Nam có trên 850 nghìn doanh nghiệp nhưng chủ yếu là doanh nghiệp nhỏ và vừa, với quy mô vốn và lao động nhỏ bé. Quy mô nhỏ, thiếu vốn và công nghệ cũng như các vướng về cơ chế chính sách đang hạn chế năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp trước các đối thủ cạnh tranh trên thị trường.

Các đại biểu tham dự Hội thảo. Ảnh: Hằng Trần

Tại hội thảo, ông Nguyễn Văn Hội, Viện Trưởng Viện Nghiên cứu Chiến lược, chính sách Công Thương (VIOIT), Bộ Công Thương cho biết, xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng góp đáng kể vào tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước. Thị trường xuất khẩu và các mặt hàng xuất khẩu của doanh nghiệp nhỏ và vừa không ngừng được đa dạng hóa, đặc biệt là hàng nông sản, thủy sản cũng như các sản phẩm của Việt Nam mà các doanh nghiệp nhỏ và vừa có lợi thế cạnh tranh.

Doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam đóng góp rất lớn vào thương mại quốc tế của Việt Nam, ngày càng khai thác, tận dụng tốt hơn các cơ hội từ hội nhập kinh tế quốc tế, tham gia các Hiệp định thương mại tự do (FTA) để phát triển thị trường xuất nhập khẩu và nâng cao hiệu quả xuất nhập khẩu hàng hóa sang các thị trường đã ký FTA.

Tuy nhiên, theo ông ông Nguyễn Văn Hội, tăng trưởng xuất khẩu của các doanh nghiệp nhỏ và vừa đạt tốc độ cao nhưng chưa thật sự bền vững trong trung và dài hạn, tiềm ẩn nhiều rủi ro có thể ảnh hưởng đến tăng trưởng xuất khẩu ổn định.

Những rủi ro đó đến từ sự mất cân đối trong cán cân thương mại với các thị trường; sự mất cân đối về thị trường xuất khẩu; sự mất cân đối về cơ cấu doanh nghiệp nhỏ và vừa xuất khẩu và sự mất cân đối về cơ cấu hàng hóa xuất khẩu. Năng lực cạnh tranh hàng hóa xuất khẩu của các doanh nghiệp nhỏ và vừa còn thấp và chậm được cải thiện, nhất là đối với các mặt hàng chế biến, chế tạo. Hàm lượng đổi mới sáng tạo trong sản phẩm xuất khẩu của các doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa đáp ứng được yêu cầu.

Hơn nữa, phát triển xuất khẩu của các doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa quan tâm đúng mức tới yếu tố bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và bảo vệ môi trường của sản phẩm xuất khẩu hay quá trình sản xuất sản phẩm xuất khẩu. Cơ hội tham gia vào hoạt động xuất nhập khẩu và việc thụ hưởng thành quả từ tăng trưởng xuất khẩu của các doanh nghiệp nhỏ và vừa còn chưa đồng đều so với các doanh nghiệp khác trong nền kinh tế Việt Nam.

Bên cạnh đó, việc xây dựng các chiến lược, chính sách về tín dụng chưa tiếp cận sát với nhu cầu của các doanh nghiệp nhỏ và vừa, quá trình triển khai chiến lược, chính sách tín dụng còn bộc lộ một số vướng mắc cần tháo gỡ. Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài được vay ưu đãi nhiều từ các tổ chức tín dụng nước ngoài hoặc tập đoàn mẹ với lãi suất thấp, trong khi lãi suất vay của các doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam cao nên bị thua ngay từ điểm khởi đầu trong hoạt động xuất nhập khẩu.

Các diễn giả tham dự tại Hội thảo "Các giải pháp thúc đẩy tăng trưởng xuất nhập khẩu cho DNNVV Việt Nam” . Ảnh: Hằng Trần

Thời gian tới, dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới tiếp tục suy giảm trong ngắn hạn, hồi phục trong trung hạn nhưng tốc độ sẽ rất chậm, thương mại và quy mô thị trường hàng hóa thế giới tăng trưởng theo từng khu vực.

Để giúp doanh nghiệp thúc đẩy tăng trưởng xuất nhập khẩu, tại hội thảo các chuyên gia đưa ra một số giải pháp. Đó là doanh nghiệp cần tăng cường quản trị chiến lược, thực hiện hiệu quả việc xây dựng, điều chỉnh chiến lược sản xuất, kinh doanh gắn với nhu cầu thị trường xuất khẩu, đảm bảo phát triển bền vững. Doanh nghiệp nhỏ và vừa cần đẩy mạnh hoạt động marketing và xúc tiến xuất khẩu trên cơ sở nghiên cứu phân khúc thị trường, xác định thị trường trọng điểm và tiềm năng đối với sản phẩm xuất khẩu của mình.

Bên cạnh đó, các doanh nghiệp nhỏ và vừa cần nghiên cứu, đề xuất với các ngành chức năng tiếp tục đàm phán, tháo gỡ các hàng rào kỹ thuật, xã hội và môi trường, ký kết các hiệp định công nhận lẫn nhau với các nước, các thị trường xuất khẩu lớn của Việt Nam.

Về chính sách tài chính, tín dụng, cần có cơ chế, chính sách sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn vay lãi suất thấp, vốn vay theo cơ chế ưu đãi để tăng mạnh vốn đầu tư phát triển xuất khẩu của các doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Bà Nguyễn Thị Minh Ngọc, đại diện Ngân hàng VietinBank cho biết, với mục tiêu tiếp sức doanh nghiệp xuất nhập khẩu phục hồi sản xuất - đặc biệt là trong giai đoạn cao điểm cuối năm, Vietinbank gia tăng thêm ưu đãi dành cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu trong Chương trình Trade UP.

Cụ thể, doanh nghiệp xuất nhập khẩu lần đầu sử dụng sản phẩm mua bán ngoại tệ, thanh toán quốc tế và tài trợ thương mại sẽ được nhận các ưu đãi về tỷ giá ngoại tệ, miễn/giảm phí dịch vụ và phí bảo hiểm hàng hóa vận chuyển; trong đó, VietinBank miễn giảm đến 100% nhiều loại phí cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu như: chuyển tiền ngoại tệ trong hệ thống, ký hậu vận đơn/phát hành ủy quyền nhận hàng, phát hành bảo lãnh nhận hàng...

Bên cạnh các sản phẩm tài trợ thương mại truyền thống, VietinBank còn đưa ra thị trường sản phẩm Tài trợ Thương mại cấu trúc nhằm tối ưu hóa hiệu quả các sản phẩm Tài trợ Thương mại truyền thống; đồng thời đáp ứng nhu cầu lợi ích của 2 bên doanh nghiệp mua và bán theo tiêu chí Win-Win như: sản phẩm thanh toán trước hạn L/C, sản phẩm Chiết khấu miễn truy đòi, sản phẩm Upas L/C…

Đối với sản phẩm kinh doanh ngoại hối, phái sinh hàng hóa, phái sinh lãi suất, VietinBank tư vấn và cung cấp trọn bộ sản phẩm từ cơ bản tới đặc thù, sản phẩm cấu trúc dành cho doanh nghiệp xuất nhập khẩu phù hợp với nhu cầu, hồ sơ giao dịch, dòng tiền và theo diễn biến, xu hướng tỷ giá cập nhật trên thị trường ngoại hối./.

Hằng Trần/BNEWS/TTXVN