Tiếp tục nâng chất lượng danh hiệu Gia đình văn hóa
ĐTO - Gia đình văn hóa (GĐVH) là một trong những danh hiệu góp phần thúc đẩy thực hiện thành công các danh hiệu khác như: Ấp văn hóa nông thôn mới; khóm, phường, thị trấn đạt chuẩn đô thị văn minh. Những năm qua, phong trào xây dựng các danh hiệu văn hóa, nhất là danh hiệu GĐVH được Ban Chỉ đạo (BCĐ) Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” (TDĐKXDĐSVH) các cấp triển khai thực hiện tốt, từ đó, tỷ lệ GĐVH hàng năm tăng. Tuy nhiên, hiện nay, công tác xây dựng GĐVH gặp một số khó khăn, chất lượng danh hiệu GĐVH đôi khi chưa phản ánh đúng thực chất.
Đại diện lãnh đạo UBND thị trấn Cái Tàu Hạ, huyện Châu Thành trao tặng Giấy khen biểu dương Gia đình văn hóa
Chất lượng danh hiệu GĐVH chưa cao
Theo báo cáo của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, năm 2019, toàn tỉnh có 381.566/418.988 gia đình được công nhận GĐVH, đạt 91,07%; đến năm 2022, có 399.416/424.476 hộ gia đình đạt chuẩn GĐVH, đạt 94,10% (tăng 3,03% so với năm 2019). Riêng đầu năm 2023, toàn tỉnh có tổng số 421.124 hộ gia đình đăng ký xây dựng GĐVH, đạt 99,4%. Số lượng, tỷ lệ hộ gia đình được công nhận đạt chuẩn GĐVH hàng năm trên địa bàn tỉnh luôn tăng.
Theo đánh giá của BCĐ Phong trào “TDĐKXDĐSVH” tỉnh, mặc dù tỷ lệ GĐVH ở mức khá cao, nhưng hiện nay, tại các địa phương, công tác xây dựng GĐVH vẫn còn một số khó khăn, bất cập. Điển hình như trong xã hội tồn tại tình trạng thanh thiếu niên vi phạm pháp luật, gây rối trật tự, tỷ lệ ly hôn ở các gia đình trẻ, bạo lực gia đình có giảm nhưng còn xảy ra; vấn nạn ô nhiễm môi trường... Trong công tác bình xét danh hiệu GĐVH, một số địa phương còn gặp những khó khăn nhất định. Các thành viên Ban Công tác xã, phường, thị trấn, Ban Vận động khóm, ấp kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ nên chưa có nhiều thời gian đầu tư cho công tác bình xét danh hiệu GĐVH. Công tác quản lý, vận động đăng ký cũng như hướng dẫn đánh giá xây dựng GĐVH còn thiếu chặt chẽ. Một số trường hợp gia đình có tên trong danh sách đăng ký danh hiệu GĐVH nhưng cả năm vắng mặt tại địa phương, gây khó khăn cho việc bình xét danh hiệu GĐVH; số lượng biểu mẫu chấm điểm, đánh giá danh hiệu GĐVH phải in ấn khá nhiều trong khi nguồn kinh phí được phân bổ thực hiện ít; một số gia đình còn tình trạng nể nang, ngại đụng chạm nên chưa mạnh dạn đưa ra ý kiến trong bình xét. Từ đó, làm cho chất lượng GĐVH chưa cao, chưa phản ánh hết đời sống văn hóa xã hội.
Nhiều giải pháp nâng chất lượng danh hiệu GĐVH
Với mục tiêu nâng chất lượng danh hiệu GĐVH đi vào thực chất, từ năm 2023 đến nay, Ban Công tác xã, phường, thị trấn, Ban Vận động khóm, ấp tuyên truyền, vận động người dân tham gia xây dựng GĐVH, gương mẫu chấp hành chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, tích cực tham gia giữ gìn an ninh trật tự, thi đua lao động sản xuất phát triển kinh tế gia đình, ổn định cuộc sống... để phấn đấu đạt danh hiệu GĐVH. Đồng thời triển khai vận động người dân thực hiện tốt nội dung Quy ước khóm, ấp, các tiêu chí trong Bộ tiêu chí ứng xử trong gia đình; duy trì hoạt động Câu lạc bộ Gia đình phát triển bền vững để cung cấp kiến thức về phòng, chống bạo lực gia đình, góp phần giúp các gia đình thực hiện tốt tiêu chí phòng, chống bạo lực gia đình.
Ngoài ra, trong năm 2023, BCĐ Phong trào “TDĐKXDĐSVH” tỉnh triển khai với nhiều điểm mới trong công tác đánh giá, công nhận các danh hiệu văn hóa, nhất là danh hiệu GĐVH. Đối với danh hiệu cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa, BCĐ Phong trào“TDĐKXDĐSVH” tỉnh bàn giao cho Liên đoàn Lao động tỉnh hướng dẫn các cấp Công đoàn cơ sở về chuyên môn tổ chức bình xét. Danh hiệu Xã văn hóa nông thôn mới không còn triển khai thực hiện, các tiêu chí liên quan đến xã văn hóa sẽ được lồng ghép thực hiện trong xét và công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới. Đối với danh hiệu GĐVH, Ấp văn hóa nông thôn mới, Khóm đô thị văn minh bình xét, đánh giá công nhận theo nội dung Quyết định số 548 của UBND tỉnh.
Họp bình xét, đánh giá danh hiệu Gia đình văn hóa năm 2022 tại ấp Tân Thuận A, xã Tân Phú, huyện Thanh Bình
Hỗ trợ địa phương trong công tác đánh giá, bình xét các danh hiệu văn hóa, nhất là danh hiệu GĐVH năm 2023, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với BCĐ Phong trào “TDĐKXDĐSVH” huyện, thành phố tổ chức tập huấn, hướng dẫn địa phương thực hiện các bước, quy trình, thủ tục cho công tác bình xét, đánh giá đối với danh hiệu GĐVH; hướng dẫn xét các tiêu chí để công nhận danh hiệu “Phường, thị trấn đạt chuẩn đô thị văn minh”; “Thành phố trực thuộc cấp tỉnh đạt chuẩn đô thị văn minh”. BCĐ Phong trào “TDĐKXDĐSVH” huyện, thành phố theo dõi, nắm tình hình, kịp thời hướng dẫn, hỗ trợ địa phương khắc phục khó khăn trong công tác bình xét, đánh giá GĐVH. Hiện nay, các xã, phường, thị trấn trong tỉnh chuẩn bị tiến hành tổ chức bình xét, đánh giá danh hiệu GĐVH. Công tác bình xét hoàn thành trong tháng 10/2023. Việc bình xét được các địa phương chuẩn bị chu đáo, thực hiện bình xét công khai, dân chủ bằng các hình thức như bỏ phiếu kín hoặc giơ tay biểu quyết nhằm nâng chất lượng danh hiệu GĐVH.
Tại xã Tân Phú, huyện Thanh Bình, theo UBND xã, trong những năm qua, phong trào xây dựng GĐVH đạt được nhiều kết quả nổi bật, từng bước hình thành ý thức xây dựng đời sống văn hóa trong cộng đồng dân cư. Bà Nguyễn Thị Ngọc Quyến - Phó Chủ tịch UBND xã Tân Phú, huyện Thanh Bình, cho biết: “Đầu năm 2023, toàn xã có 2.227 hộ đăng ký xây dựng GĐVH, đạt 100%. GĐVH là danh hiệu quan trọng, tạo tiền đề để đạt các danh hiệu văn hóa khác. Do đó, địa phương đề ra các giải pháp nâng chất lượng danh hiệu GĐVH như đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhằm nâng cao nhận thức của tổ chức, gia đình, cá nhân về ý nghĩa của việc xây dựng GĐVH. Khuyến khích các gia đình chủ động thực hiện tốt các tiêu chí để đạt GĐVH. Trong công tác bình xét GĐVH, địa phương bình xét khách quan, dân chủ, không thiên vị để danh hiệu GĐVH có chất lượng. Chuẩn bị cho công tác bình xét GĐVH năm 2023, ngay từ tháng 9, UBND xã tổ chức triển khai, hướng dẫn cho Ban Vận động ấp các bước chuẩn bị, quy trình, nội dung bình xét, đánh giá GĐVH. Xã tổ chức nhiều điểm bình xét ở các ấp; bình xét các tiêu chí GĐVH đối từng hộ gia đình bằng hình thức giơ tay biểu quyết, đặc biệt năm nay địa phương mạnh dạn đánh giá không đạt đối với những gia đình có thành viên vi phạm pháp luật, không chấp hành chủ trương, chính sách của địa phương để số lượng gia đình đạt GĐVH có chất lượng”.
Ông Lê Quang Biểu - Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, cho biết, với vai trò là Cơ quan Thường trực BCĐ Phong trào “TDĐKXDĐSVH” tỉnh, thời gian tới, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tập trung ghi nhận phản ánh, kiến nghị, vấn đề bất cập trong thực hiện danh hiệu GĐVH ở cơ sở, tham mưu BCĐ Phong trào “TDĐKXDĐSVH” tỉnh điều chỉnh nội dung, tiêu chí sát với tình hình thực tế địa phương, hướng dẫn địa phương khắc phục những khó khăn, bất cập. Đặc biệt, tập trung thực hiện 2 giải pháp căn cơ nhất là tập huấn, bồi dưỡng cán bộ văn hóa cơ sở đảm bảo số lượng, chất lượng, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ để tham mưu lãnh đạo địa phương triển khai tổ chức đánh giá và công nhận GĐVH đúng thực chất; nâng cao trách nhiệm, nghiệp vụ của Tổ nhân dân tự quản, Ban Vận động khóm, ấp trong tổ chức tập hợp các hộ gia đình bình xét GĐVH trên tinh thần chính xác, dân chủ, trách nhiệm. Đổi mới nội dung, hình thức, nâng chất lượng công tác tuyên truyền, vận động người dân tham gia xây dựng GĐVH, nhất là nâng cao ý thức, trách nhiệm của hộ gia đình trong việc tự chấm điểm các tiêu chí xây dựng GĐVH cho gia đình mình và tham gia bình xét GĐVH khách quan đối với các hộ trong cùng Tổ nhân dân tự quản, góp phần nâng chất lượng danh hiệu GĐVH.
