Tiếp tục tháo gỡ khó khăn trong hỗ trợ hoạt động sáng tạo tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật, báo chí
Thực hiện Quyết định số 558/QĐ-TTg ngày 8/4/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt chương trình hỗ trợ hoạt động sáng tạo tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật, báo chí ở Trung ương và các Hội văn học nghệ thuật địa phương; hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao ở các Hội Nhà báo địa phương giai đoạn 2021-2025, Sở Tài chính Sơn La đã tham mưu cho tỉnh phân bổ nguồn ngân sách này theo đúng quy định. Tuy nhiên, khi triển khai thực hiện, Hội Nhà báo tỉnh Sơn La gặp một số khó khăn, vướng mắc về cơ chế, dẫn đến chưa triển khai được Chương trình hỗ trợ.
Sơn La phân bổ đủ nguồn vốn thực hiện Chương trình
Ngày 30/12/2021, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 2240/QĐ-TTg bổ sung kinh phí thực hiện để thực hiện Quyết định số 558/QĐ-TTg; trong đó phân bổ kinh phí thực hiện Chương trình năm 2021 cho Hội Nhà báo tỉnh, số tiền: 80.000.000 đồng. Tuy nhiên, do hết niên độ ngân sách năm 2021 theo quy định Luật NSNN, Sở Tài chính thực hiện chuyển nguồn dự toán nguồn ngân sách tỉnh năm 2021 sang năm 2022 để tiếp tục thanh toán.
Ngày 11/5/2022, Sở Tài chính có Tờ trình số 164/TTr-STC trình UBND tỉnh về phê duyệt phương án phân bổ dự toán kinh phí bổ sung có mục tiêu từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương. Ngày 29/6/2022, UBND tỉnh có Tờ trình số 106/TTr-UBND trình HĐND tỉnh về việc phê duyệt phương án phân bổ dự toán kinh phí Chương trình hỗ trợ hoạt động sáng tạo tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật, báo chí ở Trung ương và các Hội văn học nghệ thuật địa phương; hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao ở các Hội Nhà báo địa phương năm 2022.
Ngày 14/7/2022, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 107/NQ-HĐND về việc phân bổ dự toán kinh phí thực hiện Chương trình hỗ trợ hoạt động sáng tạo tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật, báo chí ở Trung ương và các Hội văn học nghệ thuật địa phương; hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao ở các Hội Nhà báo địa phương năm 2021; UBND tỉnh phân bổ tại Quyết định số 1477/QĐ-UBND ngày 22/7/2022, số tiền 80.000.000 đồng đảm bảo theo đúng quy định.
Ngày 27/12/2022, Sở Tài chính nhận được Công văn số 13422/BTC-NSNN ngày 22/12/2022 của Bộ Tài chính về việc bổ sung kinh phí năm 2022 để thực hiện chương trình hỗ trợ sáng tạo văn học nghệ thuật, báo chí theo Quyết định số 558/QĐ-TTg ngày 08/4/2021 của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, do hết niên độ ngân sách năm 2022 theo quy định Luật NSNN, Sở Tài chính thực hiện chuyển nguồn ngân sách tỉnh năm 2022 sang năm 2023 để tiếp tục thanh toán.
Ngày 11/01/2023, Sở Tài chính đã có Tờ trình số 04/TTr-STC trình UBND tỉnh phê duyệt phương án phân bổ dự toán kinh phí bổ sung có mục tiêu từ ngân sách trung ương cho ngân sách địa phương năm 2022, số tiền 160.000.000 đồng. Ngày 19/01/2023, UBND tỉnh có Tờ trình số 08/TTr-UBND trình HĐND tỉnh về việc phê duyệt phương án phân bổ dự toán kinh phí Chương trình hỗ trợ hoạt động sáng tạo tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật, báo chí ở Trung ương và các Hội văn học nghệ thuật địa phương; hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao ở các Hội Nhà báo địa phương năm 2022.
Ngày 18/4/2023, HĐND tỉnh ban hành Nghị quyết số 172/NQ-HĐND về việc phân bổ dự toán kinh phí thực hiện Chương trình hỗ trợ hoạt động sáng tạo tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật, báo chí ở Trung ương và các Hội văn học nghệ thuật địa phương; hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao ở các Hội Nhà báo địa phương năm 2023; UBND tỉnh phân bổ tại Quyết định số 705/QĐ-UBND ngày 05/5/2023, số tiền 160.000.000 đồng đảm bảo theo đúng quy định.
Như vậy, việc giao dự toán từ năm 2021 đến năm 2023, đảm bảo theo quy định Luật NSNN, Quyết định giao dự toán của Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, Hội Nhà báo Sơn La không triển khai thực hiện được do vướng mắc cơ chế, chính sách theo Quyết định số 558/QĐ-TTg ngày 08/4/2021 của Thủ tướng Chính phủ.
Những vướng mắc chưa được tháo gỡ
Ngày 08/4/2021, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 558/QĐ-TTg về phê duyệt Chương trình hỗ trợ hoạt động sáng tạo tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật, báo chí ở Trung ương và các Hội văn học nghệ thuật địa phương; hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao ở các Hội Nhà báo địa phương giai đoạn 2021-2025; trong đó, tại điểm c, khoản 1, điều 2 quy định Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch có trách nhiệm: “c) Chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan xây dựng, ban hành đơn giá đặt hàng, giao nhiệm vụ các hoạt động hỗ trợ gắn với số lượng và chất lượng của các tác phẩm, công trình, đầu sách, biểu diễn, công diễn, xuất bản sách...; trường hợp chưa kịp ban hành đơn giá thực hiện cơ chế đặt hàng, các nhiệm vụ của Chương trình được giao thực hiện theo cơ chế giao nhiệm vụ.”.
Tại khoản 3, Điều 2, Quyết định số 3572/QĐ-BVHTT&DL ngày 31/12/2021 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc phê duyệt Tổng dự toán Chương trình hỗ trợ hoạt động sáng tạo tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật địa phương; hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao ở các Hội Nhà báo địa phương giai đoạn 2021-2025 quy đinh về phương thức thực hiện theo quy định của Nghị định số 32/2019/NĐ-CP ngày 10/4/2019 của Chính phủ.
Về thực hiện giao nhiệm vụ, đặt hàng cung cấp dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước theo Nghị định 32/2019/NĐ-CP ngày 10/4/2019 của Chính phủ quy định giao nhiệm vụ, đặt hàng, hoặc đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công sử dụng ngân sách nhà nước từ nguồn kinh phí chi thường xuyên (Nghị định số 32/CP): Tại khoản 1, điều 9 quy định: “Việc giao nhiệm vụ cung cấp dịch vụ sự nghiệp công sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước chỉ thực hiện đối với đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc cơ quan quản lý cấp trên được giao kinh phí cung ứng dịch vụ sự nghiệp công.”. Tại khoản 2, điều 12 quy định, một trong những điều kiện để đặt hàng cung cấp dịch vụ sự nghiệp công sử dụng kinh phí ngân sách nhà nước là: “Nhà cung cấp dịch vụ sự nghiệp công khác đã có đăng ký ngành nghề kinh doanh phù hợp với lĩnh vực dịch vụ sự nghiệp công được đặt hàng; có đủ năng lực về tài chính, cơ sở vật chất, trang thiết bị, máy móc, trình độ kỹ thuật, công nghệ sản xuất, trình độ quản lý và đội ngũ người lao động đáp ứng được các yêu cầu đặt hàng. Ngoài ra, đối với nhà cung cấp dịch vụ sự nghiệp công khác được đặt hàng trong lĩnh vực thuộc diện Nhà nước cấp phép hoạt động phải đáp ứng thêm điều kiện phải là nhà cung cấp dịch vụ đã được cơ quan có thẩm quyền cấp phép theo quy định của pháp luật chuyên ngành”. Tại khoản 2, điều 7 quy định: “Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, Ủy ban nhân dân cấp huyện hoặc cơ quan quản lý trực thuộc được ủy quyền quyết định giao nhiệm vụ, đặt hàng cung cấp sản phẩm, dịch vụ công cho đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc; đặt hàng (hoặc giao nhiệm vụ trong trường hợp pháp luật chuyên ngành quy định) đối với nhà cung cấp dịch vụ sự nghiệp công khác; nhà sản xuất, cung ứng sản phẩm, dịch vụ công ích hoặc tổ chức đấu thầu theo quy định từ nguồn ngân sách địa phương”.
Theo Quyết định số 2100/QĐ-UBND ngày 20/9/2013 của Chủ tịch UBNDtỉnh, Hội Liên hiệp văn học nghệ thuật, Hội Nhà báo là tổ chức chính trị - xã hội – nghề nghiệp không phải là đơn vị sự nghiệp công. Do đó, Hội Nhà báo chưa đủ điều kiện để UBND tỉnh giao nhiệm vụ, đặt hàng cung cấp dịch vụ sự nghiệp công sử dụng ngân sách nhà nước theo Nghị định 32/CP.
Quá trình triển khai thực hiện có khó khăn, vướng mắc về cơ chế, năm 2022, Sở Tài chính ban hành Công văn số 513/STC-TCHCSN ngày 11/2/2022, Công văn số 1401/STC-TCHCSN ngày 27/4/2022 gửi Vụ Hành chính sự nghiệp - Bộ Tài chính. Đồng thời gửi Công văn số 2215/STC-TCHCSN ngày 22/6/2022 tới Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. UBND tỉnh ban hành Công văn số 1833/UBND-TH ngày 20/5/2022 gửi Bộ Tài chính; Công văn số 2920/UBND-TH ngày 03/8/2022 gửi Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phân bổ kinh phí thực hiện Chương trình.
Theo đó, ngày 06/6/2022, Bộ Tài chính đã có văn bản số 5224/BTC-HCSN trả lời: Sở Tài chính tỉnh Sơn La tham mưu cho UBND tỉnh Sơn La quyết định giao dự toán để Hội VHNT, Hội Nhà báo tỉnh Sơn La thực hiện nhiệm vụ được giao theo quy định của Luật NSNN, Quyết định số 558/QĐ-TTg ngày 08/4/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình, số 2240/QĐ-TTg ngày 30/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tổng mức kinh phí thực hiện Chương trình và phân bổ kinh phí thực hiện Chương trình năm 2021 và các quy định có liên quan. Trường hợp còn có khó khăn vướng mắc về thực hiện Chương trình, đề nghị Sở Tài chính tỉnh Sơn La có văn bản gửi Bộ VHTTDL (cơ quan được giao chủ trì hướng dẫn thực hiện các nội dung chuyên môn của Chương trình theo Quyết định 558/QĐ-TTg) chủ trì hướng dẫn.
Ngày 27/10/2022, Bộ Tài chính có Công văn số 11081/BTC-HCSN gửi Thủ tướng Chính phủ về kinh phí năm 2022 thực hiện Chương trình hỗ trợ sáng tạo văn học nghệ thuật, báo chí; trong đó kiến nghị: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục chủ trì, hướng dẫn các đơn vị thực hiện Chương trình; trường hợp cần thiết căn cứ các quy định chung tại Nghị định số 32/2019/NĐ-CP để quy định chi tiết, bổ sung thêm các nội dung về giao nhiệm vụ, đặt hàng thực hiện Quyết định số 558/QĐ-TTg phù hợp với quy định của Luật NSNN và Nghị định số 32/2019/NĐ-CP.
Ngày 02/12/2022, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có công văn số 4819/BVHTTDL-KHTC, trong đó nêu: Ngày 24/11/2022, Bộ Tài chính đã có Công văn số 12324/BTC-QLG về việc ban hành đơn giá hỗ trợ đặt hàng thực hiện theo Quyết đinh số 558/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ khẳng định: Nội dung hỗ trợ hoạt động tạo tác phẩm, công trình văn học nghệ thuật, báo chí ở Trung ương và các Hội văn học nghệ thuật địa phương; hỗ trợ tác phẩm báo chí chất lượng cao ở các Hội Nhà báo địa phương giai đoạn 2021-2025 tại Quyết đinh số 558/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ không đủ điều kiện đặt hàng theo quy định tại Nghị định số 32/2019/NĐ-CP; theo đó, đề nghị Bộ Văn hóa, thể thao và du lịch nghiên cứu xem xét báo cáo cấp có thẩm quyền triển khai nhiệm vụ của Thủ tướng Chính phủ giao tại Quyết định số 558/QĐ-TTg theo quy định của pháp luật. Đề nghị các Hội văn học nghệ thuật, Hội Nhà báo địa phương khẩn trương giải ngân, đảm bảo tiến độ thực hiện Chương trình, đúng quy định của Luật Ngân sách, đúng quy định của Quyết định số 558/QĐ-TTg ngày 08/4/2021 của Thủ tướng Chính phủ (Khoản c, điều 2: trường hợp chưa kịp ban hành đơn giá thực hiện cơ chế đặt hàng, các nhiệm vụ của Chương trình được giao thực hiện theo cơ chế giao nhiệm vụ).
Ngày 02/3/2023, Bộ Tài chính có Công văn số 1952/BTC-HCSN về việc thực hiện Quyết định số 1497/QĐ-TTg ngày 01/12/2022 của Thủ tướng Chính phủ; trong đó, Bộ Tài chính có ý kiến: Cơ chế thực hiện đặt hàng, giao nhiệm vụ của Chương trình đã được quy định tại Quyết định số 558/QĐ-TTg (điểm c khoản 1 điều 2), Bộ Tài chính đã có ý kiến tại văn bản số 6069/BTC-HCSN ngày 08/6/2021, số 10703/BTC-HCSN ngày 16/9/2021 và số 9479/BTC-HCSN ngày 19/8/2021; trong đó, đề nghị thực hiện Chương trình theo quy định tại Nghị định số 32/2019/NĐ-CP, các đơn vị căn cứ nội dung, chế độ, tiêu chuẩn mức chi tại các văn bản pháp luật liên quan để thực hiện. Trường hợp có khó khăn, vướng mắc, đề nghị Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam có báo cáo, đề xuất cụ thể, gửi Bộ VHTTDL, Bộ Tài chính đề phối hợp hướng dẫn. Đến nay, Bộ Tài chính chưa nhận được báo cáo, đề xuất cụ thể của Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Bộ VHTTDL.
Theo quy định tại Quyết định số 558/QĐ-TTg (điểm c khoản 1 điều 2), các nhiệm vụ của Chương trình thực hiện theo cơ chế đặt hàng, trường hợp chưa kịp ban hành đơn giá thực hiện cơ chế đặt hàng, các nhiệm vụ của Chương trình được thực hiện theo cơ chế giao nhiệm vụ. Trường hợp có vướng mắc về giao nhiệm vụ hay đặt hàng, Bộ VHTTDL phối hợp với Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam để báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định. Đến nay, Thủ tướng Chính phủ chưa có các văn bản hướng dẫn địa phương tháo gỡ khó khăn vướng mắc; do đó, Sở Tài chính chưa có căn cứ hướng dẫn triển khai thực hiện chương trình.
Trước khó khăn trên, hiện nay, Sở Tài chính Sơn La tiếp tục nghiên cứu tham mưu với tỉnh các văn bản đề nghị Liên hiệp Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, Hội Nhà báo Việt Nam cùng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch (cơ quan được giao chủ trì hướng dẫn thực hiện các nội dung chuyên môn của Chương trình theo Quyết định 558/QĐ-TTg) và Bộ Tài chính để hướng dẫn thực hiện Chương trình theo quy định.