Tiết kiệm nguồn nước trong nông nghiệp

Người dân xã La Hiên (Võ Nhai) làm đất gieo cấy lúa xuân.

Trạm khai thác thủy lợi huyện Võ Nhai đang quản lý, khai thác 23 công trình thủy lợi, phục vụ nước tưới cho 2.000ha đất sản xuất. Trong đó có 4 hồ chứa gồm: Quán Chẽ, Cây Hồng, Nà Kháo, Lòng Thuyền; 18 đập dâng và 1 trạm bơm.

Để bảo đảm phục vụ nước tưới cho sản xuất vụ xuân năm 2025, Trạm đã chủ động trữ nước tại các hồ chứa ngay từ vụ đông năm 2024. Mặc dù lượng nước tại các hồ có thể đáp ứng nhu cầu sản xuất nhưng do trời ít mưa, nước đổ về hồ không nhiều nên Trạm đã triển khai nhiều giải pháp nhằm tiết kiệm nguồn nước.

Bà Đoàn Thị Hằng, Trạm phó Trạm khai thác thủy lợi huyện Võ Nhai, cho biết: Để chủ động ứng phó với nguy cơ thiếu nước sản xuất, chúng tôi đã cử cán bộ trực tiếp phối hợp với các trưởng xóm để khảo sát nhu cầu lấy nước thực tế của bà con nông dân, sau đó mới xả nước, tránh tình trạng xả nước khi người dân chưa gieo cấy lúa. Cán bộ chuyên môn cũng thường xuyên kiểm tra các hồ, đập dâng để kịp thời xử lý trường hợp bị thất thoát nước.

Ngoài các công trình do Trạm khai thác thủy lợi huyện quản lý, trên địa bàn Võ Nhai còn có 114 công trình thủy lợi khác (gồm 3 hồ chứa, 88 đập dâng và 23 trạm bơm), phục vụ nước tưới cho trên 828ha đất sản xuất. Các công trình đã được giao cho các xã quản lý, khai thác, bảo vệ. Để phục vụ sản xuất, các xã đã tiến hành tu sửa hệ thống hồ, đập, nạo vét kênh mương, dự trữ nguồn nước tại các hồ, đập dâng.

Do chủ động tích trữ và kiểm soát tốt tình trạng thất thoát nước nên các hồ chứa trên địa huyện Võ Nhai có đủ nước phục vụ sản xuất vụ xuân.

Ông Trần Lê Dũng, Chủ tịch UBND xã Dân Tiến, cho biết: Xã hiện quản lý, khai thác 7 công trình hồ, đập dâng. Địa phương đã tăng cường tuyên truyền đến người dân tuyệt đối không tháo nước để đánh bắt cá trong các hồ, đập. Thông báo thời gian xả nước cụ thể để bà con chủ động lấy nước vào ruộng kịp thời gieo cấy…

Vụ xuân năm nay, huyện Võ Nhai gieo cấy 1.751ha lúa, 2.700ha ngô, 392ha cây rau màu; dự kiến gieo cấy xong trước ngày 10/3/2025. Trong đó, một số diện tích ở khu vực cao, khó khăn trong đầu tư các công trình thủy lợi nên vẫn phụ thuộc vào nguồn nước trời.

Do vậy, để chủ động ứng phó với diễn biến thời tiết cực đoan, hạn hán kéo dài, UBND huyện đã có văn bản chỉ đạo các xã, thị trấn đẩy mạnh tuyên truyền về tình hình thời tiết, thiếu nước tưới; chủ động tích trữ nước trong các ao, hồ, bể… để phục vụ sinh hoạt và sản xuất. Đặc biệt là chủ động chuyển đổi những vùng không cấy được lúa do thiếu nước sang các loại cây trồng cạn ngắn ngày khác.

Ông Nông Xuân Trường, Trưởng Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Võ Nhai, chia sẻ: Thời tiết khô hạn kéo dài khiến vụ xuân năm nay gặp không ít khó khăn về nguồn nước tưới. Do vậy, đơn vị đã thực hiện nhiều giải pháp để đảm bảo cung cấp đủ nước tưới cho cây trồng vụ xuân, nhất là đối với cây lúa. Còn những diện tích cấy lúa phụ thuộc vào nguồn nước trời, chúng tôi phối hợp với các địa phương tuyên truyền, vận động người khi đến hết khung thời vụ gieo cây mà vẫn không có nước thì sẽ chuyển sang trồng cây trồng khác như: ngô, khoai, đậu tương, lạc… nhằm không để đất trống, giảm thiểu thiệt hại do hạn hán gây ra trong sản xuất nông nghiệp.

Vũ Công