Tiết lộ bất ngờ của không quân Mỹ trong vụ máy bay chở khách bẻ lái gấp né B-52

Máy bay ném bom B-52 đã bay qua Hội chợ Bang North Dakota ở Minot hôm 18-7. Đường bay được phê duyệt bởi Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA), kiểm soát không lưu Sân bay Quốc tế Minot và đội kiểm soát không lưu Căn cứ Không quân Minot.

Khi chiếc B-52 hướng đến khu vực hội chợ lúc 20 giờ (giờ địa phương), kiểm soát viên không lưu của căn cứ không quân đã khuyến cáo phi hành đoàn liên lạc với kiểm soát viên không lưu của sân bay Minot.

“Phi hành đoàn B-52 đã liên lạc với tháp điều khiển của sân bay quốc tế Minot và được hướng dẫn tiếp tục bay 3,2 km về phía Tây sau khi bay qua (hội chợ). Tháp điều khiển không thông báo về một máy bay thương mại đang tới” - hãng tin AP dẫn tuyên bố của Không quân Mỹ ngày 23-7.

Máy bay ném bom B-52 từ Căn cứ Không quân Minot bay qua hội chợ ở Minot hôm 18-7. Ảnh: Văn phòng Thống đốc Bắc Dakota

Cú chuyển hướng đột ngột

Theo video một hành khách trên chuyến bay Delta 3788 ghi lại, phi công hãng SkyWest giải thích về hành động bẻ lái đột ngột sau khi phát hiện chiếc B-52 xuất hiện trên đường bay chuẩn bị hạ cánh.

“Xin lỗi về hành động hùng hổ vừa rồi. Điều này hoàn toàn không bình thường. Tôi không hiểu tại sao họ không thông báo” - phi công nói.

Hãng hàng không SkyWest cho biết máy bay chở 76 hành khách và bốn thành viên phi hành đoàn.

Trong những tháng gần đây, hàng không Mỹ liên tiếp ghi nhận những sự việc đáng lo ngại.

Hồi tháng 2, máy bay Southwest Airlines chuẩn bị hạ cánh xuống sân bay Midway đã buộc phải hủy lệnh để tránh một máy bay khác cắt ngang đường băng.

Phi công SkyWest thực hiện đường bay vòng tránh chiếc B-52. Ảnh: NEW YORK POST

Hồi tháng 1, một máy bay chở khách va chạm trên không với một trực thăng quân sự tại Washington D.C., khiến toàn bộ 67 người trên 2 máy bay thiệt mạng.

Nhiều sự cố khác gần đây đã khiến công chúng đặt câu hỏi về sự giám sát của FAA, đồng thời về cách quân đội liên lạc với sân bay dân sự khi cả hai có mặt cùng không phận.

Nhiều sân bay nhỏ không có radar và kiểm soát viên liên bang

Hôm 21-7, FAA cho biết một công ty tư nhân đang điều khiển tháp kiểm soát không lưu Minot và các kiểm soát viên này không phải nhân viên FAA.

Sân bay Minot là 1 trong 265 tháp kiểm soát không lưu trên toàn quốc do các công ty tư nhân vận hành. Khoảng 1.400 kiểm soát viên tại các sân bay nhỏ đáp ứng các yêu cầu về trình độ và đào tạo tương tự kiểm soát viên FAA tại các sân bay lớn.

Midwest Air Traffic Control Inc. - đơn vị cung cấp dịch vụ kiểm soát không lưu cho sân bay Minot - chưa trả lời yêu cầu bình luận về tuyên bố mới nhất của không quân.

Chương trình tháp kiểm soát theo hợp đồng được triển khai từ năm 1982 và nhiều lần được khen ngợi trong các báo cáo của Tổng thanh tra Bộ Giao thông Vận tải Mỹ.

Một số sân bay nhỏ như Minot không có hệ thống radar riêng tại chỗ. Trên thực tế, phần lớn sân bay tại Mỹ thậm chí còn không có tháp kiểm soát, chủ yếu do hầu hết sân bay nhỏ không có dịch vụ hàng không chở khách.

Tuy nhiên, các cơ sở radar khu vực của FAA giám sát giao thông trên toàn quốc. Một trung tâm radar ở Minneapolis chỉ đạo máy bay vào và ra khỏi Minot trước khi kiểm soát viên tại sân bay tiếp quản. Sân bay Minot thường xử lý 18-24 chuyến/ngày.

Jeff Guzzetti - cựu điều tra viên của FAA - cho biết việc lắp đặt radar tại mọi sân bay rất tốn kém, và việc kiểm soát viên sân bay chỉ đạo máy bay hạ cánh bằng mắt là điều bình thường. Nếu thời tiết xấu, radar khu vực của FAA có thể hỗ trợ.

Ông Guzzetti cho rằng chương trình tháp điều khiển hợp đồng rất thành công và cải thiện an toàn tại các sân bay nhỏ. Hồ sơ an toàn của tháp điều khiển hợp đồng có chất lượng tương tự, nếu không muốn nói là tốt hơn, so với tháp liên bang.

“Chúng ta vẫn phải điều tra thêm. Ngay cả khi lỗi thuộc về khả năng điều khiển, tôi nghĩ không nên buộc tội hay đặt câu hỏi về chương trình tháp hợp đồng” - ông Guzzetti nói.

Phương Linh