Tiết lộ bất ngờ về vai trò của khí methane trong phục hồi tầng ozone
Một nghiên cứu mới do các nhà khoa học Trung Quốc thực hiện đã chỉ ra rằng sự gia tăng phát thải khí methane có thể lại có tác động tích cực đối với quá trình phục hồi tầng ozone trong tương lai, mở ra góc nhìn mới trong quản trị khí hậu.
Tầng ozone đóng vai trò như một "lá chắn" bảo vệ Trái Đất khỏi bức xạ cực tím có hại. Nhờ các nỗ lực quốc tế, các chất gây suy giảm ozone đã được kiểm soát đáng kể. Tuy nhiên, sự phục hồi của tầng ozone vẫn đối mặt với nhiều thách thức do tác động của biến đổi khí hậu và các hoạt động của con người.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Advances in Atmospheric Sciences đã chỉ ra vai trò kép của khí methane trong việc phục hồi tầng ozone. Một mặt, methane là một loại khí nhà kính mạnh, góp phần làm gia tăng nhiệt độ Trái Đất, nhưng mặt khác, nó cũng tham gia vào các phản ứng hóa học phức tạp trong khí quyển, giúp thúc đẩy quá trình phục hồi ozone ở tầng bình lưu.
Giáo sư Xie Fei thuộc Đại học Sư phạm Bắc Kinh giải thích: “Cũng giống như ozone có thể gây hại ở tầng mặt đất nhưng lại có lợi ở tầng bình lưu, methane và các tiền chất của ozone cũng có những đặc tính kép tương tự”. Theo ông, việc hiểu rõ những tác động trái ngược này là điều then chốt để dự báo chính xác về sự phục hồi tầng ozone trong tương lai, cũng như về các tác động liên quan đến khí hậu.
Nhóm nghiên cứu đã tiến hành các thí nghiệm phân tích tác động của methane, carbon dioxide (CO2) và nhiệt độ bề mặt biển đối với tầng bình lưu theo kịch bản RCP 8.5 vào năm 2050. Đây là kịch bản khí hậu giả định có lượng phát thải khí nhà kính cao, trong khi các nỗ lực giảm nhẹ tác động lại rất hạn chế, dẫn đến sự gia tăng đáng kể nhiệt độ toàn cầu vào cuối thế kỷ này. Kết quả cho thấy gia tăng phát thải methane có tác động đặc biệt tích cực đối với quá trình phục hồi ozone ở cả khu vực Bắc Cực và Nam Cực.
Giáo sư Xie Fei giải thích: “Mục tiêu cuối cùng của chúng tôi là cung cấp cái nhìn toàn diện về các cách thức phục hồi tầng ozone cũng như những tác động rộng lớn hơn của nó”. Trong thời gian tới, nhóm nghiên cứu sẽ tiếp tục tinh chỉnh các mô hình, có tính đến các yếu tố bổ sung có thể ảnh hưởng đến sự phục hồi tầng ozone, để giúp các nhà hoạch định chính sách và giới khoa học đưa ra những quyết định tốt hơn trong việc vừa khôi phục "lá chắn" bảo vệ Trái Đất, vừa ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu”.
