Tiết lộ về Bệnh X có thể gây ra đại dịch toàn cầu tiếp theo

The Guardian dẫn thông tin từ một cuộc khảo sát quốc tế dự kiến được công bố vào cuối tuần tới, tiết lộ rằng 57% chuyên gia về bệnh cao cấp hiện cho rằng một chủng virus cúm sẽ là nguyên nhân gây ra đợt bùng phát bệnh truyền nhiễm chết người tiếp theo trên toàn cầu.

Jon Salmanton-García, người thực hiện nghiên cứu tại Đại học Cologne, khẳng định niềm tin rằng cúm là mối đe dọa đại dịch lớn nhất thế giới dựa trên nghiên cứu dài hạn cho thấy nó không ngừng phát triển và biến đổi.

Một nghệ sĩ đang vẽ tranh tường trong đại dịch Covid-19 ở Manchester. Một số nhà khoa học tin rằng Sars-Cov-2 vẫn là một mối đe dọa. Ảnh: Reuters

Thông tin chi tiết về cuộc khảo sát – bao gồm ý kiến đóng góp của tổng số 187 nhà khoa học cấp cao – sẽ được tiết lộ tại hội nghị của Hiệp hội Vi sinh lâm sàng và Bệnh truyền nhiễm Châu Âu (ESCMID) tại Barcelona vào cuối tuần tới.

Theo 21% chuyên gia tham gia nghiên cứu, nguyên nhân có khả năng xảy ra đại dịch tiếp theo, sau bệnh cúm, có thể là một loại virus – được đặt tên là Bệnh X – mà khoa học vẫn chưa biết đến. Các chuyên gia tin rằng đại dịch tiếp theo sẽ do một loại vi sinh vật chưa được xác định xuất hiện bất ngờ, giống như virus Sars-CoV-2, nguyên nhân gây ra Covid-19, đã gây ra khi bắt đầu lây nhiễm sang người vào năm 2019.

Cho đến nay, một số nhà khoa học vẫn tin rằng Sars-CoV-2 vẫn là một mối đe dọa, với 15% nhà khoa học được khảo sát trong nghiên cứu đánh giá đây là nguyên nhân rất có thể gây ra đại dịch trong tương lai gần.

Các vi sinh vật gây chết người khác – chẳng hạn như virus Lassa, Nipah, Ebola và Virus – chỉ được 1% đến 2% số người được hỏi đánh giá là mối đe dọa nghiêm trọng toàn cầu. Chuyên gia Salmanton-García cho biết thêm: “Cúm vẫn tồn tại ở mức độ rất lớn, là mối đe dọa số một về khả năng gây đại dịch trong mắt phần lớn các nhà khoa học thế giới”.

Tuần trước, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã làm dấy lên lo ngại về sự lây lan đáng báo động của chủng cúm H5N1 đang gây ra hàng triệu ca cúm gia cầm trên toàn cầu. Đợt bùng phát này bắt đầu vào năm 2020 và đã dẫn đến cái chết hoặc đợt tiêu hủy của hàng chục triệu gia cầm cũng như tiêu diệt hàng triệu loài chim hoang dã.

Gần đây nhất, virus này đã lây lan sang các loài động vật có vú, trong đó có gia súc nuôi, hiện đã lây nhiễm ở 12 bang của Mỹ, làm gia tăng thêm lo ngại về rủi ro đối với con người.

Chuyên gia Daniel Goldhill, thuộc Đại học Thú y Hoàng gia ở Hatfield, khẳng định với tạp chí Nature vào tuần trước rằng virus càng lây nhiễm vào nhiều loài động vật có vú thì càng có nhiều cơ hội tiến hóa thành một chủng nguy hiểm đối với con người.

Nhà virus học Ed Hutchinson, thuộc Đại học Glasgow, cho biết thêm, sự xuất hiện của virus H5N1 ở gia súc là một điều bất ngờ. “Lợn có thể mắc cúm gia cầm nhưng cho đến gần đây gia súc thì không. Vì vậy sự xuất hiện của H5N1 ở bò là một cú sốc".

Cho đến nay, không có dấu hiệu nào cho thấy H5N1 lây lan từ người sang người. Tuy nhiên, trong hàng trăm trường hợp con người bị nhiễm bệnh do tiếp xúc với động vật trong 20 năm qua, hậu quả rất nặng nề. Jeremy Farrar, nhà khoa học trưởng của Tổ chức Y tế Thế giới cho biết: “Tỷ lệ tử vong cực kỳ cao vì con người không có khả năng miễn dịch tự nhiên với virus”.

Liên Hà